Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil
Yüklə 3,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
291 rətdən ibarətdir. Belə hallarda könüllü sertifikatlaşdırmaya üstünlük verilir. Məcburi sertifikatlaşdırmaya bütün hallarda məhsu- lun xarakteristikasının müəyyənləşdirilməsindən və sertifi- katlaşdırılmış məhsula gələcək nəzarətdən ötəri onun yox- lanılması və sınağı daxil olunmalıdır. Sınaqlar təyin edil- miş sınaq laboratoriyaları tərəfindən müvafiq normativ sə- nədlərlə müəyyən olunmuş metodlarla aparılmalıdır. Bu kimi sənədlər olmadıqda sertifikatlaşdırma orqanı tərəfin- dən, yaxud həmin funksiyaları yerinə yetirən orqan tərə- findən müəyyən olunmuş metodlarla həyata keçirilməlidir. Məcburi sertifikatlaşdırmaya dair olan məhsulların siyahısı Nazirlər Kabinetinin 01 iyul 1993-cü il tarixli 343 saylı Qərarı ilə təsdiq edilmişdir. Hal-hazırda məcburi sertifikatlaşdırmanın obyekt- lərinə aşağıdakılar aiddir: - uşaqlar üçün mallar; - yeyinti maları; - xəstəliyin müalicəsi və profilaktikası üçün mallar; - əlillərin reabilitasiyasının texniki vasitələri; - parfümer-kosmetik mallar; - toxuculuq malları; - tikiş məmulatları; - xəzli və qoyun dərisindən kürk məmulatları; - ayaqqabı; - tikinti materialları; - isti su təminatı və qızdırmaq üçün avadanlıq və ci- hazlar; - ev mebel əşyaları; - təsərrüfat malları; 292 - avtonəqliyyat vasitələrinin bütün ehtiyat hissələri və s. - mədəniyyət malları, əyləncə və asudə vaxt üçün mallar; - idman malları, gəzinti qayıqları və üzgüçülük va- sitələri, ov və balıq ovu ləvəzimatları; - minik avtomobili və motovelotexnika; - heyvanların evdə saxlanması, həmçinin, bitkilərə qulluq üçün vasitələr; - əhalini təhlükəli (zərərli) xarici təsirlərdən qoru- maq üçün məişət təyinatlı mallar; Könüllü sertifikatlaşdırma, könüllü sertifikatlaşdırma sistemində, hüquqi və fiziki şəxslərin təşəbbüsü ilə sifariş- çi ilə sertifikatlaşdırma orqanı arasında müqavilə əsasında aparılır. Könüllü sertifikatlaşdırma məhsulun sifarişçi tə- rəfindən müəyyən edilmiş standartların, texniki şərtlərin və digər sənədlərin tələblərinə uyğunluğunun təsdiq edil- məsi məqsədi ilə aparılır. Könüllü sertifikatlaşdırmaya məcburi sertifikatlaşdırma üzrə tələblər qoyulmayan məh- sullar məruz qalır. 13.3. Sertifikalaşdırmanın növləri Dövlət sertifikatlaşdırma sisteminə sertifıkatlaşdır- manın bir neçə növü daxildir: - sertifikat sahəsində auditorun sertifikatı; - keyfiyyət sisteminə sertifikat; - məhsulun müxtəlif normativ sənədlərin tələblə-rinə uyğunluğunun sertifikatı; - məhsulun keyfiyyət sertifikatı; - məhsulun mənşəyi barədə sertifikat. 