41
BTC/Cənubi Qafqaz Boru Kəməri boyunca bitki
örtüyü göstərir ki, kəmər dəhlizinin uzunluğunun
60%-dən çoxunda bitki örtüyü yaxınlıqdakı təsirə
məruz qalmamış ərazilərə bərabər səviyyədə və
ya daha yüksək səviyyədə bərpa olunub. Lakin
ümumilikdə kəmər dəhlizi boyunca bitki örtüyünün
bərpası gözlənilən modelə uyğun olub: bitki növləri
dəhlizi mənimsədikcə bitki örtüyü nisbətən sürətlə
bərqərar olur, lakin bunlar, əsasən yaxınlıqdakı
təsirə məruz qalmamış bitki örtüyü üçün səciyyəvi
olmayan alaq otlarından ibarət olur. İlkin növ
müxtəlifliyi müəyyən qədər bərpa olub, lakin bu
bərpa prosesi asta gedir – ona görə də boru kəməri
dəhlizi boyunca bütün ərazilərin tikintidən əvvəlki
vəziyyətə qaytarılması istiqamətində səylər davam
edəcək.
Iris acutiloba kimi tükənmək təhlükəsi altında
olan/nəsli kəsilməkdə olan bitkilərə xüsusi diqqət
yetirilib. Tikinti işlərindən əvvəl kəmər dəhlizindən
mühüm növləri çıxarmaq, onları kəmərin tikintisi
zamanı kənar sahələrdə saxlamaq və sonra bu
bitkilərdən istifadə etməklə kəmər dəhlizini bərpa
etmək istiqamətində daha əvvəl göstərdiyimiz
səyləri davam etdiririk. 2010-cu ildə kəmər dəhlizinə
Iris acutilobanın təkrar gətirilməsi istiqamətində
ikinci dəfə cəhd göstərilib. 2010-cu ildə Qaradağ
sement zavodu yaxınlığından kəmər dəhlizinə
köçürülmüş Iris acutiloba bitkilərinin bərpa olunma
və yaşama qabiliyyəti 2012-ci ilin aprel ayında
monitorinq edildi. Aşkar olundu ki, köçürülmüş
11 718 bitkidən 6 424-ü (54,8%) sağ qalıb. Bu,
2011-ci ildə mövcud olan göstəricidən 15% artıqdır
və bitkinin yerin altında yaşayaraq əlverişli şərait
yarandıqda cücərmək imkanı verən kökümsov
xarakterli olmasını əks etdirir.
Səs-küyün monitorinqi
Səngəçal terminalında və boru kəmərləri boyunca
müəyyənləşdirilmiş bir sıra yerlərdə səs-küyün
monitorinqini həyata keçirdik. Səngəçal
terminalında səs-küyün monitorinqi terminala yaxın
Ətraf mühitin monitorinqi üçün nümunələrin
laboratoriya analizi.
üç qəsəbədə (Səngəçal, Ümid və Əzimkənd)
aparıldı və bütün nəticələri müvafiq standartlar
çərçivəsində oldu.
Boru kəmərləri boyunca səs-küyün monitorinqi
PSA2 və İPA1 aralıq ərsinləmə stansiyası; BTC üzrə
BV04, BV07, BV10, BV11, BV13, BV14 pazlı siyirtmə
stansiyaları və Qərb İxrac Boru Kəməri üzrə PS5 və
PS8 stansiyalarında həyata keçirildi. Monitorinq
göstərdi ki, səs-küy səviyyələri qanunvericiliyin və
BTC üzrə emissiyaların idarə olunması planının
tələblərinə uyğundur.
Xəzər Ekoloji Proqramı
2011-ci ilin noyabr ayında BP və tərəfdaşları veb
əsaslı Xəzər Ekoloji İnformasiya Mərkəzinin
yaradılması üçün BMT-nin Ətraf Mühit Proqramının
üzvü olan Norveçin qeyri-hökumət təşkilatı “Grid
Arendal” ilə ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində
150 000 dollar dəyərində saziş imzaladı. Proqram
2012-ci ilin dekabrında başa çatdı.
