Diaqnostika və texniki xiDMƏT

Friksion cütlərin seçilməsi və onların yeyilməyə davamlılığının öyrənilməsi, müxtəlif amillərin onların dayanıqlığına təsirinin qiymətləndirilməsi məhz eksperimental tədqiqatların aparılmasını tələb edir.Aparılan eksperimental tədqiqatların nəticələri göstərir ki, friksion cütlərin tətbiqinin səmərəliliyinin təmin olunması üçün bu çütlərin qarşılıqlı bağlanma, birləşdirmə uyğunluğu, kontakt (təmas) növləri, istilikötürmə şəraiti, elementlərin forması, sürtünən (işçi) cütlərin materialları, istismar rejimi parametrləri nəzərə alınmalıdır. Tribotexniki sınaqlar çoxsaylı amillərin (sürət, yüklənmə, temperatur, təmasda olan ətraf mühit və s.) geniş diapazonda dəyişməsini tələb edir. Bu sınaqlar maşın və avadanlıqların bütün düyünlərində aparılır. Natura və laboratoriya sınaqlarında bütün dəyişən kəmiyyətlər və onların modelləri müşahidə oluna və ölçülə bilinən olmalıdır.

Friksion cütlərin seçilməsi və onların yeyilməyə davamlılığının öyrənilməsi, müxtəlif amillərin onların dayanıqlığına təsirinin qiymətləndirilməsi məhz eksperimental tədqiqatların aparılmasını tələb edir.Aparılan eksperimental tədqiqatların nəticələri göstərir ki, friksion cütlərin tətbiqinin səmərəliliyinin təmin olunması üçün bu çütlərin qarşılıqlı bağlanma, birləşdirmə uyğunluğu, kontakt (təmas) növləri, istilikötürmə şəraiti, elementlərin forması, sürtünən (işçi) cütlərin materialları, istismar rejimi parametrləri nəzərə alınmalıdır. Tribotexniki sınaqlar çoxsaylı amillərin (sürət, yüklənmə, temperatur, təmasda olan ətraf mühit və s.) geniş diapazonda dəyişməsini tələb edir. Bu sınaqlar maşın və avadanlıqların bütün düyünlərində aparılır. Natura və laboratoriya sınaqlarında bütün dəyişən kəmiyyətlər və onların modelləri müşahidə oluna və ölçülə bilinən olmalıdır.

Tribotexniki sınaqlar aşağıdakı məsələlərin həlli üçün aparılır:
*yeni materialların bir-birinə bağlanma (birləşdirilmə, qoşulma) uyğunluğunun səmərəliliyinin qiymətləmdirilməsi;
*layihələndirilmə mərhələsində tribodüyünlərin layihələndirilmiş konstruksiyalarının iş resurslarının proqnozlaşdırılması
*xarici amillər dəyişdiyi zaman tribodüyünlərə xas olan fundamental asılılıqların qiymətləndirilməsi üçün aşağıdakı tribotexniki sınaqların aparılması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir:
1.Laboratoriya sınaqları
2.Natura sınaqları
3.İstismar sınaqları
4.Tezləşdirilmiş sınaqlar
5.Ətraf mühitin sərtləşdirilməsi sınaqları