Draft principles 23. 02. 12 C indd
Yüklə 315,03 Kb. Pdf görüntüsü
|
7 ❘ Uşaq Hüquqları və Biznes Prinsipləri bütün tədbirlər zamanı onların rəy və düşüncələri hörmətlə qarşılanmalı, dinlənməli və nəzərə alınmalıdır. İştirak sırf rəmzi xarakter daşımamalı və onun vasitəsilə uşaqlardan sui-istifadə edilməməlidir. uşaqların müdafi əsi üçün davranış qaydaları – biznes strukturlarının, öz daxilində çalışan və uşaqlarla təmasda olan fi ziki şəxslər üçün müəyyən etdiyi ətrafl ı davranış tələblərini müəyyən edən sənəddir. Davranış qaydaları bizneslərin zorakılıq, istismar və sui-istifadə hallarına qarşı sıfır tolerantlıq siyasətini həyata keçirir. Bu sənəd Uşaq Hüquqları Konvensiyası və onun Fakülta- tiv Protokollarından öz çərçivə sənədi kimi istifadə edir və ümumilikdə uşaqları zorakılıq, istismar və sui-istifadə hallarından müdafi ə etmək məqsədi daşıyır. uşaq və ya uşaqlar – Uşaq Hüquqları Konvensiyasının 1-ci maddəsinə əsasən hər bir insan 18 yaşına çatanadək uşaq sayılır, bir şərtlə ki, həmin uşaq barəsində tərtib edilə bilən qanuna görə o, yetkinlik yaşına daha əvvəl çatmamış olsun.
təhlükəsizliyi və ailələrin sosial müdafi əsini, iş yerində hüquqların yerinə yetirilməsini, sosial dialoqu, o cümlədən şəxsi inkişaf və sosial inteqrasiya üçün daha yaxşı perspektivlərlə təmin etməlidir. Müəyyən bir işlə məşğul olmaq yaşında olan gənclər də olmaqla, insanlar qayğılarını ifadə etmək və onların həyatlarına təsir göstərə biləcək qərarların qəbul edilməsində iştirak etməkdə sərbəst olmalı, eləcə də bərabər imkanlar və rəftar hüququna sahib olmalıdırlar. fövqəladə hallar – silahlı münaqişə, geniş yayılmış zorakılıq, epidemiya, aclıq, təbii fəlakət, və yaxud sosial və hüquqi quruluşun pozulması nəticəsində həyatların, fi ziki və əqli rifahın, və ya uşaqlar üçün inkişaf imkanlarının təhlükə altında qaldığı vəziyyətlərdir.
tərəfi ndən qəbul edilmiş Biznes və İnsan Hüquqları üzrə Rəhbər Prinsiplərdə 1 müəyyən edildiyi kimi, biznes strukturunun onun uşaqların hüquqları da daxil olmaqla, insan hüquqlarına hazırkı və potensial təsirini qiymətləndirməsini, bunun nəticələrini bir araya gətirərək onlara əsasən tədbirlər görməsini, cavab tədbirlərini izləməsini və bunun həmin təsirə nə dərəcədə cavab verməsi haqqında məlumatlandırmasını əhatə edən və davam etməkdə olan əməliyyatları daxildir. İnsan hüquqları ilə bağlı lazımi ehtiyatlılıq biznes strukturunun birbaşa olaraq səbəb ola biləcəyi və ya öz əməliyyatları vasitəsilə yaranmasına təkan verə biləcəyi və yaxud müəyyən bir işgüzar münasibət nəzdində apardığı əməliyyatlar, təmin etdiyi məhsul və xidmətlərlə bağlı yara- na biləcək mənfi təsirləri də nəzərə almalıdır. İnsan hüquqları ilə bağlı lazımi ehtiyatlılığı həyata keçirmək üçün bütün biznes strukturları: uşaqların hüquqlarına olan və ya ola biləcək potensial mənfi təsiri müəyyən etməli və bu-
●
faydalanmalı, o cümlədən uşaqlar və təsirə məruz qalmış digər potensial qrup və əlaqədar tərəfl ərlə hərtərəfl i məsləhətləşmələr aparılmalıdır. Bu zaman həmçinin nəzərə alınmalıdır ki, qızlar və oğlanlar fərqli risklərlə üzləşə bilərlər. 1 ‘Biznes və İnsan Hüquqları üzrə Rəhbər Prinsiplər: BMT-nin “Qoru, Hörmətlə yanaş et və Bərpa et” Çərçivə Sənədinin icra edilməsi’ - BMT Baş Katibinin Transmilli Korporasiyaların və digər Biznes Müəssisələrinin İnsan Hüquqları məsələsi üzrə Xüsusi Nümayəndəsinin Hesabatına əlavə edildiyi kimi, A/HRC/17/31, BMT, 21 mart 2011-ci il, www.ohchr.org/documents/issues/business/A.HRC.17.31.pdf, A/HRC/RES/17/4-də BMT-nin İnsan Hüquqları Şurası tərəfi ndən təsdiq edilmişdir.
