Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti 7bi-20 guruh talabasi Baqoyev Suxrobning marketing fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti 7bi-20 guruh talabasi Baqoyev Suxrobning marketing fanidan tayyorlagan mustaqil ishi.

Fan o’qtuvchi. Qurbonov akbar

Mavzu:Tovarni o’rganish va tovarni hayotiy davri.

Reja:

1. Tovarning hayotiy sikli.

2.

Tovarning hayotiy sikli - tovarning bozorda sotilib, sotuvchiga foyda keltirib turish davri; Tovarning hayotiy sikli tovarni yaratish gʻoyasi va namuna nusxasining yaratilishi, xarajatlar va foyda koʻlamini hisob-kitob qilishdan boshlanadi. Tovarning hayotiy siklining asosiy bosqichlari: 1) tovarning ommaviy sotish uchun bozorga kirib kelishi; 2) tovarga talabning ortishi natijasida sotish hajmining oʻsishi; 3) tovar mavqeining yuksak bosqichga koʻtarilishi va maksimal sotish hajmiga erishish; 4) bozorning tovarga toʻyinishi, talabning pasayishi, sotishning kamayishi; 5) sotish hajmining keskin pasayishi, foydaning kamayishi va tovarning bozordan chiqib ketishi. Yuqoridagi bosqichlarga monand ravishda tovarning sotilishi va undan kelgan foyda dastlab orta borib, oʻz choʻqqisiga yetadi, soʻngra pasayib, minimal darajaga keladi. Tovarning hayotiy sikli uzun ligi yoki qisqaligi tovarning sifatiga, bozor talabini qondira olishiga, narxi, reklama, sotilishining sharoitlarini oʻzgartirish va boshqalarga bogʻliq boʻladi.

• Tovarning hayotiy sikli - tovarning bozorda sotilib, sotuvchiga foyda keltirib turish davri; Tovarning hayotiy sikli tovarni yaratish gʻoyasi va namuna nusxasining yaratilishi, xarajatlar va foyda koʻlamini hisob-kitob qilishdan boshlanadi. Tovarning hayotiy siklining asosiy bosqichlari: 1) tovarning ommaviy sotish uchun bozorga kirib kelishi; 2) tovarga talabning ortishi natijasida sotish hajmining oʻsishi; 3) tovar mavqeining yuksak bosqichga koʻtarilishi va maksimal sotish hajmiga erishish; 4) bozorning tovarga toʻyinishi, talabning pasayishi, sotishning kamayishi; 5) sotish hajmining keskin pasayishi, foydaning kamayishi va tovarning bozordan chiqib ketishi. Yuqoridagi bosqichlarga monand ravishda tovarning sotilishi va undan kelgan foyda dastlab orta borib, oʻz choʻqqisiga yetadi, soʻngra pasayib, minimal darajaga keladi. Tovarning hayotiy sikli uzun ligi yoki qisqaligi tovarning sifatiga, bozor talabini qondira olishiga, narxi, reklama, sotilishining sharoitlarini oʻzgartirish va boshqalarga bogʻliq boʻladi.

Tovarning hayotiy davri va bosqichlari

• Tovarning hayotiy davri va bosqichlari
• Tovarning hayotiy davri – tovarning bozorda paydo bo’lgan davridan boshlab, to uning sotilmay qolishigacha bo’lgan vaqt oralig’idir. Tovarning hayotiy davri konsepsiyasi har qanday tovar qanchalik darajada mukammal bo’lmasin, bu tovar bozordan ertami-kech undan ham mukammalroq Tovar tomonidan siqib chiqarilishiga asoslanadi. Amaliy faoliyatda tovar hayotiy davrining diapazoni ancha keng bo’lib, u bir kunlik tovardan bozorda o’z o’rnini uzoq vaqt davomida saqlab qoluvchi tovargacha bo’lishi mumkin.

Tovarning hayotiy davri konsepsiyasi ilk bor amerikalik marketolog T.Levitt tomonidan 1965 yilda tariflangan edi. Ushbu nazariyaning mohiyati shundan iboratki, tovar o’ziga xos tirik organizm kabi hayotiy davrini o’taydi. Ma’lumki, tirik organizm rivojlanish, keyin tug’ilish, so’ngra yetuklik, qarilik bosqichlarini o’tib, o’lim bilan o’z yashash davrini tugatadi. Shunga o’xshash qiyoslasak, tovar hayotiy davri jarayonida ishlab chiqarish, bozorga chiqish, o’sish, yetuklik va chiqish kabi bosqichlarni o’taydi.

• Tovarning hayotiy davri konsepsiyasi ilk bor amerikalik marketolog T.Levitt tomonidan 1965 yilda tariflangan edi. Ushbu nazariyaning mohiyati shundan iboratki, tovar o’ziga xos tirik organizm kabi hayotiy davrini o’taydi. Ma’lumki, tirik organizm rivojlanish, keyin tug’ilish, so’ngra yetuklik, qarilik bosqichlarini o’tib, o’lim bilan o’z yashash davrini tugatadi. Shunga o’xshash qiyoslasak, tovar hayotiy davri jarayonida ishlab chiqarish, bozorga chiqish, o’sish, yetuklik va chiqish kabi bosqichlarni o’taydi.