Gələcəyə baxış: Neft dağılmalarına
qarşı həssas sahələrin
xəritələşdirilməsi
Mövcud neft dağılmalarına qarşı həssaslıq
xəritələrini yeniləmək və hazırkı məhdud əhatə
dairəsini genişləndirərək Azərbaycanın bütün
sahil xəttini (Rusiya sərhədindən İran sərhəddinə
qədər) əhatə etmək üçün yeni bir layihənin həyata
keçirilməsinə başlanılıb. Bu layihə, həmçinin
həssaslıq xəritələrinin genişləndirilərək quru
əraziləri də, xüsusən də Azərbaycan daxilində
boru kəməri marşrutlarını da əhatə etməyə imkan
verəcək və bizim həm quru, həm də dənizdə
potensial neft dağılmalarına qarşı cavab tədbirləri
həyata keçirmə imkanlarımızı əhəmiyyətli dərəcədə
artıracaq.
Quruda ətraf mühitin monitorinqi zamanı müxtəlif flora
və fauna nümayəndələri müşahidə edilir.
Ətraf mühit
BP Azərbaycanda. Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2012
42
Cəmiyyət
Biz cəmiyyətə və yerli iqtisadiyyata müsbət təsir etməyə, fəaliyyət göstərdiyimiz icmalarla
davamlı və pozitiv əlaqələr qurmağa çalışırıq.
Hədəflərimiz
Məqsədimiz yerli təchizatçıların
xidmətindən istifadə etmək,
infrastrukturu gücləndirmək və
işçi qüvvəsinin səriştə və
bacarıqlarını inkişaf etdirməklə
yerli icmalara töhfə verməkdir.
Birgə proqramlarımızın diqqəti
icma və yerli müəssisələrin
inkişafı, potensialın yaradılması
və səmərəli idarəetməyə
yönəlib.
Bu bölümdə
1,6
$
milyard
Tərəfdaşlarımızla birgə
Azərbaycandakı əməliyyat
və layihələrə xərclədiyimiz
məbləğ.
99
icma bütün ölkə üzrə birgə
inkişaf təşəbbüslərimizdən
faydalanıb.
34
tələbə 2012-ci ildə BP və
onun tərəfdaşlarının təsis
etdiyi təqaüdlər aldı.
Karrar kəndi, Kürdəmir rayonu
Təlim və texniki dəstək aldıqdan sonra icma
üzvləri uğurla öz arıçılıq təssərrüfatlarına başladılar.
Cəmiyyət
BP Azərbaycanda. Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2012
BP uzun müddətdir ki, Mineral Ehtiyatların Hasilatı
ilə Məşğul olan Sənaye Sahələrində Şəffaflıq
Təşəbbüsünü (MHŞT) dəstəkləyir. 2003-cц ildə
başlanğıcı qoyulmuş bu təşəbbüs, neft-qaz sektoru
da daxil olmaqla, mədən sənayesində şirkətlərinin
ödənişləri və hökumətlərin gəlirləri haqqında şəffaf
hesabatların verilməsi üçün könüllü, bütün dünya
üzrə standartlaşdırılmış prosesin yaradılmasına
kömək məqsədilə hazırlanıb.
Azərbaycanda MHŞT yaranandan bəri BP bu
təşəbbüs çərçivəsində hökumət, vətəndaş
cəmiyyəti və mədən sənayesində çalışan digər
şirkətlərlə birlikdə iş aparır. Biz maraqlı tərəflərin
çoxtərəfli nəzarət qrupunun üzvü kimi yerli MSŞT
prosesində fəal rol oynamışıq. 2012-ci ilin mart
ayında BP Azərbaycanda 2011-ci ilin yanvar-dekabr
aylarını əhatə edən MHŞT hesabatını təqdim etdi.
Biz MHŞT təcrübəmizi yerli və beynəlxalq
auditoriya ilə bölüşürük. Aprel ayında Avrasiya
Hasilat Sənayesi Bilik Mərkəzinin təşkil etdiyi
beynəlxalq təlim məşğələsində BP nümayəndələri
iki təqdimat etdi. Bir ay sonra biz Azərbaycanda
MHŞT prosesində iştirak edən yerli və xarici
şirkətlərin görüşünə ev sahibliyi etdik. Dekabr
ayında isə Bakıda MHŞT üzrə hesabat verilməsinə
dair təlim sessiyasını birgə təşkil etdik.
