Devlet kýtaplari üÇÜNCÜ baski



Yüklə 19,1 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə42/72
tarix25.07.2018
ölçüsü19,1 Mb.
#58569
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   72

Ekonomi biliminin temel kavramları
1
2
3
4
5
7
8
9
10
11
12
13
14
15
6
YUKARIDAN AŞAĞIYA
SOLDAN SAGA
2. Bireyin kendi özgür iradesiyle ahlak kurallarına
bilerek, isteyerek  uyması durumu.
3. Davranışlarin asıl amacının haz olduğunu savunan
görüş. Hazcılık.
4. Yapmayı yerine getirmeyi kendi isteğimizle
üstlendiğimiz, sorumluluğunu  üzerimize aldığımız
buyruk.
5. İnsanların toplum içindeki davranışlarını, eylemlerini
ve birbirleriyle olan ilişkilerini düzenlemek amacıyla
kabul edilen ilkeler topluluğu.
8. İnsanın insan olma değerlerine ve yaşadığı topluma
yararlı ve değerli  olan.
9. Ahlaki öznenin yapmış olduğu veya yapacağı
eylemin sonuçlarına katlanabilmesi, sonuçlarını
üstlenebilmesi durumu.
10. Yapılması istenmeyen, değersiz ve faydasız olan.
11. Kişinin iradesini kullanarak seçim yapabilme gücü.
12. Olgu veya kavramlar üzerinde kurulu bir iddayı dile
getiren ifadeler.
13. Kişinin kendi iç mahkemesi.
14. Ahlaki bakımdan her zaman, sürekli olarak iyiyi
isteyebilme.
15. Bireyin nasıl davranacağını belirleyen kurallar,
yasalar sistemi.
1. “Ahlaki olan, yararlı olandır.” görüşü.
6. Ahlak açısından değerlendirilebilen, ahlaki bir
değere uygun düşen eylem.
7. Ahlakı, felsefi açıdan inceleyen ve açıklayan
düşünce sistemi.
102
E. Aşağıda verilen sorulara göre bulmacayı tamamlayınız.
117


A. SANAT FELSEFESİ VE TEMEL KAVRAMLARI
1. Estetik ve Sanat Felsefesi
2. Sanat ve Felsefe İlişkisi
3. Sanat Felsefesinin Temel Kavramları
B. SANATI AÇIKLAYAN FELSEFİ GÖRÜŞLER
1. Taklit Olarak Sanat
2. Yaratma Olarak Sanat
3. Oyun Olarak Sanat
C. GÜZELLİĞİN KAYNAĞI NEDİR?
1.Güzellik Problemi
2. Güzellik-Hakikat- İyi-Hoş-Faydalı-Yüce İlişkisi
Ç. SANAT ESERİNİN NİTELİKLERİ
1. Güzelliğin Nitelikleri
2. Sanat Eseri ve Özellikleri
D. SANATA ETKİ EDEN UNSURLAR
E. ORTAK ESTETİK YARGILAR
1. Ortak Estetik Yargıların Olduğunu Reddeden Görüş
2. Ortak Estetik Yargıların Var Olduğunu Savunan Görüş
118
Temel Kavramlar
Estetik
Sanat                      Zanaat                        Sanatçı
Sanat eseri
Estetik haz              Güzel                      Uyum
Yüce
Taklit
Sanat felsefesi         Öznellik                  Estetik yargı
Romantizm         Natüralizm
V. ÜNİTE
SANAT FELSEFESİ


A. SANAT FELSEFESİ VE TEMEL KAVRAMLARI
Felsefenin, özellikle sanat alanında güzeli ve güzelliği konu alan dalına sanat felsefesi adı verilmektedir.
Ancak felsefe ile ilgili eserlere baktığımızda sanat felsefesi yerine estetik sözcüğünün kullanıldığını görürüz. Oysa
ikisinin aynı şey olmadıklarını söylemek, estetik ve sanat felsefesi farkını anlatmak gerekiyor. Bunun için önce
estetiğin, sonrada sanat felsefesinin ne olduğunu açıklayarak farklarını ortaya koymaya çalışalım.
Güzel’'in ne olduğunu soran, sorgulayan felsefe dalına estetik denir. Estetik kavramı, ilk defa 18. yy.
ortalarında A.G. Baumgarten ( Bomgarten,1714 – 1762) adlı bir Alman düşünürü tarafından kullanılmıştır. Estetik
sözü, Yunanca aisthesis sözünden gelir. Duyum, duyulur algı anlamına gelmektedir. Her ne kadar estetik, bağımsız
bir felsefe dalı olarak iki yüz yıllık bir geçmişe sahip olsa da aslında estetiğin problemleri, İlk Çağdan beri karşımıza
çıkar. Ne var ki böyle uzun bir geçmişe sahip olan estetik problemler özel bir ad altında toplanmamıştı. İşte,
Baumgarten bu problemleri bir ortak isim altında toplayarak ona estetik adını vermiştir.
Estetiğin sadece “güzel”i incelemesi alanını çok daraltır. Daha sonra gelen Kant, Hegel gibi birçok filozof,
estetiğin kapsamını genişletip güzelden başka; yüce, zarif, hoş, alımlı, trajik ve çirkin gibi kavramları da estetiğin
içine alıp onu güzel sanatların hepsini inceleyen bir felsefe disiplini hâline getirmişlerdir.

