Devlet kýtaplari üÇÜNCÜ baski

A
a posteriori
:
a priori
:
açık toplum
anarşizm
aşkın (transendental)
:
ateizm
B
beğeni
D
dedüksiyon(tümdengelim)
:
Deneyimin eseri veya sonucu olan, deneyime dayanan anlamına gelen Latince
terim.
Deneyimden bağımsız, tecrübeye dayanmayan anlamına gelen Latince terim.
Toplumun yaygın katılımına açık, toplumsal talepleri göz önünde bulunduran,
topluma hesap veren, politikalarını herkesin görebileceği şeffaflıkta formüle
eden, hukukun üstünlüğü altında kalan, serbest piyasa ekonomisine dayanan,
temel hak ve hürriyetleri esas alan bir yönetim yapısı ve anlayışı diye tanımlanan
toplum türü.
: Devlet ya da hükümeti olmayan bir toplumun hem mümkün ve hem de arzu
edilebilir olduğunu savunan a politik görüş.
Genel olarak, en yüksek, en üstün, en yüce olan, en yüksek niteliklere sahip
bulunan varlık; deneyimde verilenin ötesinde olan, deneyi aşan gerçeklik; normal,
gündelik tecrübenin kavrayışını aşan, bilimsel açıklama düzeyinin daima ötesinde
kalan varlık alanı için kullanılan sıfat.
Tanrı'nın ya da tanrıların var olmadığı inancına dayanan felsefe akımı. Evreni
yarattığı, evrenin yasalarını koyduğu, evrene bir şekilde müdahale ettiği kabul
edilen doğaüstü bir varlık türüne veya yaratıcıya inanmama.
: Sanat eserlerini, insan elinden çıkma ürünleri, birtakım kurallara dayanmadan
salt duyum ve deneyim yoluyla yargılama yetisi, sanat eserlerindeki iyi ve güzel
yönlerle eksiklik ya da kusurları ayırt edebilme yeteneği; güzelliğin insanda
yarattığı öznel duygu.
Genelden özeli, tümelden tikeli çıkaran mantıksal işlem.
:
:
değer
deizm
:
diyalektik materyalizm
:
doğrulanabilirlik ilkesi
doğuştancılık(inneizm
: İnsanın insanla ve doğa ile olan ilişkisinden doğan birtakım belirlemeler bütünü.
Ahlaki bakımdan bir niteliğe, bir davranış tarzına verilen önem.
Yaradancılık. Tanrı'nın varlığını reddeden ateizmin tersine, bir Tanrı'nın
varoluşunu öne süren, fakat dini ortodoksiyi tanımlayan teizmden önemli ölçüde
farklılık gösteren, söz gelimi mucizeleri ve vahyi reddeden, akılcı Tanrı anlayışı.
Marksist felsefeye, Marksizmin özellikle de varlık, bilgi ve yöntem kuramıyla
ilgili boyutuna, Marksizmin eski Doğu Bloku'ndaki savunucu veya temsilcileri
tarafından verilen ad; gerçekten var olanın hareketi diyalektik olan madde olduğu
görüşü.
Doğruluğu olgusal olarak test edilebilen, doğruluğuna deneysel olarak karar
verilebilen önermelerin anlamlı olduğunu savunan ilke.
)
:Genel olarak, belirli insani özelliklerin sonradan kazanılmış olmayıp, doğuştan
getirildiğini öne süren anlayış. Daha özel olarak da epistemolojide, bilgimizin en
azından bir bölümünün ya da bilgi için temel oluşturan kavram, ilke ve fikirlerin
doğuştan olduğunu savunan öğreti.
:
SÖZLÜK_204__duyumculuk(sensualizm)_:_dualizm(ikicilik)'>SÖZLÜK
204

---

duyumculuk(sensualizm)
:
dualizm(ikicilik)
:
E
egemenlik
:
egoizm
:
F
fenomen
:
G
gerçeklik
:
görecilik (rölativizm)
:
H
hazcılık (hedonizm)
:
İ
içkin (immanent)
:
inanç
K
kavram
:
materyalizm
:
Genel olarak, tüm bilgilerimizin duyumlardan türediğini; bütün zihin hallerinin,
tüm bilinç içeriklerinin çağrışım yoluyla duyumdan  türediğini savunan
öğretidir.
Herhangi bir alanda birbirinden bağımsız, birbirine indirgenemez iki töz (madde
ve ruh gibi) kabul etme görüşü.
Hukuk ve siyaset felsefesinde, bir kişi ya da kurumun, kendi alanında başka bütün
kişi ya da kurumlar üzerinde nihai otorite sahibi olmasını mümkün kılan özellik;
devletin karar alma sürecinde ve düzeni sağlamada, tek yönetici ya da otorite
olması durumu.
Benci ahlak anlayışı.
En genel anlamı içinde, bizi çevreleyen dünyada duyular aracılığıyla
algıladığımız herhangi bir nesne; algının nesnesi, algılanan şey, gözlemlenebilir
olan olay ya da olgu.
En genel anlamı içinde, dış dünyada nesnel bir varoluşa sahip olan varlık, var
olanların tümü, var olan şeylerin bütünü; bilinçten, bilen insan zihninden bağımsız
olarak var olan her şey.
Kişiden kişiye değişmeyen nesnel bir hakikat herkes için geçerli olan mutlak
doğrular bulunmadığını, hakikatin ya da doğruların bireylere, çağlara ve
toplumlara göreli olduğunu savunan anlayış.
Yaşamda gerçekten ve bizzat kendisi için istenen tek şeyin, ahlak alanındaki en
yüksek değer, nihai ve en yüksek iyinin haz olduğunu savunan öğreti.
Aşkın olana, dışarıda ya da ötede olmaya karşıt olarak, içte ya da içeride olan; bir
varlığın yapısında bulunan; bir dış etkenden değil de, bu varlığın kendi doğasından
kaynaklanan; geçici olanın tersine, bir şeyde gerçekten, fiilen var olan için
kullanılan sıfat.
Genel olarak, bir şeyin ya da kimsenin varlığına, bir iddianın doğruluğuna inanma,
biri için güven besleme durumu.
Bir şeyin, bir nesnenin zihindeki ve zihne ait tasarımı; soyut düşünme
faaliyetinde kullanılan ve belli bir somutluk ya da soyutluk derecesi sergileyen
bir düşünce, fikir ya da ide.
Yalnızca maddenin gerçek olduğunu, madde ve maddenin değişimleri dışında
hiçbir şeyin  var olmadığını öne süren görüş.
SÖZLÜK
205

---