Eski Yunan’da toplumsal sorunları çözümlemede politik ve siyasi öneriler üzerinde durulmuştur. Roma’da sorunların çözümü sadece hukuk bakımından ele alınmıştır. Eski Yunan’da toplumsal sorunları çözümlemede politik ve siyasi öneriler üzerinde durulmuştur. Roma’da sorunların çözümü sadece hukuk bakımından ele alınmıştır. Batı dünyası Rönesans’a kadar Hıristiyanlığın skolastik katı felsefesinin etkisi altında bir ilerleme gösterememiştir. Buna karşılık Doğu dünyasında Abbasiler devrinden başlayarak düşüncenin özgürce oluştuğu görülüyor. Ortaçağ düşüncesi “doğrunun zaten mevcut olduğu” düşüncesine ve felsefenin okullarda okutularak öğretilmesine dayanan bir yaklaşımdır.
Doğu dünyasında Abbasiler devrinden başlayarak düşüncenin özgürce oluştuğu dönemde toplumsal sorunlarla ilgilenen düşünürler olarak Farabi ve İbn-i Haldun göze çarpmaktadır. Doğu dünyasında Abbasiler devrinden başlayarak düşüncenin özgürce oluştuğu dönemde toplumsal sorunlarla ilgilenen düşünürler olarak Farabi ve İbn-i Haldun göze çarpmaktadır. Farabi’ye göre toplumun mutluluğu doğruluk ve hakiki iyiliğin kaynağı olan “faal akıl” ile birleşmekle olur. İbn-i Haldun ise ilk defa devlet ile toplum ayrımını yapan düşünürdür.
Sosyolojinin bilimsel bir disiplin olarak gelişmesi ve felsefeden ayrılması ise 19. Asrın başında başlamıştır. Bu anlamda sosyolojinin öncüleri olarak Saint Simon, Auguste Comte ve Karl Marx dikkat çekmektedir. Modern sosyolojinin kurucuları ise, Emile Durkheim, Herbert Spencer ve Max Weber’dir. Modern toplum kuramcıları da Talcot Persons ve Robert Merton’dır. Sosyolojinin bilimsel bir disiplin olarak gelişmesi ve felsefeden ayrılması ise 19. Asrın başında başlamıştır. Bu anlamda sosyolojinin öncüleri olarak Saint Simon, Auguste Comte ve Karl Marx dikkat çekmektedir. Modern sosyolojinin kurucuları ise, Emile Durkheim, Herbert Spencer ve Max Weber’dir. Modern toplum kuramcıları da Talcot Persons ve Robert Merton’dır.
1.Aile 1.Aile 2. Din3.Ekonomi4.Eğitim 5.Kültür
İnsanın hayata gözlerini açtığı ve üyesi olduğu ilk sosyal gruptur. Bu grubun üyesi olduğu dönemde hafızası boş olduğu için gördüğü ve duyduğu her söz ve davranışı daha uzun süreli kalacak şekilde kopyalamaktadır. Aile ortamındaki çevresel uyaranlar, açıklamalı ve mantıklı tartışma ortamı ve iletişim çocuğun zihinsel gelişmesini ve dil gelişimini destekleyebilmektedir. İnsanın hayata gözlerini açtığı ve üyesi olduğu ilk sosyal gruptur. Bu grubun üyesi olduğu dönemde hafızası boş olduğu için gördüğü ve duyduğu her söz ve davranışı daha uzun süreli kalacak şekilde kopyalamaktadır. Aile ortamındaki çevresel uyaranlar, açıklamalı ve mantıklı tartışma ortamı ve iletişim çocuğun zihinsel gelişmesini ve dil gelişimini destekleyebilmektedir. Yine aile ortamında çocuk hedefli çaba gösterilmesi onların psikolojik gelişimini etkilemektedir.
Bunun yanısıra çocuğa atfedilen değerler yani çocuğun aile içindeki yeri de yine çocuğun zihinsel gelişmesini etkilemektedir. Bunun yanısıra çocuğa atfedilen değerler yani çocuğun aile içindeki yeri de yine çocuğun zihinsel gelişmesini etkilemektedir. Ailelerin sosyo ekonomik ve kültürel yapıları ile ilgili olan “bağlılık” kavramı da bu açıdan önem taşımaktadır. Bir taraftan yakın aile bağları ve bağlılık kültürü kişilerarası dayanışma sağlarken diğer taraftan da çocuk üzerindeki bağımlılık baskıları çocukların özerklik yönelimlerini engelleyebilmektedir.
Din bir toplumda insanlar için bazı davranış kuralları ve standartlar koymakta ve bu kuralları olağanüstü nitelikte, ancak etkili olan yaptırım türleriyle desteklemektedir. Toplumlar değişik kültürel özlelliklere sahip olduğu için din de her toplumda farklı biçimde karşımıza çıkmaktadır.
Ekonomi toplumsal bilimlerin bir bölümüdür ve bir bilim dalı olarak, toplumdaki ekonomik olaylarla ilgilidir. Bu ekonomik olaylar, ekonomik davranış ve eylemleri içerir. Ailelerin çocuk yetiştirmesinde ortaya çıkan sorunların daha çok ekonomik düzeyin yarattığı koşullardan kaynaklandığı ileri sürülmektedir. Yani ekonomik yapı ile davranış arasında bir ilişki bulunmaktadır.
Kültür, bir toplumun üyesi olarak insanoğlunun öğrendiği bilgi, sanat, gelenek-görenek, benzeri yetenek ve alışkanlıkları içine alan karmaşık bir bütündür. Kültürel olarak yapılanmış davranışlar insanların kendini içinde buldukları ekonomik, politik, yasal, dini, etnik, eğitimsel, teknolojik ve endüstriyel çevrelerden ayırır. Kültürel farklılıklar, doğal olarak, farklı kişilik, benlik ve karakter yapılarının oluşumuna kaynaklık eder.
Eğitim insanın tüm yaşamını düzeenleyen, bireyin toplumsallaşmasını sağlayan bir süreçtir. İnsan dünyaya geldiğinde ailede başlayan eğitim daha sonra okuldaki eğitim ile arkadaş grupları içindeki etkileşim ile ve kitle iletişim araçları ile devam eder. İnsanı tüm diğer canlılardan ayıran en önemli özelliklerden birisi insanın öğrenme yeteneğidir. İnsan davranışlarının tamamına yakını öğrenme sonucunda gerçekleşmektedir. Bu nedenle yaşamımızda yaptığımız düşündüğümüz hemen her şeyde öğrenmenin büyük bir payı vardır. Eğitim insanın tüm yaşamını düzeenleyen, bireyin toplumsallaşmasını sağlayan bir süreçtir. İnsan dünyaya geldiğinde ailede başlayan eğitim daha sonra okuldaki eğitim ile arkadaş grupları içindeki etkileşim ile ve kitle iletişim araçları ile devam eder. İnsanı tüm diğer canlılardan ayıran en önemli özelliklerden birisi insanın öğrenme yeteneğidir. İnsan davranışlarının tamamına yakını öğrenme sonucunda gerçekleşmektedir. Bu nedenle yaşamımızda yaptığımız düşündüğümüz hemen her şeyde öğrenmenin büyük bir payı vardır.
Dostları ilə paylaş: |
