Cushing sendromu

CUSHİNG SENDROMU

• CUSHİNG SENDROMU

• 30-50 yaşlarda fazla görülür.

• En sık nedeni hipofiz mikroadenomudur.

• Hipofiz mikroadenomunda, Kadın / Erkek = 4/1.

• Adrenokortikal tümörler:

• - Kadın / Erkek = 3/2.

• - %75’ i adenom, %25’ i karsinomdur

• - Adenomda; Hiperpigmentasyon, hirsutismus yoktur,

• Semptomlar yavaş gelişir.

• - Karsinomda; hiperandrojenemi bulguları vardır,

• Semptomlar hızlı gelişir

• Adrenal tümör genellikle tek taraflıdır;

• - Karşı tarafta otonom GK salgısıyla atrofi gelişir.

• Nadiren hipotalamik veya ektopik CRH fazlalığı ile;

• - Hipofizer hiperplazi oluşur.

Ektopik ACTH artışı nedenleri

• Ektopik ACTH artışı nedenleri

• Small cell CA (% 50)

• Diğer AC CA (% 10)

• Timoma (% 10)

• AC karsinoid tümör

• Tiroid Medüller CA

• Feokromositoma

CUSHİNG SENDROMU NEDENLERİ

CUSHİNG SENDROMUNDA BELİRTİ VE BULGULAR

OBEZİTE:

• OBEZİTE:

• Obezite sentripedal olup ekstremiteler incedir.

• Buffalo hump, aydede yüz vardır.

• %50’inde akne, %75’ inde hirsutismus vardır.

• Retrobulber yağ dokusu artışı ile eksoftalmi görülür.

• KARDİOVASKÜLER SİSTEM:

• %77’inde hipertansiyon vardır;

• - GK damar duvarının katekolamine duyarlılığını artırır

• - PVR ve kardiak verimin artması nedeniyle.

• Hipertansiyon + lipit anormalliği + varsa DM;

• - Koroner arter hastalığına yol açar.

• Tromboembolik olaylar sıktır;

• - Pıhtılaşma faktörleri artışı ile.

• MK artışı ve kapiller direncin azalması;

• - Periferik ödem yapabilir.

DERİ:

• DERİ:

• Kuru ve incedir.

• Erguvani-mor renkli strialar;

• - Meme, alt karın, uyluk, omuzda görülür,

• - Bağ dokusunda atrofi ile,

• - Kapillerlerin görülür hale gelmesi sonucu oluşur.

• - Gebe ve hızlı kilo alanda mor stria olabilir

• - Bunlarda 3-6 ayda sedef rengi alır.

• Spontan ekimoz, yara iyileşmesinde gecikme olabilir;

• - Hücre bölünmesi, DNA, fibroblast, kollajen sentezi,

• - Glukokortikoidler tarafından inhibe edilir.

• Tinea verzikolor, kandidiazis, aktinomikozis sıktır.

• Hiperpigmentasyon olur (Ektopik ACTH’ da daha belirgin)

• Hiperinsülinizm olanda akantozis nigrikans görülebilir.

KAS- İSKELET SİSTEMİ:

• KAS- İSKELET SİSTEMİ:

• Proksimal ekstemitede kas atrofisi nedeniyle;

• - Yattığı yerden doğrulma, çömelip kalkmada güçlük olur.

• Sekonder hiperparatiroidi oluşur. GK;

• - D Vit absorbsiyonunu, KC’de hidroksilasyonunu engeller.

• - Barsaktan Ca emilimi bozulur.

• - Ca’un reabsorbsiyonu ve osteoblast oluşumu azalır.

• Kemik dansitesi %50-60’ ında azalır, kırık riski artmıştır.

• - Kırıklar vertebra, ayak kemikleri ve kostada sıktır.

• Kemiğin aseptik nekrozu görülebilir.

• GİS: Peptik ülser, akut pankreatit sıklığında artış vardır

• GÖZ: Katarakt, Glokom, Eksoftalmi olabilir.

HEMATOLOJİK VE İMMÜNOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER

• HEMATOLOJİK VE İMMÜNOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER

• Timus, dalak, lenf nodundaki yapı;

• - Apopitozis indüksiyonu ile harabiyete uğrar

• Nötrofil ve makrofajların fagositoz kapasitesi azalmıştır

• Makrofaj differansiasyonu baskılanmıştır

• IFN ’ ya bağlı Clas II MHC ekspresyonu baskılanmıştır

• Myelopoez azalmış,

• - IL-1, IL-6, TNF salınımı,

• - Prostoglandin ve lökotrienlerin oluşumu engellenmiştir

• Bütün bunların sonucu inflamatuvar cevap yetersizdir.

• Mantar hastalıkları, yara iyileşmesi gecikmesi görülür.

• Lökositoz, nötrofili, lenfopeni, eozinopeni sık görülür.

SİNİR SİSTEMİ:

• SİNİR SİSTEMİ:

• Yorgunluk, irritabilite, anksiyete, libido azalması,

• uykusuzluk, iştah sapmaları

• Hafıza ve konsantrasyon yeteneğinde azalma, öfori,

• mani, halusinasyonlar

• DİĞER DEĞİŞİKLİKLER:

• Glukoneogenez ve hepatik glikojenoliz artar.

• %10 unda DM gelişir.

• Kadınlarda;

• - Hirsutismus,oligo -amenore, virilizasyon (karsinomda)

• Erkeklerde;

• - Libido kaybı, impotans, oligospermi, düşük testosteron

• VLDL, LDL, HDL ve TG sentezi GK tarafından uyarılır.

CUSHİNG SENDROMUNDA TANI

• CUSHİNG SENDROMUNDA TANI

• Kortizol düzeyi yüksektir

• - En az 2-3 kez ölçüm yapılmalı.

• Tanıda en değerli testolan 24 saatlik idrarda,

• - Serbest kortizol ve 17-OHKS artmıştır.

• Diürnal ritm bozulmuştur.

• - Gece 23-24 arası alınan kanda;

• - Kortizol >7.5g/dl ise CS düşünülür. (Normali<5g/dl).

• Siklik veya epizodik kortizol salınımı olanlarda;

• - Tükrük kortizol ölçümü,

• - Plazma kortizolünden daha kıymetlidir.

İnferior petrozal sinüs kan örneklemesi:

• İnferior petrozal sinüs kan örneklemesi:

• Hipofizer patoloji ispat edilemeyenlerde;

• Her iki petrozal sinüsten ve femoral venden kan alınır.

• Her iki bölge kan örneğinde ACTH açısından;

• - Belirgin fark bulunursa,

• - Hipofizer köken ağırlık kazanır.

RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME

• RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME

• ACTH artışına bağlı CS’ da;

• - Adrenal bez nodüllü veya nodülsüz hiperplaziktir.

• - CT ile tespit edilir, bazen hiperplazi görülmez.

• Adrenal adenom ve karsinom;

• - USG-CT ile görüntülenir.

• - Karşı bez atrofiktir.

• ACTH’ ya bağlı nodüler hiperplazi bazen asimetriktir;

• - Karşı bez hiperplaziktir.

• Cella grafisi, CT ve MR hipofiz adenomu için gerekir.

• Ektopik ACTH veya CRH salgılayan tümör;

• - Kliniğine uygun bölgede taranır.