Dərs vəsaiti. Bakı, 2012, 325 səh. Rəyçilər: iqtisad elmləri doktoru, prof
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
payına düşməsinin hansı səviyyədə təşkil olunduğu, satışın rentabelliyinin, aktivlərin dövretməsi və istehsal potensialından necə istifadə olunduğu kimi suallara cavab verməyə imkan yaradır. Maliyyə menecmenti maliyyənin idarə edilməsi mexanizmi anlayışı ilə və yaxud təsərrüfat mexanizminin tərkib hissəsi olan maliyyə mexanizmi ilə sıx qarşılıqlı əlaqədardır. Onu bütün səviyyələrdə istehsal prosesinin idarə edilməsinin iqtisadi forma və metodlannm kompleksi kimi müəyyən etmək olar. Maliyyə menecmenti hər bir təsərrüfat fəaliyyətində yaranmış maliyyə vəziyyətinin qiymətləndirilməsinə çoxvariantlı yanaşmanı nəzərdə tutur. Ekstremal şəraitdə maliyyə məsələlərinin idarə edilməsi modelinin işlənib hazırlanması, maliyyə risklərinin dərəcələrinin hesablanmasının, alınan nəticələrin düzgünlüyünün qiymətləndirilməsi və konkret' idarəetmə qərarlarının qəbul edilməsində maliyyə menecmentinin xüsusi əhəmiyyəti vardır. «Maliyyə menecmenti» tədris fənni iqtisadi fənlər sistemində mühüm yer tutur. Bu fənnin tədris olunmasında əsas məqsəd aşağıdakılardan ibarətdir; - maliyyə və onun idarə edilməsi haqqında tələbələrdə zəruri lazımi biliklər sistemini formalaşdırmaq; - maliyyə və maliyyə menecmentini xarakterizə edən anlayışları tələbələrə aşılamaq; - maliyyə münasibətlərinin bütün elementlərinin qarşılıqlı əlaqəsini, bu münasibətlərin iqtisadi-riyazi modellərinin qurulması və onun mahiyyətini açıqlamaq; - maliyyə məsələləri haqqında qərar qəbul etmək, onların konkretləşdirilməsi və həyata keçirilməsi mexanizmini tələbələrə öyrətmək; - investisiya layihələrinin qiymətləndirilməsi və investisiya portfelinin yaradılması mexanizmini açıqlamaq; - təsərrüfat subyektlərinin maliyyəsinin idarə edilməsi mexanizmi və onun təşkilinin düzgün iqtisadi qiymətləndirilməsini tələbələrə öyrətmək; ~ maliyyə əməliyyatlarının apanlmasının idarə edilməsinin iqtisadi səmərəliliyinin hesablanması qaydalan haqqında bilikləri tələbələrə açıqlamaq. Bir faktı qeyd etmək lazımdır ki, bu gün də bəzi iqtisadçı alimlər maliyyə menecmentinin bir elm kimi çıxış etməsinə mübahisəli yanaşırlar. Onlann fikrincə maliyyə menecmenti xüsusi predmet və metoda malik deyildir. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, bu heç də belə deyildir. Onu mikroiqtisadiyyat səviyyəsində pul axınlarının idarə edilməsini, yəni təsərrüfat subyektlərinin mali>yə resurslarının hərəkətinin idarə edilməsini bu elmin predmeti hesab etmək olar. Ölkəmizdə bazar münasibətlərinin tam formalaşdığı bütün sahələrində yüksək peşəkarlığa, dərin və hərtərəfli biliklərə rnalik ixtisaslı kadrların hazırlanması vacibdir. Xüsusilə də maliyyə kimi incə və mürəkkəb bir sahədə fəaliyyət göstərən maliyyəçilərin üzərinə daha böyük məsuliyyət düşür. Maliyyə sahəsində yaradıcı, təşəbbüskar kadrlann hazırlanmasmdə şübhəsiz ki, maliyyənin və onun idarə edilməsinin daha dərin və hərtərəfli öyrənilməsinin mühüm rolu vardır. Dərs vəsaitində verilmiş materiallann tam mənimsənilməsinin yaxşılaşdırılması məqsədi ilə hər bir mövzunun axırında praktiki məsələlər və onlann həlli yolları, habelə test tapşınqlan verilmişdir. Onlann məntiqi olaraq ardıcıl öyrənilməsi biliklərə uğurla yiyələnməyə təminat verir. Təqdim edilən dərs vəsaiti əsasən iqtisadi təmayüllü ixtisaslar üzrə təhsil alan tələbələr, magistrantlar, həmçinin maliyyə-kredit məsələlərini müstəqil öyrənən geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Müəlliflər hesab edirlər ki, oxuculara təqdim edilən kitab çatışmamazlıqlardan azad deyildir. Dərs vəsaiti haqqında hər hansı bir konstruktiv tənqid, qeyd və rəyləri minnətdarlıqla qəbul ediləcəkdir. I. MALIYYƏ MENECMENTININ MAHIYYƏTI və TEXNOLOGİYASI Maliyyə menecmenti - ingiliscə finansial menegement - maliyyənin idarə edilməsi, yəni müəssisənin pul dövriyyəsinin, maliyyə resurslarının formalaşması və istifadə edilməsi prosesinin idarə edilməsi deməkdir. İdarəetmə prosesi zamanı müəssisədə maliyyə resurslarından nə dərəcədə səmərəli istifadə olunması müəyyən edilir, mövcud olan ehtiyat imkanlan aşkar olunur və həmin ehtiyatlardan istifadə olunması üçün daha optimal idarəetmə qərarları işlənib hazırlanır və həyata keçirilir. Konkret təsərrüfat subyekti səviyyəsində isə maliyyə menecmentinə kapitalın idarə edilməsi sistemi kimi baxmaq olar. Maliyyə menecmentinin məqsədi elə maliyyə üsul, vasitə və alətlərinin işlənib hazırlanaraq tətbiq edilməsidir ki, onlar bütövlükdə müəssisənin və onun ayrı-ayn strateji təsərrüfat vahidlərinin öz qarşılanna qoyduqlan məqsədlərə nail ola bilmələrinə imkan yaratsın. Maliyyə sahəsində belə məqsədlərə mənfəətin maksimumlaşdırılması, səhmdarlann və yaxud sahibkarların gəlirlərinin artırılması, rəhbər işçilərin gəlirlərinin artırılması, firmanın səhmlərinin dəyərinin yüksəldilməsi və s. aiddir. Maliyyə menecmentinin əsas vəzifəsi isə həm müəssisədaxili, həm də xarici maliyyələşdirmə mənbələri arasında maliyyə Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|