DəDƏ qorqud a r a ş d ı r m a L a r ı
Yüklə 1,74 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Проблема воспитания поведения в творчестве М.Фузули Резюме
- The problem of upbringing of behavior in the creation of M.Fuzuli Summary
- Səbinə Muradova böyük laborant MƏKTƏBƏQƏDƏR YAŞLI UŞAQLARIN ƏMƏK TƏRBİYƏSİ
180
Ədəbi-tənqidi fikirləri ilə qabaqcıl ədəbi ənənənin əsasını qo- yan şair bədii yaradıcılıq sahəsində qəzəl, qəsidə janrlarının nüfu- zunun artmasına nail olmuş, əsrlərlə bu ənənənin geniş şəkildə davam etməsinə səbəb olan dahi ədəbi nümunələr yaratmışdır:
(5;18)
Şairin farsca “Divan”ının dibaçəsində təxəllüs məsələsinə, sö- zün qiymətinə, qəzəl janrına verdiyi ədəbi xarakteristikası Azər- baycan ədəbiyyatının inkişaf yolunda həlledici rol oynamışdır. Bədii sözə yüksək qiymət verən şair əsl sənətkarın professional fəaliyyətdə göstərməli olduğu davranış tərzini aşağıdakı fikirlərin- də ifadə edirdi: “Qəribə bir haldır, söylənmiş bir sözü söyləndiyi- nə görə, söylənməmiş bir sözü isə əvvəlcə söylənmədiyinə görə işlətmək olmur.”(4;16) “Mətləül-etiqad” əsərində şair elm, elmin əldə edilmə yolları, biliyin növləri, şəriət məsələləri və s. elm problemlərinin təhlilini aparır və dəyərli fikirlərlə çıxış edir. M.Füzuli yaradıcılığında hansı bir mövzuya müraciət olunmasına baxmayaraq hər bir halda kamillik və əməksevərlik başlıca ideya kimi ortaya qoyulur. Hər zaman hərəkərlər və davranışda olan bu və ya digər özəlliklər məhz tərbiyə məsələsinə şamil edilir. Nəticədə, M.Füzuli yaradı- cılığında davranış tərbiyəsi materiallarına geniş yer ayrılmışdır. Bununla da deyə bilərik ki, Füzuli dühası şəxsiyyətin əqli və iradi kamilliyin vəhdətindən irəli gələn davranış tərzinin bir ictimai faktor olaraq üzə çıxarması ilə xarakterizə oluna bilər.
181
1. K.D.Uşinski. Seçilmiş pedaqoji əsərləri, Azərnəşr, 1953 2. M.Füzuli. Əsərləri. Altı cilddə. I cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2005, 400 səh. 3. M.Füzuli. Əsərləri. Altı cilddə. II cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2005, 336 səh. 4. M.Füzuli. Əsərləri. Altı cilddə. III cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2005, 472 səh. 5. M.Füzuli. Əsərləri. Altı cilddə. IV cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2005, 344 səh. 6. M.Füzuli. Əsərləri. Altı cilddə. V cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2005, 224 səh. 7. M.Füzuli. Əsərləri. Altı cilddə. VI cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2005, 336 səh. 8. Əliyeva Z. Pedaqogika.Prezident Kitabxanası. Bakı, 2004, 92 səh. 9. Sadıqov F. Pedaqogika. Bakı, 2008
Məmmədova Səlimə M.Füzuli yaradıcılığında davranış tərbiyəsi Xülasə Verilmiş elmi iş M.Füzuli yaradıcılığının pedaqoji baxımdan tədqiqinə həsr olunmuşdur. Şairin bir sıra poemaları, “Divan” yaradıcılığı aparılan araşdırmanın tədqiqat obyekti kimi irəli sürülür. Elmi iş pedaqogika sahəsində davranış tərbiyəsi problemini əhatə edərək M.Füzuli yaradıcılığının bu baxımdan dəyərli və xarakterik xüsusiyyətlərini üzə çıxarmışdır.
