1. ÖLÇÜ, SAPMA VƏ OTURTMALAR ÜZRƏ TERMİNLƏR VƏ ƏSAS ANLAYIŞLAR.
Həqiqi ölçü - Emaldan sonrakı ölçmə ilə alınmış ölçüyə deyilir. Onun dəqiq qiymətini təyin etmək mümkün olmur.
Yararlı hissənin həqiqi ölçüsü hədd ölçüləri arasında olmalıdır: ən böyük hədd ölçüsü ilə nominal ölçünün fərqinə yuxarı sapma, ən kiçik hədd ölçüsü ilə nominal ölçünün fərqinə aşağı sapma deyilir.
Dh – yuvanın həqiqi ölçüsü;
dh – valın həqiqi ölçüsüdür.
Əgər hissənin həqiqi ölçüsü hədd ölçüləri daxilindədirsə yararlı hesab olunur, yəni:
Dmin ≤ Dh ≤ Dmax – “yuva” tipli hissələrin yararlılıq şərti;
dmin ≤ dh ≤ dmax – “val” tipli hissələrin yararlılıq şərti.
Sapmalar nominal ölçünün yanında: yuxarı sapma yuxarıda, aşağı sapma aşağıda yazılır. Cizgidə dəqiq ölçülərin sapmaları göstərilir. Sapmalar müsbət, mənfi və sıfır ola bilər. Sıfıra bərabər sapma yazılmır. Məs:
; ; ; .
Cizgidə nominal ölçünün yanında iki hədd meyllənməsi (sapma) – yuxarı və aşağı sapma göstərilir.
Dostları ilə paylaş: |
