122
Dojlar sarayı
San Marko meydanına akvatoriya tərəfdən qoşulan kiçik meydan –
Piattsetta birləşir, bu, Qrand kanaldan San Marko zəng qülləsinə gedən cığırdır.
Burada Müqəddəs Markın (o, şəhərin ilk himayəçisi idi) və müqəddəs Teodorun
qranit sütunları yüksəlir, onlar Şərqdən gətirilməklə, XII əsrdə qoyulmuşdur.
Müqəddəs Mark Milli kitabxanası Piattsettanın qərb tərəfindədir. Saat
qülləsinin yuxarısında bürünc heykəl vardır, o, zəngi çalır. Saat çox mürəkkəb
mexanizmə malikdir, vaxt ilə birlikdə mövsümün dəyişilməsini, Zodiak bürclərini
və Ay sikllərini göstərir.
Yeni Prokuratsiya binası
San Marko meydanının cənub tərəfində Yeni Prokuratsiya binası
yerləşir. Bu bina üç muzeyin məskənidir. Meydanda həmçinin «Florian» kafesi
işləyir, bu, İtaliyanın ən köhnə kafelərindən biridir və bir sıra məşhur adamlar –
123
Höte, Bayron, Kazanova, Russo, Dikkens, Prust, Modilyani, Heminquey burada
olmuşlar. Biz kafenin meydandakı açıq hissəsində nahar etdikdə, xörəklərin üstünü
yuxarısı torlu metal qablarla örtürdülər. Bunun nə üçün belə olduğunu soruşduqda,
gözəl kontrast rəngli kostyumda və boynunda papillion bant olan ofitsiant bildirdi
ki, xörəklər bu qaydada qorunmasa, havada şığıyan qağayılar hücum çəkib,
boşqabdakını dimdikləri ilə qapıb uzaqlaşırlar. Doğrudan da qağayılar başımızın
üstündən uçub keçirdlər.
“Florian” kafesi
Çox sayda heykəllərlə bəzədilmiş kitabxana binası isə meydançanın
kanala tərəf olan qurtaracağındadır. Meydandakı San Marko kilsəsi (Basilica di
San Marco) Venetsiyanın kafedral kilsəsi olmaqla yanaşı, həm də onun vizit
kartıdır. Kilsənin arxitekturası qotika, Bizans və roman üslublarının qarışığından
ibarətdir. Bazilika apostol Markın cəsədini yerləşdirmək üçün tikilibmiş. Cürbəcür
dəyişikliklərə baxmayaraq, binanın fasadı və interyeri əvvəlki tək dəyişilməmiş
qalmışdır. Ona görə də şəhərdəki digər kilsələrlə müqayisədə ona üstünlük verilir
və fasadın, həmçinin interyerin bəzədilməsinə də xüsusi diqqət verilmişdir. Kilsə
iri ölçüləri ilə fərqlənir. Düzdür, Venetsiyada ondan böyük kilsələr də vardır. Şimal
fasadı Piattsetta doo Leonçininin – kiçik meydançanın üstündə ucalır, bu ad ona iki
qanadlı şirin heykəltəraşlıq təsvirinə görə verilmişdir. Bu heykəllər XVIII əsrdə
qoyulmuşdur. San Marko meydanından kilsəyə giriş qərb tərəfdəndir, ona görə də
fasadının buradakı hissəsinə daha çox fikir verilmişdir. Oradakı tağlar heykəllərlə
və sütunlarla bir-birindən ayrılır. Kilsənin ən böyük mərkəzi tağı üzərində dörd
bürünc at heykəli vardır, onlar, güman ki, IV Səlib yürüşü vaxtı Konstantinopoldan
gətirilmişdir. Venetsiya doju və Konstantinopolun işğalına sərkərdə kimi başçılıq
edən Dandolo, yəqin ki, öz şəhərini zənginləşdirmək üçün qarəti də məqbul
sayırmış.
124
San Marko kilsəsi
Dojlar Sarayı (Palazzo Ducale) özünün rəssamlıq əsərləri ilə məşhurdur.
Saray təkcə dojların iqamətgahı deyildi, həm də Böyük Şuranın və Senatın iclasları
burada keçirilirdi. Qurğuşun damın altında Prombi dustaqxanası yerləşirdi.