119
Hazırlanalım
A
görselleri ve metni
şağıdaki
inceleyerek soruları cevaplayınız.
Sanat felsefesi
ı
ı ı
ğ
ı ı
, sadece
sanattaki güzellikle ilgilenen bir
disiplindir.
göre: Güzellik,
matematiksel olarak orantılı ve
ölçülü olandır.
göre: Güzel “ilahi aklın”
evrende ışımasıdır.
sanat n, sanat
yaratmalar n n ve sanat be  enilerinin
özü ve anlam n konu alan
Aristoteles’e
Plotinus’a
l
l
l
l
Abdullah Kılıç’ın resmi ile Aristoteles’in yukarıdaki sözü arasında bir ilişki kurarak düşüncelerinizi
ifade ediniz.
Sizce sanat ne işe yarar?
Plotinus’un yukarıdaki sözü hakkında ne düşünüyorsunuz? İfade ediniz.
Estetik, sanat felsefesi, sanatçı ve sanat eseri kavramlarının ne anlama geldiğini biliyor musunuz?
SORULAR
Oya Kınıklı
Abdullah Kılıç
1. Estetik ve Sanat Felsefesi
Uygulayalım-1
Aşağıdaki metni ve şekli dikkate alarak estetik ve sanat felsefesi arasındaki benzerlik ve farklılıkları
noktalı yerlere yazınız.


Sanat felsefesi ise insanın meydana getirdiği eserleri ele alan, sanata dair yaratmaların ve zevklerin anlamını
inceleyen bir felsefe dalıdır. Sanat felsefesi sadece sanattaki güzellikle ilgilenir. İnsanda hoş duygular uyandıran,
güneşin doğuş ve batışı, harika bir manzara, estetiğin konusu olabildiği hâlde sanat felsefesinin konusuna girmez.
Sanat değeri taşıyan bir tablo ise hem sanat felsefesinin hem de estetiğin konusuna girer. Sanat felsefesinin temel
kavram ve problemleri, estetiğin de temel kavram ve problemleridir. Sanat felsefesinde “sanatçı”, “sanat eseri”,
“sanat eserini ortaya koyma etkinliği” ve “beğeni” gibi kavramlar göz önünde bulundurulur. Ayrıca sanat felsefesi,
sanatın farklı toplumlardaki yerini ve işlevini de araştırır.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı gibi sanat felsefesi, sadece sanattaki güzel ile ilgilenir. Estetik ise
sanat-doğa ayrımı yapmadan bütün alanlardaki “güzel” ile ilgilenir. Bu yönüyle estetiğin alanı, sanat felsefesinin
alanından daha geniştir.
Benzer Yönler
Farklı Yönler
Estetik
Sanat Felsefesi
Sanat, en genel anlamıyla sanatçının anlatmak istediği şeyi , “biçim verme yöntemiyle” gerçekleştirme
çabasıdır. Sanata felsefi açıdan bakmak ise “sanat felsefesi” adı verilen disiplini doğurmuştur. Felsefe gibi sanat da
insana özgü bir etkinliktir. Yalnız sanatın nasıl doğduğu ve ilk sanatçıların kimler olduğu bilinmemektedir. Kimi
düşünürlere göre sanat “büyü”den doğmuştur ve ilk sanat etkinlikleri tarih öncesi dönemlerde yaşamış olan insanların
mağara duvarlarına yaptıkları resimlerle başlamıştır.
Felsefe de sanat da; doğayı ve insan varlığını konu alır ve her ikisinin de zorunlu olarak uymaları gereken
belirli bir yöntemleri yoktur. Felsefenin sanatla paylaştığı bir diğer özellik, her ikisinin de önermelerinin yine
bilimlerden farklı olarak dar anlamda doğrulanamaz olmasıdır. Burada doğrulamadan kastedilen şey olgular
alanından hareketle örneğin; laboratuvar şartlarında sözü edilen önermelerin doğru olduklarının gösterilmesi veya
gösterilememesidir. Bu durum, sanat için daha da açıktır. Bir sanat eseri, yapısı bakımından doğru veya yanlış olamaz.
120
2. Sanat ve Felsefe İlişkisi
1.
2.
Aşağıdaki metne göre, sanat ve felsefe arasındaki benzer ve farklı yönleri söyleyiniz.
Metinden hareketle, aşağıdaki görsellerin hangileri sanata, hangileri zanaata örnektir? Noktalı
yerlere yazınız.
Uygulayalım-2


Yüklə 19,1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   72




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə