Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Abbas Səhhət )
- A.A.Bestujev – Marilinski )
- B.Dubrovin ) AZƏRBAYCAN DĠLĠ
8 ―Fəlsəfə və sosial psixologiya‖, ―Dillər‖ kafedraları, ―Heydər Əliyev Dövlət İdarəçilik Universiteti‖, ―Geostrateji Araşdırmaları Mərkəzi‖, ―İnformasiya Texnologiyaları Mərkəzi‖, ―İnsan hüquqları, ―Demokratiya və Sülh problemləri üzrə YUNESKO Mərkəzi‖, ―Sorğu Sosioloji Araşdırmalar Mərkəzi‖, ―İnzibati idarəçilik strukturları‖, ictimai təşkilatlar və digər şöbələr, bölmələr fəaliyyət göstərir, həmçinin İnzibati idarəetmə fakül- təsinin ―Kompüter elmləri‖, ―İqtisadiyyat‖, ―Dövlət və bələ- diyyə‖, ―Ekologiya‖ ixtisasları üzrə kadrlar hazırlanır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İda- rəçilik Akademiyasının fakültələrində 1059 nəfər bakalavr, 173 nəfər magistr, ―Rəhbər Dövlət İdarəçiliyi Kadrlarının ixtisasının artırılması İnstitutunda‖ 225 nəfər magistrant ―Dövlət və bələdiy- yə idarəetməsi‖ ixtisası üzrə təhsilini davam etdirir. Bu tələ- bələrin: bakalavr və magistr pilləsində oxuyanların və dinləyicilərin təhsili ilə müxtəlif ixtisaslar üzrə 197 nəfər müəllim məşğul olur. Onların da 27 nəfəri elmlər doktoru, 112 nəfəri isə elmlər namizədidir. Müəllimlərdən bir nəfəri Azər- baycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, bir nəfəri isə AMEA-nın müxbir üzvüdür. Əziz dostlar! Siz bizim akademiyamızın auditoriyalarına qədəm basan yüzlərlə tələbə və magistrın nümayəndəsisiniz. Sizi, maraqlı təhsil illəri gözləyir. Ümid edirik ki, çətin sınaq imtahanlarından necə keçmişsinizsə, təhsil illərini də uğurla başa çatdıracaqsınız. Sizə uğurlar arzulayırıq! 9 DĠL HAQQINDA MƏLUMAT Dil cəmiyyətin varlığı, onun təşəkkülü və inkişafı üçün çox zəruri olan bir vasitədir. Cəmiyyətdə dilin başlıca rolu onun əsas ünsiyyət vasitəsi olmasıdır. Dil fikrin ifadə aləti kimi təzahür etdiyinə görə beyinin fəa- liyyəti ilə bağlı olan təfəkkürlə sıx əlaqədədir. Dil ilə təfəkkür eyni vaxtda və eyni mənbədən yarandıqları üçün vəhdət təşkil edir. Lakin çox oxşar cəhətlərin olmasına baxmayaraq, dil ilə tə- fəkkür heç də eyniyyət yaratmır. Bunların hər birinin özünəməx- sus cəhətləri vardır. Bu fərqlərin ən başlıcası odur ki, dil lüğəvi və qrammatik vasitələrdən istifadə edir. Lakin təfəkkür üçün istifadə mənbəyi sözlər və cümlələr deyil, məfhumlar və hökmlərdir. Təfəkkürün ifadə vasitəsi olan dil ictimai hadisədir.Bu, digər ictimai hadisələrlə də əlaqədədir. Lakin dil heç də bütün cəhətləri ilə başqa ictimai hadisələrə oxşamır. Bunun özünəməxsus xüsu- siyyətləri vardır. Dilin başlıca səciyyəvi əlaməti ondan ibarətdir ki, o bir neçə ilin, yaxud müəyyən bir dövrün məhsulu olmayıb, bir çox əsrlər boyu yaranır və inkişaf prosesi keçirərək get-gedə formalaşır, zənginləşir. Həmçinin, dil yarandığı zamandan etiba- rən xidmət etdiyi cəmiyyət üzvləri arasında heç bir fərq qoy- madan bütün üzvlər üçün eyni dərəcədə ünsiyyət vasitəsi olur. Buna görə də dil ictimai xarakterə malikdir. Dil xalqın tarixi ilə üzvi surətdə əlaqədar olub, çünki dil ancaq cəmiyyət daxilində təşəkkül tapır. Dili yaradan xalqdır. Elə buna görə də dilin taleyi onu yaradan xalqın taleyi ilə bağlı olur. Hər bir xalq ünsiyyət üçün öz dilini yaratdıqdan sonra onu qoruyub və inkişaf etdirir. Azərbaycan xalqı da hələ uzaq keç- mişdə öz ana dilini yaratmışdır. Xalqımızın yaratdığı həmin dilə hal-hazırda Azərbaycan dili deyilir. 10 Dil haqqında müdriklərin dedikləri ―Azərbaycan dili çox mükəmməl dildir, çox zəngin dildir, çox inkişaf etmiş dildir, böyük söz ehtiyatına malik dildir‖. ( H.Ə. Əliyev ) ―Qrammatikasız oratoriya kütdür, poeziya pəltəkdir, fəlsəfə əsassızdır, tarix xoşagəlməzdir, hüquqşünaslıq şübhəlidir‖. ( M.V.Lomonosov ) ―Dilin qanunlarına itaətkarlıqla tabe olun və birdəfəlik möh- kəmcə bilin ki, bu qanunlar sizin üçün müqəddəsdir‖. ( Bualo ) ―Biz dünyanı dilimiz vasitəsi ilə öyrəndik, dilimiz vasitəsi ilə tərbiyə tapdıq‖. ( Abbas Səhhət ) ―Zaqafqaziya diyarının tatar dili (Azərbaycan dili – Z.M.) türk dilindən az fərqlənir və fransız dili ilə Avropanı gəzmək mümkün olduğu kimi, onunla da bütün Asiyanın bu başından o başına getmək mümkündür‖. ( A.A.Bestujev – Marilinski ) Azərbaycan dili silahdı, qafil, Qalacaq cahanda Günəş qalınca, Gül yarpağı qədər bu tər, incə dil, Qəzəbli vaxtında dönər qılınca. ( B.Dubrovin ) AZƏRBAYCAN DĠLĠ Azərbaycan dili Azərbaycan xalqının milli dilidir. Eyni zaman- da, bu dil müstəqil Azərbaycan Respublikasının rəsmi dövlət dilidir. Azərbaycan dilindən həm respublikamızda, həm də xarici ölkələrdə istifadə olunur. Dünyanın 87 ölkəsində yaşayan 45 mil- yon azərbaycanlı bu dildən doğma ana dili kimi istifadə edir. Bundan başqa, bəzi xalqlar arasında Azərbaycan dili ikinci ana dili kimi də işlənir. Hazırda Azərbaycan ərazisində yaşayan bir sıra kiçik xalqlar, o cümlədən lahıc, talış, tat, qırğız və başqaları Azərbaycan dilindən ikinci ana dili kimi istifadə edirlər. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|