Depressiyanın diaqnostika və müalicəsi üzrə klinik protokol
Yüklə 403,56 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Böyük depressiv pozuntu təyin olunur
- Heç vaxt = 0 Bir neçə gün = 1 Bütün günlərin çox hissəsi = 2 Demək olar ki, hər gün = 3
- ƏLAVƏ №2 HAMİLTONUN DEPRESSİYA REYTİNQİ CƏDVƏLİ (HAM-D)
- Klinisistlər üçün təlimat
- HAMİLTONUN DEPRESSİYA REYTİNQİ CƏDVƏLİ (HAM-D)
- 3. İntihar niyyətləri
- 4. Erkən yuxusuzluq
43 7. Fikri cəmləmə problemləri (məsələn, mütaliə zamanı, televizora baxarkən)
8. Ətrafdakıların hiss etdiyi dərəcədə hərəkətlərdə və ya nitqdə lənglik və ya əksinə, adi halda olduğundan çox hərəkət etdikdə müşahidə edilən narahatlıq və tələskənlik
9. Ən yaxşı çıxış yolunun ölüm olması və ya özünə ziyan vurma fikirləri
Nəticələrin izahı 2 sağ sütundan minimum 4 (birinci və ikinci sual daxil olmaqla) olmasına artıq depressiv pozuntunun mövcudluğu kimi baxılmalıdır. Depressiyanın ifadə olunma səviyyəsini müəyyən etmək üçün xalları toplayın.
2 sağ sütunda minimum 5 varsa (onlardan biri birinci və ikinci suallara aiddir) Digər depressiv pozuntular təyin olunur 2 sağ sütunda 2-dən 4-dək varsa (onlardan biri birinci və ikinci suallara aiddir)
Sorğu pasiyentin özünü qiymətləndirməsinə əsaslandığına görə bütün cavablar həkim tərəfindən yoxlanılmalıdır və son diaqnoz pasiyentin sualları nə dərəcədə başa düşdüyünə və pasiyentdən alınan digər Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 44 məlumatlara əsaslanmalıdır. Böyük depressiya pozuntusu və ya digər depressiv pozuntu diaqnozları sosial, professional və digər mühüm fəaliyyət sahələrində olan pozuntuların mövcudluğuna əsaslanmalıdır. Əgər xəstənin halı adi kədər reaksiyası kimi qiymətləndirilirsə və ya anamnezdə maniakal epizodlar varsa (bipolyar pozuntular), somatik səbəblər, dərman preparatlarının və ya narkotik maddələrin qəbulu və ya depressiv simptomların yaranmasına səbəb olan digər faktorlar mövcuddursa, o zaman depressiv pozuntular istisna edilir.
Bütün qeydə alınmış sütunlarda olan işarəsinə uyğun gələn balları hesablayın. Heç vaxt = 0 Bir neçə gün = 1 Bütün günlərin çox hissəsi = 2 Demək olar ki, hər gün = 3
0-4 – depressiyanın yoxluğu
5-9 – yüngül depressiya 10-14 – orta ifadəli depressiya
15-19 – ifadə olunmuş depressiya 20-27 – ağır depressiya Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 45
HAMİLTONUN DEPRESSİYA REYTİNQİ CƏDVƏLİ (HAM-D) 1960-cı ildə prof. M.Hamilton (Lids Universiteti, İngiltərə) tərəfindən icad olunmuş Hamiltonun Depressiya Reytinqi Cədvəli (HAM-D) depressiv xəstələrdə müalicədən əvvəl, müalicə zamanı və müalicədən sonra depressiyanın ağırlıq dərəcəsini təyin etmək üçün (klinik dinamikanı müşahidə etmək üçün) istifadə edilən kilinik vəsaitdir. Bu cədvəl uzun illər ərzində öz yüksək faydalılığını sübut etmişdir. İcad olunduğu tarixdən HAM-D cədvəli klinik praktikada çox geniş istifadə olunur. Bundan əlavə, farmakoloji tədqiqatlarda bu cədvəl dərmanların effektivliyini təyin edən standart kimi qəbul edilir. Psixiatrik xəstələrlə işləmək təcrübəsi olan klinisist tərəfindən doldurulur.
HAM-D cədvəli 21 bənddən ibarətdir. Ümumi bal ilk 17 bəndin ballarını cəmləməklə hesablanır. Cədvəl təxminən 20-25 dəqiqə çəkən klinik müsahibə keçirməklə doldurulur. HAM-D-nin doqquz bəndində olan simptomlar 5-ballı cədvəl əsasında qiymətləndirilir (0 – yoxdur; 1 – yüngül dərəcədə ifadə olunub; 2 – orta dərəcədə ifadə olunub; 3 – ağır dərəcədə ifadə olunub; 4 – kəskin ağır dərəcədə ifadə olunub), səkkiz bənd isə 3-ballı cədvəl əsasında qiymətləndirilir (0; 1; 2). Simptomların qiymətləndirilməsi xəstənin son bir neçə gün (1 həftə) ərzində olan klinik halını əks etdirir. Cədvəldən ardıcıl şəkildə istifadə etməklə klinisist medikamentoz müalicənin və ya psixoterapiyanin nəticələrini sənədləşdirə bilər.
Hamiltonun Depressiya Reytinqi Cədvəlində ümumi balların qiymətləndirilməsi: İlk 17 bəndin ümumi balları 0-7 – Norma 8-13 – Yüngül dərəcəli depressiv pozuntu 14-18 – Orta ağır dərəcədə olan depressiv pozuntu 19-22 – Ağır dərəcədə olan depressiv pozuntu > 23 – Çox ağır dərəcədə olan depressiv pozuntu
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 46
əhəmiyyətsiz hiss etmə) 0 – yoxdur 1 – bu hisslər yalnız sorğu zamanı məlum olur 2 – bu hisslər sorğusuz da spontan olaraq verbal ifadə olunur 3 – bu hisslər həm verbal, həm də qeyri-verbal (xəstənin mimikası, pozası, səsi, ağlaması) vasitələrlə ifadə olunur 4 – xəstə yalnız bu hissləri həm spontan verbal ifadələrlə, həm də qeyri-verbal şəkildə ifadə edir
0 – yoxdur 1 – öz-özünü günahlandırır, hesab edir ki, digər insanları pis vəziyyətdə qoyub 2 – günah fikirləri, keçmişdə edilən səhvlər və ya günahlar barədə fikirləşir 3 – hal-hazırkı xəstəliyi cəza kimi qəbul edir; günahkarlıq sayıqlamaları 4 – xəstə günahlandırıcı və hədələyici səslər eşidir və ya onda hədələyici görmə hallüsinasiyaları (qarabasma) olur
0 – yoxdur 1 – hiss edir ki, yaşamağa dəyməz 2 – ölməyi arzulayır və ya ölüm ehtimalları barəsində fikirləşir 3 – intihar fikirləri və ya intihar jestləri 4 – intihar təşəbbüsləri (hər hansı ciddi intihar təşəbbüsü 4 balla qiymətləndirilir)
0 – yoxdur 1 – şikayət edir ki, vaxtaşırı yuxuya getməyə çətinlik çəkir (məsələn, 30 dəqiqədən artıq) 2 – hər gecə yuxuya getməyə çətinlik çəkir
0 – yoxdur 1 – şikayət edir ki, gecə ərzində narahat yatır Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Yüklə 403,56 Kb. Dostları ilə paylaş:
|