Saraydakı dustaqxanalar iki növ idi, Prombi ilə yanaşı, Pottsi (quyular) məhbəsi
aşağı mərtəbələrdə, laqunanın suyunun səviyyəsində idi.
Biz qondola ilə dar Saray kanalı (Rio di Palazzo) ilə gəzəndə mən
qondolyordan “Ahlar” körpüsünün harada olduğunu soruşdum, o, mənə yuxarı
baxmağı məsləhət gördü. Orada kanalın əks sahillərindəki iki binanın arasında
kiçik, örtülü keçid olduğunu görüb, güman etdim ki, qondolyor italyanlara məxsus
qaydada, yəqin ki, zarafat edir. Sonra onun sözünün həqiqət olduğuna əminlik
tapdım. “Ahlar” körpüsü köhnə dustaqxanaları yeniləri ilə əlaqələndirir. Yeni
dustaqxananın daş divarları və dəmir hasarı Kazanovanın tarixçəsini yada salır, axı
o, Prombi məhbəsindən qaçmışdı. Venetsiyada Otello və Dezdemonanı yada
salmadıqları halda, fırıldaqçı və qadın düşkünü Kazanova tez-tez xatırlanır.
“Ahlar” körpüsü
125
San Marko meydanı möcüzə xarakteri daşıyır. San Corco Maccioredən
isə onun akvatoriyasına özəl mənzərə açılır. Meydan Venetsiyanın mərkəzi
olmaqla, heç vaxt boş olmur. Yay vaxtı, iyulun sonunda biz də burada idik, kafe
stollarının ətrafına turistlər bəndi uçurmuş su axını kimi hücum çəkirdilər.
Venetsiyanın ən maraqlı əyləncələrindən biri qondolada kallelər- su
küçələri olan dar kanallarla gəzməkdir. San Marko meydanın yanında qondolaya
oturmaq daha sərfəlidir. Çünki meydan yaxınlığında maraqlı bir səyahət imkanına
malik olursan.
Qondolalar
Qondola ənənəvi avarlı qayıq olmaqla, Venetsiyanın simvolu hesab
olunur. Qondolalar indi ancaq gəzinti üçündür, vaxtilə onların sayı 10 minə çatırdı.
Bu növ qayıqları xüsusi metodlara uyğun olaraq hazırlayırlar, çünki mühəndislik
tələblərini hərtərəfli qaydada nəzərə almaq lazım gəlir, burada estetik cəhətlər də
az rol oynamır. Qayığın klassik parametrləri: uzunluğu 11 m, eni 4,4 m, çəkisi 600
kq olsa da, suda çox yüngül görünür. Qondolanın hazırlayanda doqquz növ
ağacdan istifadə olunur. Korpusdan əlavə, burun hissəsində ənənəvi bəzək olan
ferro, avarı bərkidən fiokola və remo adlanan avar vardır. Bizə «remo» sözü
musiqi müsabiqələri keçirilən şəhər olan San-Remodan tanışdır. Uzun assimmetrik
qayıq ziqzaqvari hərəkət edir və qondolyorun təcrübəli əlləri ilə asanlıqla idarə
edilir. Qondolalar qara rəngdədir, bu, heç də matəm əlaməti deyildir, gözəllik
xüsusiyyəti kimi qəbul edilir. Venetsiya ənənəsinə görə, hüznü bildirən rəng
qırmızıdır. Ferro 6 dişli polad plastiklərdən ibarət olmaqla, qara qayığın fonunda
ağ rəngi ilə yaxşı görünür. Bu plastiklər şəhərin rayonlarının sayını bildirir.
Qondolada gəzmək nə qədər maraqlıdırsa, həm də bir qədər qorxuludur.
Çünki burada heç bir təhlükəsizlik vasitəsi gözə dəymir. Qayıq bəzən çox küt
bucaq altında əyilir. Sərnişində bu vaxt laqunanın dərin suyuna düşmək qorxusu
yaranır. Yalnız qondolyorun ustalığı qayığı düz vəziyyətə gətirə bilir. Qayıq
kanallarda üzəndə sərnişinin yerini dəyişməsinə və ya ayağa durmasına icazə
verilmir, qayığı tərk edənə qədər kresloda oturmalısan. Çünki azacıq tarazlığın
pozulması iti altlığı olan qondolanı aşıra bilər.
Dostları ilə paylaş: |