182
Мамедова Салима Проблема воспитания поведения в творчестве М.Фузули Резюме Данная научная работа посвящена исследованию проблемы воспитания с педагогической точки зрения в творчестве М.Фузули. С этой целью некоторые поэмы поэта и его творчество «Диван»а приводятся ко вниманию как объект исследования. Научная работа охватывая проблему воспитания правильного поведения в педагогике а также выявляет ценные и характерные особенности творчества М.Фузули.
Mamedova Salima The problem of upbringing of behavior in the creation of M.Fuzuli Summary The given scientific work is devoted to study the problem of upbringing of behavior by point of pedagogical view to creation of M.Fuzuli. With that end in view, the poems and creation of “Divan” of poet is brought to attention as object of research. Scientific work, by embracing the problem of upbringing of right behavior by point of pedagogical view also discloses valuable and specific peculiarities of creation of M.Fuzuli. 183
böyük laborant MƏKTƏBƏQƏDƏR YAŞLI UŞAQLARIN ƏMƏK TƏRBİYƏSİ
Əmək cəmiyyətin maddi və mənəvi sərvətinin əsas mənbə- yidir, insanın sosial nüfuzunun başlıca meyarıdır, onun müqəddəs vəzifəsidir, şəxsiyyətinin, tərbiyəsinin bünövrəsidir. Şəxsiyyətin ümumi inkişafının mühüm amillərindən biri əmək tərbiyəsidir. Əmək insanın ictimai həyatında zəruri olduğu kimi, tərbiyənin bünövrəsi də onun üzərində qurulmalı və inkişaf etməlidir. Uşağın istər sağlamlığı, istərsə də qüvvətli və çevik olması onun ictimai-faydalı əməyə alışması prosesi hələ körpəlik dövrün- dən düzgün qurulmalıdır. Bu da uşaq müəssisələrinin üzərinə dü- şür. Məktəbəqədər yaşda uşaq ətrafdakı bütün şeylərə maraqla yanaşır və fəal hərəkət etməyə səy göstərir. Düzgün qurulan əmək tərbiyəsi prosesində uşaq fəaliyyət göstərərək onu əhatə edən şey- lər haqqında ilk təsəvvürlər əldə edir, onda əməyə məhəbbət və yaradıcı münasibət formalaşır. Uşaq bağçasında əmək tərbiyə- sinin vəzifələri və tələblərinə uyğun gələn bir sıra əmək növləri vardır. Bura özünəxidmət, böyüklərin təsərrüfat əməyində uşaqla- rın iştirakı, təbiətdə əmək, oyuncaqların və bəzi sadə əşyaların hazırlanması üzrə uşaqların əməyi daxildir. Əmək növlərindən bütün yaş qruplarında aparılan tərbiyə işin- də istifadə edilməlidir. Uşaqlar bağçaya gəldikləri ilk günlərdən böyüklərin köməyinə ehtiyac hiss edirlər. Uşaqlara yeni tələblər bəzən onlarda şıltaqlığa gətirib çıxarır. Buna görə də onlarda özünəxidmət vərdişləri tərbiyə etmək üçün didaktik oyunlar keçirmək lazım gəlir. Oyunları keçirməklə uşaq- larda soyunma, geyinmə, səliqəli yemək, səliqəli gəzmək kimi özünəxidmət vərdişləri tərbiyə edilir. Kiçik yaşlarından uşaqlarda şəxsiyyətin müəyyən keyfiyyət- ləri yaranır.Onun da cəmiyyətdə özünəməxsus yeri olur. Bu dövr- dən başlayaraq onun şəxsiyyətinin inkişafına çalışmaq, cəmiyyət- dəki mövqeyini başa salmaq, məsuliyyət hissini inkişaf etdirmək- Yüklə 1,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|