Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin



Yüklə 4,51 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/100
tarix01.11.2017
ölçüsü4,51 Kb.
#7957
növüDərs
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   100



İlham Mazanlı 
 
 
 
 
 
JURNALİSTİKA 
 VƏ MÜASİR DÖVRÜN 
QLOBAL PROBLEMLƏRİ 
 
 
DƏRS VƏSAİTİ 
 
 
 Azərbaycan Respublikası  Təhsil Nazirinin 
10.05.2012-ci il tarixli 799 saylı  əmri ilə  təsdiq 
edilmiş “Jurnalistika və müasir dövrün qlobal 
problemləri” kursu üzrə  tədris-metodik vəsaitə 
uyğundur. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bakı – 2013 

 
 
 
 
Elmi redaktor: 
prof. H.A.Vəliyev  
 
Rəyçilər:   prof. 
Ş.Q.Vəliyev 
   prof. 
N.A.Əhmədli 
 
 
Mazanlı İ.A. 
Jurnalistika və müasir dövrün qlobal problemləri: Dərs 
vəsaiti. – Bakı: “Bakı Universiteti” nəşriyyatı, 2013. 416 
səh. 
 
Dərs vəsaiti jurnalistika və pablik rileyşnz ixtisasları 
üzrə təhsil alan tələbələrə, qəzet və jurnal redaksiyalarında, 
elektron KİV-lərdə  işləyən jurnalistlərə, sahə mütəxəssis-
lərinə, eyni zamanda korporativ qruplara və geniş oxucu 
kütləsinə ünvanlanmışdır və müasir dövrün qlobal problem-
lərinin KİV-də  işıqlandırılması  məsələlərinin araşdırılması 
istiqamətində atilan ilk addımlardan biridir. Müəllif heç də 
bu problemləri, onların həlli yollarını, bu sahədə  KİV-in 
iştirakını ideal şəkildə əhatə etmək iddiasında deyil və kitab 
haqqında, burada qoyulan məsələlər barədə öz fikir və 
qeydlərini bildirən hər bir kəsə  əvvəlcədən minnətdarlığını 
bildirir. Sizin təklif və mülahizələriniz  əsasında kurs üzrə 
dərslik hazırlayıb çap etdirmək niyyətindəyik.  
 
Elektron ünvanı: micenteraz@gmail.com
 
 
 “Bakı Universiteti” nəşriyyatı, 2013 
  © İ.A.Mazanlı, 2013
 



 
M Ü N D Ə R İ C A T 
 
G İ R İ Ş ...................................................................................   5 
 
I MÖVZU. KİV və müasir dövrün qlobal problemləri: 
ümumi nəzər.....................................................................  18 
  
II MÖVZU. Jurnalistika və müasir dövrün qlobal 
geosiyasi problemləri........................................................  53 
 
III MÖVZU. Jurnalistika və qlobal iqtisadi problemlər, 
planetar iqtisadi inteqrasiya məsələləri.............................  99 
 
IV MÖVZU. Jurnalistika və müasir dövrün qlobal 
ərzaq problemi ................................................................ 137 
 
V MÖVZU. Jurnalistika və müasir dövrün qlobal 
demoqrafiya problemləri ................................................ 170 
 
VI MÖVZU. Jurnalistika və müasir dövrün qlobal 
 ekoloji problemləri ........................................................  202 
 
VII MÖVZU. Müasir elektron KİV-lər və qlobal 
psixoekoloji problemlər .................................................. 226 
 
VIII MÖVZU

Jurnalistika və beynəlxalq 
terrorizm problemi ........................................................   235 
 
IX MÖVZU. Jurnalistika və müasir dövrün qlobal 
narkomaniya problemi ..................................................   269 
 
X MÖVZU. Jurnalistika və qlobal korrupsiya 
 problemi .......................................................................   282 
 
 
 
 
 

 
ƏLAVƏLƏR 
 
I ƏLAVƏ. Qlobal problemlərə aid terminlərin izahlı 
lüğəti.................................................................................303 
 
II ƏLAVƏ. Kursun proqramı..........................................320 
 
III ƏLAVƏ. Tələbələrə təklif olunan sərbəst işlərin  
siyahısı və tematikası........................................................337 
 
IV ƏLAVƏ. Praktik məşğələlər üçün çalışma və 
 tapşırıqlar ........................................................................340  
 
V ƏLAVƏ . Praktik məşğələlər üçün işgüzar oyunlar.....351 
 
VI ƏLAVƏ.  Təklif olunan ədəbiyyat siyahısı................356 
 
VII  ƏLAVƏ. Təklif olunan internet saytları..................363  
  
VIII ƏLAVƏ.  BMT- nin Minillik Bəyannaməsi............365 
 
IX  ƏLAVƏ.  BMT Baş katibinin Narkotiklərdən sui-
istifadə və onların qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizə 
günü münasibəti ilə Müraciəti ........................................ 382 
 
X ƏLAVƏ. Təklif olunan beynəlxalq sənədlərin  
siyahısı..............................................................................384 
XI ƏLAVƏ. Azərbaycan Respublikasının Milli 
Təhlükəsizlik Konsepsiyası............................................. 386 
 
 
 
 