Biz 2013-cü ili əhatə edən MHŞT hesabatımızı
2012-ci ilin mart ayında təqdim etdik. Fərdi MHŞT
hesabatımıza aid məlumatları bu hesabatda
açıqlamağa davam edirik. Ən son təqdim etdiyimiz
MHŞT hesabatımızla səhifə 51-də tanış ola
bilərsiniz.
Makroiqtisadi idarəetmə və
institusional islahatlar üzrə məsləhət
xidmətləri
2012-ci ilin əvvəlində biz Makroiqtisadi idarəetmə
və institusional islahatlar üzrə məsləhət xidmətləri
ilə bağlı 2008-ci ildə başlamış sponsorluq
layihəmizi başa çatdırdıq. İcraçı tərəfdaş –
Sosial-İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi (“CASE”)
proqnozlaşdırma və iqtisadi siyasətin təhlili
bacarıqlarını təkmilləşdirməklə iqtisadi planlaşdırma
potensialının artırılması istiqamətində İqtisadi
İnkişaf Nazirliyi ilə əməkdaşlıq edib. “CASE” ilə
bağlanmış müqavilənin dəyəri 1,25 milyon dollar
idi ki, bu məbləğin 150 170 dolları 2012-ci ildə
xərcləndi.
Layihəni yekunlaşdırmaq üçün yanvar ayında
İqtisadi İnkişaf Nazirliyi və BP nümayəndələri,
həmçinin “CASE”ni təmsil edən beynəlxalq
məsləhətçilərin iştirakı ilə seminar təşkil edildi.
Seminarda aşağıdakı mövzular əhatə olundu:
Azərbaycan iqtisadiyyatı 2012-15-ci illərdə, ölkənin
ortamüddətli inkişaf potensialı, Azərbaycanda qeyri-
neft sektorunun inkişafı, Azərbaycanda inflyasiyanı
müəyyənləşdirən amillər, qlobal enerji və iqtisadi
tendensiyalar və onların Azərbaycan iqtisadiyyatına
mümkün təsiri, “BP-nin Enerji Perspektivlərinə
Baxışı 2030” hesabatına əsasən qlobal enerji
sahəsindəki uzunmüddətli tendensiyalar.
İqtisadi İnkişaf nazirinin müavini Sevinc Həsənova
layihənin yekununa dair qısa şərh verərək onun
məhsuldar olduğunu dedi. “Bizim makroiqtisadi
proqnozlaşdırma modelimiz təkmilləşdirildi,
sektorlar üzrə və inflyasiyanın proqnozlaşdırılması
üçün modellər işlənib hazırlandı.”
43
Dr Qubad İbadoğlu
İdarə heyətinin üzvü, İqtisadi
Tədqiqatlar Mərkəzi
BP şirkəti ilə MHŞT-nin Azərbaycanda tətbiqi
çərçivəsində əməkdaşlıq etmişik. Bəzi
hallarda bizə daha çox rəqib kimi görsənsə
də, bir çox hallarda BP yaxşı tərəfdaş olub.
Şirkətin fəaliyyətini vətəndaş cəmiyyəti
prizmasından qiymətləndirərkən deyə bilərəm
ki, Azərbaycanda BP digər neft-qaz sənayesi
şirkətlərinə şəffaflıq və hesabatlılıq sahəsində
qabaqcıl bir nümunə göstərir.
Yaxşı idarəetmə
Qlobal məqsədlərimizdən biri gəlirlərin şəffaflığı üzrə təşəbbüslərə
və yaxşı idarəetmə layihələrinə dəstək olmaqdır, çünki, bunun ölkəyə
geniş sosial-iqtisadi faydalar gətirəcəyinə inanırıq.
İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin iqtisadi planlaşdırma
potensialını artırmaq məqsədi daşıyan layihə
beynəlxalq məsləhətçilər, nazirlik və BP-nin
mütəxəssislərini bir araya gətirən seminarla
yekunlaşdı.
Cəmiyyət
BP Azərbaycanda. Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2012