Dərslik kimi tövsiyyə edilir. B a k I 1 6

MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI 
 
 
 ___________________________ 224 ____________________________ 
SQL Server 2000 Analysis Services  verilənlərin  təhlili  və 
alınması  üçün  obyektlər  yığımı  təmin  edir.  Operativ analitik 
emal  sisteminin  əsas  obyekti  kubdur.  Çünki  sonuncu 
istifadəçiyə  lazım  olan  bütün  ibformasiya  kubda  saxlanır. 
Kubdakı  informasiya  ölçü  və  ölçmələrdən  təşkil  edilmiş 
çoxölçülü  quruluşa  malik  olur.  Məsələn,  istifadəçini  cari  ilin 
birinci  rübündə  şimal-qərb  regionunda  aparat  satışı 
maraqlandırırsa, bu halda kubda üç ölçü və bir ölçmə saxlanır 
ki, bunlar da aşağıdakılardan ibarətdir: 
•
 
Ölçü  –  MƏHSUL  (məhsulun  kateqoriyası  da  nəzərə 
alınmaqla); 
•
 
Ölçü  –  COGRAFİYA  (şimal-qərb  regionu  da  daxil 
olmaqla); 
•
 
Ölçü – ZAMAN (ilin birinci rübü daxil olmaqla); 
•
 
Ölçmə - SATIŞ (cəmlənməli olan kəmiyyət verilənləri). 
OLAP-təhlil  cari  və  keçmiş  dövrlərə  aid  verilənlərin 
aqreqatlaşdırılmasını həyata keçirdiyindən, gələcək dövrlərə aid 
təhlil  də  aparmağa  imkan  verir.  Belə  ki,  məsələn,  baxdığımız 
misaldakı  verilənlərə  əsasən  gələn  ilin  birinci  rübündə  şimal-
qərb regionunda aparat satışı hansı məbləğlə ifadə oluna bilər 
sualına  da  cavab  almaq  mümkündür.  Verilənlərin  alınması 
prosesinin  əsas  obyekti  cari  və  keçmiş  dövrlərə  aid 
verilənlərdən hasil edilmiş biliklərin saxlanması üçün platforma 
təşkil  edən  modeldən  ibarətdir  ki,  bu  da  proqnoz  məlumatları 
almaq üçün istifadə edilən ehtimallar formasında və ya ehtimal-
ların paylanması funksiyaları şəklində ola bilir.  
Təhlil  və  verilənlərin  alınması  üçün  olan  obyektlər 
müəyyən  iyerarxiya  yaradır.  Məsələn,  kublar,  ölçülər  və 
verilənlərin  əldə  edilməsi  modelləri  bir  iyerarxiya  təşkil  edir 
(şəkil 31). 

---