293 Sertifikatlaşlırma orqanlarının auditorlarının ixtisa- sının qiymətləndirilməsi (yoxlanılması) Azərbaycan Res- publikasının sertifikatlaşdırma sisteminin tələblərindən irəli gələrək aparılır. Yoxlama nəticəsində auditorun tələb- lərə uyğunluğu müəyyən olunur və ona sertifikatlaş-dırma sahəsində auditor sertifikatı verilir ki, o da auditor fəaliy- yəti ilə məşğul olmaq hüququ verən attestasiya keçirir. Keyfiyyət sisteminə sertifikat Azərbaycan Respub-li- kasının Standartlaşdırma, Meterologiya və Patent üzrə Dö- vlət Komitəsi tərəfindən verilir və müəssisənin, idarənin, təşkilatın məhsulunun (işlərin, xidmətlərin) istehsal key- fiyyəti sisteminin Azərbaycanın dövlət stan-dartlarının tə- ləblərinə müvafiqliyini təsdiqləyir. Standartın tələblərinə keyfiyyət sisteminin müvafiqliyinə nəzarət dövrüliyi və prosedurları proqramla reqlamentləşdirilən texniki nəzarət yolu ilə həyata keçirilir. Müxtəlif normativ sənədlərin tələblərinə məhsulun sertifikatının uyğunluğu göstərir ki, lazımi tərzdə eyniləş- dirilən məhsul sınaqdan çıxarılıb və normativ aktlarla müəyyən olunmuş bütün tələblərə cavab verir. Sertifikat zavoda, məhsul dəstinə, yaxud müəyyən avadanlıqla məh- sulun buraxılışı dövrünə aid edilə bilər. İstehsala buraxılış zamanı normativ sənədlərin tələblərinə məhsulun müva- fiqliyinə nəzarət məhsuldan nümunələrin götürül-məsi, at- testasiya olunmuş avadanlıqla, yaxud keyfiyyət sistemi ilə sertifikatlaşdırılmış məhsulun istehsalını texniki yoxlama yolu ilə həyata keçirilir. Məhsulun keyfiyyət sertifikatına onun dəqiq adı, hə- min məhsulun hazırlandığı standart və texniki şərtlər, əya- nilik üçün isə keyfiyyət göstəriciləri və xarakteristikası da- 294 xildir. Müəssisədəki məhsulun keyfiyyət sertifikatlaş-dırıl- ması üzrə bütün məsuliyyət müəssisənin sertifikatlaş-dır- ma orqanlarının üzərinə düşür. Malın mənşəyi haqqında sertifikat malın əmələ gəl- diyi ölkənin və istehsalçı - zavodun adının müəyyənləş-di- rilməsi üçün nəzərdə tutulur. Həmin sertifikatlaşdırma nö- vü üzrə müvəkkil olunmuş orqan İqtisadiyyat Nazir-li- yidir. İstehsalçı – müəssisə istehsal olunmuş məhsula dair hüquqlarını təsdiqləyən sənədlər paketi (zərfi) təqdim edir. Məhsulun sertifikatlaşdırma prosesinin strukturuna beş mərhələ daxildir: - sertifikatlaşdırma üçün sifariş; - müvafıqliyin qiymətləndirilməsi; - sertifikatlaşdırma obyektinin müəyyən olunmuş tə- ləblərə uyğunluğunun praktik qiymətləndirilməsinin təhlili; - sertifikatlaşdırmaya dair qərar; - sertifikatlaşdırılmış obyektə müfəttiş nəzarəti. 1) Sertifikatlaşdırma üçün sifariş mərhələsi Sertifikatlaşdırma üçün sifariş mərhələsi sifarişçi tərəfindən onun maraq doğuran obyektinin uyğunluğunu qiymətləndirməyə qadir olan sertifikatlaşdırma orqanını seçməsindən ibarətdir. Bu, sertifikatlaşdırma üzrə təyinat sahəsi tərəfindən müəyyən olunur. Əgər həmin işi sertifi- katlaşdırma üzrə bir neçə orqan yerinə yetirə bilərsə, onda sifarişçi bunlardan hər hansı birisinə müraciət edə bilər. Sifariş sertifikatlaşdırma sahəsində müəyyən olunmuş for- ma üzrə göndərilir. Sertifikatlaşdırma üzrə orqan onu nə- zərdən keçirib sifarişçiyə öz qərarını bildirir. Sifariş üzrə qərarın da müəyyən forması var. Qərar formasında sertifi- katlaşdırmanın bütün şərtləri, o cümlədən sertifikatlaşdır- Yüklə 3,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|