 
G İ R İ Ş 
 
Kursun predmeti, vəzifələri və  
terminoloji aparatı 
 
Ötən  əsrin sonlarında beynəlxalq münasibətlərdə
insanlarla cəmiyyət, cəmiyyətlə təbiət arasındakı münasibət-
lərdə yaranmış ziddiyyətlər, intersosial və geosiyasi prob-
lemlər, cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin yoxsulluğu və 
zənginliyi arasındakı kəskin təzadlar, planetar iqtisadi inteq-
rasiyaya olan ehtiyac, ekoloji fəlakətlər, qlobal ərzaq, de-
moqrafiya, narkomaniya, miqrasiya, beynəlxalq terrorizm 
problemləri, nüvə qırğını xofu və s. kimi digər qlobal prob-
lemlər bəşəriyyəti daha çox nara   hat etməyə başlamışdır. 
Müasir dövrün qlobal problemləri  əvvəllər lokal xarakter 
daşısalar da, elm və texnikanın inkişafı, sənayeləşmə  şə-
raitində insanların razılaşdırılmamış  fəaliyyətləri nəticəsin-
də getdikcə ümumbəşəri xarakter almışdır və bütövlükdə 
bəşəriyyətin marağını ifadə edirlər. Planetimizin gələcəyi 
qlobal problemlərin həllindən olduqca asılı bir vəziyyətə və 
təhlükəli həddə gəlib çatmışdır.  
Qlobal problemləri araşdırma mərkəzləri, aparıcı mü-
təxəssislər, o cümlədən jurnalistika nəzəriyyəçiləri vəziy-
yətin ciddiliyini və  təxirəsalınmaz tədbirlərin həyata ke-
çirilməsinin vacibliyini dərk edərək, qlobal dünya konsep-
siyasını işləyib hazırlamışlar.  
Bəşəriyyətin inkişaf yolunda böhran proses və  təza-
hürlərinin güclənməsi, eyni zamanda, müstəqilliyini yeni-
dən bərpa etmiş respublikamızın həyatında regionda gedən 
geosiyasi, iqtisadi, sosial və mədəniyyət sahələrində baş ve-
rən transformasiyalarla əlaqədar olaraq yaranan kəskin də-
yişikliklər Azərbaycan ictimaiyyətinin və jurnalistikasının 
qarşısında da bir sıra prinsipal vəzifələr qoymuşdur və bu 
vəzifələri  şübhəsiz ki, gənc nəsil jurnalistlər həyata keçir-
məlidirlər.  

 
Məhz bunları nəzərə alaraq, “Jurnalistika və müasir 
dövrün qlobal problemləri” kursunun məqsədi jurnalistika 
və pablik rileyşnz fakültələrinin məzunlarını bu məsul 
vəzifəni yerinə yetirməyə hazırlamaqdan, onlara müasir 
qlobal problemlər barədə  zəngin bilik verməkdən, bu 
problemlərin həllində mühüm rol oynaya biləcək, potensial 
nəzəri və praktik gücə malik kütləvi informasiya vasitələ-
rinin geniş imkanları ilə tanış etməkdən ibarətdir.  
Qlobal problemlərin həllində jurnalistikanın xüsusi 
rolu vardır. Zamanın çağırışına adekvat cavabların tapıl-
masında jurnalistikanın qarşısında konkret vəzifələr durur. 
Qlobal problemlərin həllində jurnalistikanın iştirakının əsas 
istiqamətləri, onun səmərəli iştirakını  təmin edən amillər 
müəyyənləşdirilmişdir. Kütləvi informasiya vasitələrinin 
hər birinin bu problemlərin işıqlandırılmasında özünəməx-
susluğu: ümumi və  fərqli cəhətləri var. Qlobal problemlər 
mövzusunda olan materiallara xususi tələblər qoyulur. 
Jurnalistin bəhs etdiyi problemə  ən azı sahə mütəxəssisi 
səviyyəsində  bələd olmasının zəruriliyi,  şərhlərin və  təh-
lillərin elmiliyi, sadəliyi, oxucu auditoriyasının səciyyəvi 
xüsusiyyətlərini nəzərə alması  və s. şərtlərin araşdırılması, 
bu xüsusiyyətlərin xüsusilə  də jurnalistika fakültələrində 
təhsil alan tələbələr tərəfindən mənimsənilməsi, həmçinin 
tələbə jurnalistlərin qlobal problemlərin kütləvi informasiya 
vasitələrində işıqlandırılmasının forma və metodları ilə taniş 
olmaları olduqca əhəmiyyətlidir.  
Gələcək jurnalistlərin qlobal problemlərin mahiyyəti, 
onların yaranma səbəblərı, həlli yolları, bu işdə jurnalis-
tikanın yeri, rolu və  əhəmiyyəti ilə  dərindən və  hərtərəfli 
tanış olmaları müstəsna  əhəmiyyətə malikdir. Eyni zaman-
da, tələbə  və  gənc jurnalistlərin KİV-in bu mövzularda çı-
xışlarının tematik, forma və metod, janr və  sənətkarlıq 
xüsusiyyətlərinə bələd olmaları mətbuatın, xüsusilə də elek-


Yüklə 4,51 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   100




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə