Doğu karadeniz bölgesi
Yüklə 0,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bir Konyalıyla Artvinli iddiaya girmiş. Artvinli, ilinin Konyadan büyük olduğunu belirt- miş. Konyalı, bunun coğrafi açıdan mümkün olamayacağını söyleyince Artvinli
- DİKKAT!!! BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ.
- 4 Kasım 1936’da kabul edilen 2885 sayılı kanun ile merkezi Rize olan Çoruh vilayeti kaldırıldı.
- Halen il merkezliği görevini yürüten Art- vin’de Orman Ürünleri sanayii (ORÜS) Artvin Lif Levha Fabrikası bulunmaktadır.
- Son yıllarda denize alternatif olarak gelişen dağ ve yayla turizmi açısından Artvin oldukça zengin. Yalnızçam, Karçal, Kaçkar Dağları
- çeşitliliği trekinge uygun. Son yıllarda Çoruh Nehri ve kolu olan Barhal Çayında başlatılan
- Yörede şimdiye kadar kış turizmiyle ilgili hiçbir çalışma yapılmamıştır. Oysa Yalnızçam
32
10.800 fenni, 300 adet ilkel arı kovanı bulunmaktadır. Yıllık bal üretimi ortalama 86.400 kg. dır. Yörede az sayıda kümes hayvancılığı ve balıkçılık da yapılmaktadır. Yusufeli’nde yılık süt üretimi 14.500 tona ulaşmaktadır. Süt ürünleri üretimi daha çok aile tüketiminin karşılanmasına yöneliktir. Nehir turizmi, dağ turizmi, yayla turizmi, av turizmi ve inanç turizmi açısından büyük bir potansiyele sahip ilçe yerli ve ya- bancı çok sayıda turistin ilgisini çekmektedir.
2007 yılında 24502 nüfuslu bir yerleşme olan Artvin, nüfusu en az olan üç il merkezinden (Arda- han: 17446, Artvin: 24502, Tunceli: 27091) biridir. Çoruh ırmağı, Yusufeli civarından sonra da güneyba- tı-kuzeydoğu doğrultusunda akarken doğudan gelen OKÇULAR (BERTA) ÇAYI ile keskin bir dirsek oluşturarak birleşmekte ve akış doğrultusu güneydoğu-kuzeybatı olmaktadır. İşte Çoruh ırmağının Berta Çayı ile birleştiği yerde kesimde bir dirsek çizerek kuzeybatıya yöneldiği yerin hemen batısında Çoruh vadisinden dik yamaçlarla yükselen bir tepenin üzerinde 23157 nüfuslu ARTVİN şehri yer almaktadır. Son derece dar bir yerleşm alanına sahip olan şehre keskin virajlı ve tehlikeli bir yolu izleyerek ulaşılmak- tadır.
miş. Konyalı, bunun coğrafi açıdan mümkün olamayacağını söyleyince Artvinli, "Ütülersem görür- sün" demiş. Karadeniz Bölgesinin Doğu Karadeniz Bölümünde, Doğu Karadeniz Dağları üzerinde yer alan Artvin İli'nin doğusunda Ardahan, güneyinde Erzurum, batısında Rize, kuzeybatısında Karadeniz, kuzeyinde Gürcistan Cumhuriyeti bulunmaktadır. Artvin, arazi bakımından genel olarak dağlıktır.
DİKKAT!!! BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ.
33
34
Artvin’in eski durumu
24 Nisan 1924’te yapılan değişikler ile Liva-Sancak teşkilatı kaldırılınca Artvin vilayet haline geldi. 1926 Haziranında 877 sayılı kanunla Yusufeli kazası Erzurum vilayetinden alınarak Artvin’e bağ- landı. 1928’de 1282 sayılı kanunla Borçka kazası nahiye haline getirilerek Artvin’e bağlandı. Dokuz yıl Artvin vilayeti teşkilatı ile yönetilen bu yerler 1 Haziran 1933’te 2197 sayılı kanunun ikinci maddesine göre merkezi Rize olmak üzere Artvin ve Rize birleştirilerek Çoruh vilayeti teşkil edilmiştir. Arazi şart- larının zorluğu, Artvin ve çevresinin vilayet merkezine olan uzaklığı birtakım sorunlara yol açmıştır. Dö- nemin Başbakanı İsmet İNÖNÜ’nün 25 Temmuz 1935 tarihindeki Artvin’i ziyaretinde durum kendisine iletilmiştir. Bunun üzerine hükümet
Artvin Merkez, Hopa,Borçka, Şavşat kazaları ile evvelce Erzurum’a ve- rilmiş Yusufeli Kazasını da alarak Artvin İli oluşturuldu.
Artvin, değişik doğal yapısıyla alternatif turizm potansiyeline sahip. Denizi, akarsuları, vadileri, kanyonları, yaylaları, dağları, tarımı, hayvancılığı, bitki örtüsü, değişik hayvan türleri, köklü ve zengin tarihsel kalıntıları, birbirine kaynaşık etnik yapısı ve kültürel zenginliğiyle ilgi çekici. Ancak Artvinliler, altyapı ve tesis yetersizliği nedeniyle bu potansiyeli değerlendirememiş.
DİKKAT!!! BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ.
35 Artvin
36
ARDANUÇ Artvin’in doğusunda Yalnızçam Dağlarının Çoruh Irmağına bakan yüzünde Ardanuç Deresi vadi- sinde yer alan Ardanuç, Mondros Mütarekesi’nden sonra önce İngilizlerin sonra Gürcülerin istilasına uğramış, Gümrü Antlaşması ile 7 MART 1921’de de Türkiye’ ye katılmış ve bugünkü Misak-ı Milli sınır- ları içinde yerini almıştır. 1945 yılına kadar Artvin’ e bağlı bir bucak merkezi olan Ardanuç aynı yıl İlçe merkezi olmuştur. Kuzeyde Şavşat, güneyde Yusufeli ve Erzurum’un Olur İlçeleri, doğu Ardahan, batıda ise Artvin Merkez İlçe ile komşudur. Coğrafi bakımdan kırık bir arazi yapısına sahip olan Ardanuç‘un rakımı 500 Metre olup, tipik karasal iklime sahiptir. İlçe merkezi, Kürdevan Yanlızçam ve Horosan dağ- ları ile çevrilidir. İlçe merkezinden, Bulanık, Horhot ve Ekşinar çaylarının beslediği Ardanuç Deresi geç- mektedir. 5300 nüfusa sahip olan Ardanuç kasabasının Artvin’e uzaklığı 39 km.dir. İlçe merkezinden geçen ancak karayolları standartlarında olmayan Ardanuç-Ardahan yolunun yapım çalışmaları devam etmektedir. İlçe ekonomisi büyük oranda tarıma dayalıdır. İlçe halkının başlıca gelir kaynakları tarımsal üre- tim, hayvancılık ve mevsimlik iş olan orman işçiliğidir. İlçede sanayi tesisi olarak Orman Genel Müdür- lüğü’ne ait (ORÜS) ve özelleştirme kapsamında olan 1 adet kereste fabrikası bulunmaktadır. Büyük sana- yi tesisi bulunmayan ilçede, marangoz, demirci ve oto tamircileri gibi küçük çaplı işyerleri bulunmakta- dır. İlçenin en önemli gelir kaynağı hayvancılıktır. Artvin’de hayvancılığın en gelişmiş olduğu ilçe Arda- nuç’tur. Büyük ve küçükbaş hayvancılığın yaygın olduğu ilçenin en önemli yaylası olan Bilbilan Yayla- sında yaz aylarında devamlı, cumartesi günleri ise büyük çapta olmak üzere hayvan pazarı kurulmaktadır. İlçede yetiştirilen başlıca tarımsal ürünler, buğday, arpa, patates, fasulye, mısır, domates, zeytin, elma, kızılcık, ceviz, üzüm ve armuttur. Kamusal imkanlarla da desteklenen arıcılık, yaylacılık kültürünün yay- gın olduğu ilçede önemli gelir kaynaklarındandır. İlçede, son yıllarda örtü altı yetiştiriciliği-seracılık da yaygınlaşmaktadır. Bulanık köyündeki Rabat Kilisesi, Adakale köyündeki Gevhernik Kalesi, Ferhatlı köyündeki Ferhatlı Kalesi ile Artvin-Ardanuç yolu üzerinde bulunan Cehennem Deresi Kanyonu yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken ve turistik değeri olan yerlerdir.
Ardanuç Yüklə 0,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|