Lobbiçilk nə dir?
Lobbi .
Xüsusi bir səbəbdən məmur və ya digər dövlət xadimlərinə təsir etməyə çalışan
qrup, təşkilat və assosiasiyadır. Ilk əvvəllər bu termin qanunları yazanlarla
danışmaq məqsədilə lobbilərə və ya hökumət binalarının koridorlarına gələn
insanları bildirmək üçün işlədilirdi.
Lobbiçilik
Lobbiçilik fəaliyyətinin mahiyyti müxtəlif cür şərh olunur. Əsasən lobbiçilik
siyasətçilər, dövlət xadimləri və digər qərarverici şəxslərə müsahibə və inandırma
yolu ilə bilavasitə təsir etmək cəhdləri nəzərdə tutulur.
Lakin bəzi insanlar bu termini təbliğat anlayışı ilə eyniləşdirirlər və onların fikrincə
bu, hər hansı bir siyasət, təcrübə və dövlət fəaliyyətinə bilavasitə və ya dolayı təsir
etmə cəhdlərini və məmurlara, onların işçilərinə, dövlət qulluqçularına və dövlət
tənzimləməsi orqanlarının üzvlərinə təsir etmə cəhdlərini özündə birləşdirir.
Lobbiçi
Lobbiçilik fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxs və ya təşkilatdır.
Lobbi hədəfləri ilə ilk əlaqə
Siz yeni təbliğat təşəbbüsü ilə işə başladıqda sizin tanimadığınız şəxs və
institutlarla lobbi görüşünü keçirmək lazım gəlir. Bu heç də göründüyü kimi çətin
deyil.
Birinci addım
Təşkilatda və ya institutda aşağıdakı işlərin öhdəsindən ən yaxşı gələn düzgün
şəxsi tap:
Institusional web saytlarını axtarmaq,
Ortaq və müttəfiqlərinizdən soruşmaq,
Digər agentliklərdə təbliğatçı kolleqalarla
danışmaq, Vacib dost və qohumlardan soruşmaq.
Ikinci addım
Onların müdir/katib/şəxsi katibinə zəng et və :
Qısaca
olaraq kim olduğunuzu, təşkilatınızın nə ilə məşğul olduğunu və hansı
səbəbdən qərarverici ilə görüşmək istəyinizi deyin
Həmin şəxs sizin lazımı şəxslə əlaqə saxlayıb-saxlamadığınızı sizə deyəcək,
əgər elə deyilsə, ondan sizin danışmalı olduğunuz şəxsin adını və əlaqə
məlumatlarını verməyni xahiş edin
Telefon zəngi imkanından istifadə edib şəxsin adının və onun vəzifəsinin
yazılışını yoxlayın
Kiminlə danışamağınızdan asılı olmayaraq nəzakətli və hörmətcil olun – bu
şəxs daha yüksək səviyyə qərarvericisinə çıxışa
açar ola bilər
əgər sizinlə dərhal gğrüş təyin edilirsə, onda özünüzü təbrik edin və görüşə
hazırlaşın
Üçüncü addım
Əgər siz telefonda görüş təyin edə bilmədnizsə - bu adi haldır, çünki insanlar
adətən sizin özünüzü təqdim etdiyiniz insan olduğu haqda sübut istəyirlə, bu zaman
həmin şəxsə aşağıdakıları əhatə edən qısa məktub (e-mail yox) yazın:
sizin təşkilat və ya birlik haqqında əsas məlumat
sizin təbliğat məsələniz və əsas maraqlarınız haqqında əsas məlumat
qərarverici/ institutun siyasəti/məsələ haqqında fikirləri haqqında daha çox
öyrənmək və sizin maraqlarınızı müzakirə etmək üçün görüşmək istəyinizi
əsaslandırın
onları öz ofisinizə dəvət eləmək istədiyinizi və ya onların ofisinə getmək
istədiyinizi bildirin.
2 həftə gözləyin. əgər onlar bir xəbər verməsə, onlara zən edin və onların sizin
məktubunuzu alıb-almadığınızı və görüşün mümkün olub-olmadığını nəzakətlə
soruşun və əgər bu mümükün deyilsə, onda təşkilatda sizin danışa biləcəyiniz başqa
bir şəxsin olub-olmadığını soruşun.
Lobbiçilik etikası
Lobbiçilik hansı etik dilemmaları yaradır?
Lobbiçiliyin etik təməli məlumatlı qərarvericilər üçün lazımi vacib ictimai debat
olandan bəri lobbiçiliklə bağlı etik dilemmalar lobbiçi və qanunvericilərin müxtəlif
davranışları həmin prosəsini ədalətliliyi və şəffaflığına şübhə oyatdığı və ümumi
məhsula uyğun gəlmədityi halda özünü daha qabarıq büruzə verir.
Ədalətlilik
Lobbiçiliklə bağlı qeyri-etik( və qeyri-leqal) təcrübələrin arasında ən aydın əks
olunanı siyasətçiyə onun arzuolunan şəkildə səsverməsi üçün haqq ödənilməsi və
ya səsvermədən sonra onun dəyərli diqqət ayrılmasıdır. Əgər bu təcrübəyə icazə
verilsəydi, onda pulu olan insan və təşkilatlar həmişə qalib gələrdilər. Lakin hətta
qanunvericilərə hədiyyə verilməsi icazə verilməsə də, konqres səyahətləri və bahalı
yeməklərin ödənilməsi kimi digər təsiretmə vasitələrin “alınması” da mövcuddur.
Yerli rəsmilər belə hadisələrlə qarşılaşıblar: oyun və konsertlərə biletlər, bahalı
restoranlarda nahar yeməyi və s.
Ədalətlilik məsələsi həm də bir lobbiçinin digərinə nisbətən qanunvericiyə daha asn
çıxışının olması zamanı da yaranır. Gündəmdə olan məsələlərdən biri də fırlanan
qapı lobbiçiləri problemidir – bu insanlar vaxtilə dövlət qurumlarında işləmişlər,
sonra isə özəl sektora keçmiş və öz keçmiş iş yoldaşlarına təsir edir. Onlar
qanunvericilərlə münasibətlərə malik olmalarından əlavə hələ də ofisə daxil olma
koduna malik ola bilərlər, qanunvericilərin tapşırıq bacarıqlarından sitifadə edə
bilərlər və ya hükumətin dəhlizlərinə daha asan çıxışa malik ola bilərlər.
Başqa münasibətlər də ədalətliliyi azalda bilər. Xüsusilə yerli səviyyədə
qanunvericilər sosial fəaliyyəti nəticəsində tanıdıqları insanalar
tərəfindən