MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 173 ____________________________
göstərən cəmi işçi heyəti nəzərdə tutulur) tipik
kişik
informasiya sistemləri xidmətində
ITIL/ITSM ikili rol oynayır:
bir tərəfdən, informasiya sistemləri xidmətinin idarə edilməsinə
informasiya texnologiyalari servislərinin idarə edilməsi kimi
yanaşmanın ardıcıl tətbiqini təmin edir, digər tərəfdən isə,
informasiya sistemləri xidməti məsələlərini və bunlara
cavabdeh əməkdaşları qeydiyyata alır. İşçilərinin sayından asılı
olmayaraq, informasiya sistemləri xidməti servislər təqdim
etmək, servisləri müşayiət etmək, əsas biznesə inteqrasiya
olunmaq, proqram əlavələrini idarə etmək və informasiya
texnologiyalari infrastrukturunu idarəetmək məsələlərini həll
etməlidir. Bu halda azsaylı işçilərin çoxsaylı rollarda çıxış etməsi
sayəsində minimal formalaşdırılmış proseslər şəraitində
idarəetməyə xidmət məsələlərinin həlli mümkün olur. Bu
variantda informasiya sistemləri xidmətinin proqram təminatı
standart ofis paketlərindən ibarət olur.
Növbəti səviyyə formallaşdırılmış proseslər səviyyəsidir ki,
bu səviyyədəki tipik informasiya sistemləri xidməti 10-30
nəfərlik olur. Bu halda informasiya sistemləri xidmətində əsas
rolların ifasını yazılı qeydiyyata alan və tənzimləyən daxili
siyasət meydana gəlir. Bu səviyyədə istifadə edilən
ITIL/ITSM
modelində servisin səviyyəsi barədə formal müqavilə mövcud
olur. Bu səviyyənin proqram təminatı işçi stansiyanın idarə
edilməsini təmin edən ixtisaslaşdırılmış proqram təminatıdır.
Nəhayət, yüksək səviyyə - avtomatlaşdırılmış biznes-
proseslər səviyyəsidir ki, bu səviyyədəki tipik informasiya
sistemləri xidməti 30 nəfərdən çox işçi ilə təmsil olunur. Bu
səviyyədəki informasiya sistemləri xidmətinin fəaliyyəti
korporativ şəbəkənin təhlilini, müştəri işçi yerlərindəki
avadanlıqlar və proqram təminatı və bu təminatın idarə
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 174 ____________________________
edilməsi barədə verilənlərin yığılmasını təmin edən
ixtisaslaşdırılmış proqram təminatı olmadan mümkün deyildir.
SERVİSİN SƏVİYYƏSİ BARƏDƏ MÜQAVİLƏ -
İNFORMASİYA TEXNOLOGİYALARI SERVİSLƏRİNİN
İDARƏ EDİLMƏSİNİN
TƏMƏLİ KİMİ
ITIL/ITSM proseslərinin sadə təsvirinə əsasən belə bir
yanlış nəticəyə gəlmək olar ki, servisin səviyyəsi barədə
müqavilə (razılaşma) sənədi o qədər də əhəmiyyətli sənəd
deyildir. Halbuki informasiya sistemləri xidməti ilə biznes-
bölmələrin qarşılıqlı münasibətlərinə bazar və kvazibazar
xarakterini məhz servisin səviyyəsi barədə müqavilə sənədi
verir. Buna görə də bu sənəd informasiya texnologiyalari
servislərinin idarə edilməsinin mərkəzi sənədinə çevrilir.
İnformasiya sistemləri xidmətinin gündəlik fəaliyyəti müxtəlif
funksional bölmələrlə bağlı olduğundan birqiymətli deyildir.
Belə ki:
•
Servisin səviyyəsini və əlçatanlığını son istifadəçi bir cür,
müşayiətedici
xidmətin
mühəndisi
başqa
cür
qiymətləndiri;
•
Yeni informasiya sistemlərinin tətbiqi nəticələri son
istifadəçilərin tələblərinə cavab vermək baxımından
qiymətləndirildiyindən, birqiymətlilik mümkün olmur;
•
Nəticələrin xərclərə uyğunluğunun qiymətləndirilməsi də
informasiya şöbəsində bir cür, maliyyə şöbəsində başqa
cür olur.
Bu fərqlər aradan qaldırıla bilən deyildir. Çünki bu,
maraqların üst-üstə düşməməsi obyektiv hadisədir. Lakin
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 175 ____________________________
idarəetmə
baxımından
bu
fərqi
minimumlaşdırmaq
mümkündür. Bunun üçün aşağıdakı 2 şərtə əməl edilməlidir:
1.
İnformasiya sistemləri xidməti fəaliyyətinin nəticələrini
qiymətləndirmək üçün daha yaxşı formalaşdırılmış
kriteri seçilməlidir;
2.
İnformasiya sistemləri xidməti fəaliyyətinin nəticələrini
qiymətləndirməkdən ötrü prosesin bütün iştirakçıları
üçün qeyd-şərtsiz məcburi olan eyni cür prosedurlar
təyin edilməlidir.
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 176 ____________________________
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 177 ____________________________
İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİ XİDMƏTİNİN
NƏTİCƏLİLIİYİNİN ÖLÇÜLMƏSİ
İnformasiya sistemləri xidməti fəaliyyətinin nəticələrinin
ölçülməsi
nəticəliliyin açar göstəriciləri (NAG) sisteminə
əsaslanır. Nəticəliliyin açar göstəriciləri sistemi 4 sahənin
göstəricilərini əhatə edir:
•
M
aliyyə göstəriciləri – səhmdarlar (aksionerlər) bizə
necə baxırlar? Bu göstəricilər informasiya sistemlərinin
biznesə tətbiqi nəticələrini informasiya xidmətinin
büdcəsi ilə müqayisə edir. Buraya: İnformasiya
texnologiyaları servislərinin maya dəyəri, informasiya
sistemlərindən istifadənin icmal maliyyə nəticələri
(İNTEX servislərinin tətbiqindən gələn gəlir minus
servislərin maya dəyəri) və s. göstəricilər aiddir.
•
S
atış göstəriciləri – müştərilər (istifadəçilər) bizə necə
baxırlar? Bu göstəricilərə: istifadəçilərin məmnunluğu,
servislərin öz vaxtında təqdim edilməsi, servislərin
istehlak qiymətliliyi aiddir.
•
İnformasiya sistemləri xidmətinin daxili prosesləri –
xidmətin özü özünə necə baxır? Bu göstəricilər işlərin
və informasiya sistemləri xidməti proseslərinin
keyfiyyətini qiymətləndirir. Məsələn, uğurlu layihələrin
xüsusi çəkisi (ədədlə miqdarı və büdcə həcmi),
informasiya sistemləri xidmətinin əsas proseslərinin
kamillik dərəcəsi və s. bu qəbildəndir.
•
Ö
yrətmə və innovasiyalar – gələcəkdə dəyəri necə
yaradacaq və artıracağıq? Bu göstəricilər informasiya
sistemləri xidməti əməkdaşlarının biliyini və informasiya
sistemlərinin texniki səviyyəsini qiymətləndirir. Buraya:
Dostları ilə paylaş: |