8 ❘ Uşaq Hüquqları və Biznes Prinsipləri təsirin qiymətləndirilməsi nəticəsində əldə olunan nəticələri uyğun daxili funksiya və
●
Prinsiplərdə müəyyən edildiyi kimi). Biznes strukturu uşaq hüquqlarına mənfi təsirin yaranmasına səbəb olduqda və ya onun yaranmasına töhfə verdikdə və yaxud həmən təsiri yarada biləcəyini müəyyən etdikdə, həmən təsiri yaradan fəaliyyəti dayandırmaq və ya onun qarşısını almaq üçün lazımi tədbirləri görməli, eləcə də qalan bütün təsiri azaltmaq üçün sa- hib olduğu rıçaqdan istifadə etməlidir. Biznes strukturu yaranan mənfi təsirlə qurduğu işgüzar münasibət vasitəsilə əlaqəlidirsə, o zaman, həmin biznes strukturu yenidən sahib olduğu rıçaqdan istifadə etməli və görülə biləcək uyğun tədbirləri müəyyən etmək üçün digər müna- sib faktorlar üzərində düşünməlidir. Uyğun keyfi yyət və kəmiyyət göstəricilərindən istifadə etməklə və təsirə məruz qalmış
● uşaqlar, ailələr və digər tərəfl ər 2 də daxil olmaqla, daxili və xarici resursların rəyini öyrənərək uşaqların hüquqları üzərində yaranmış təsirin aradan qaldırıldığını yoxlamaq məqsədilə tətbiq etdiyi cavab tədbirlərinin monitorinqini aparmalı və səmərəliliyini izləməlidir. Bu zaman biznes strukturları fəaliyyətin nəticəsi ilə qiymətləndirilən əmək müqavilələri və fəaliyyətin mütəmadi nəzərdən keçirilməsi, o cümlədən sorğu və auditlər (özünü-qiymətləndirmə və müstəqil auditlər) kimi mövcud olan digər alətlərdən istifadə etmək haqqında düşünməlidir 3 . Biznes fəaliyyətinin uşaqların hüquqlarına təsirini aradan qaldırmaq üçün göstərdiyi səylər
● barəsində xaricə məlumat verməyə hazır olmalı və bunu təsiri tam şəkildə əks etdirən və nəzərdə tutulan kütləyə çatdırılacaq forma və tezlikdə həyata keçirməlidir. Biznes strukturları tətbiq etdikləri cavab tədbirlərinin uyğunluğunu dəyərləndirmək üçün kifayət qədər infor- masiya ilə təmin etməlidir. Bu cür məlumatın ötürülməsi təsirə məruz qalan tərəfl ər və işçi heyəti üçün və yaxud kommersiya sirrindən irəli gələn tələblərin qanuniləşdirilməsi yönündə risk yaratmamalıdır. Bu proseslər biznesin sahib olduğu həcm və onun vəziyyətin ilə, o cümlədən Biznes və İnsan Hüquqları üzrə Rəhbər Prinsiplərlə uyğunluq təşkil etməlidir. rıçaq – biznes strukturunun insan hüquqlarına mənfi təsirin yaranmasına səbəb olan və ya buna töhfə verən tərəfi n yanlış fəaliyyətlərində dəyişikliyin olmasına təsir göstərə bilmə bacarığıdır. Biznes strukturu, birbaşa olaraq onun fəaliyyəti, eləcə də sahib olduğu işgüzar münasibət çərçivəsində istehsal edilən məhsullar və ya göstərilən xidmətlərlə bağlı insan hüquqlarına qarşı yaranan mənfi təsirlərin qarşını almaq və ya həmən təsirləri azaltmaq üçün uyğun rıçaqlara sahibdirsə, o zaman onlardan istifadə etməlidir. Əgər həmən biznes kifayət qədər rıçaqa sahib deyilsə, o zaman onu yüksəltmək üçün potensialın yaradılması və ya başqa stimulların təklif edilməsi və yaxud digər maraqlı tərəfl ərlə əməkdaşlıq kimi başqa yollardan istifadə etmək olar. Biznes və İnsan Hüquqları üzrə Rəhbər Prinsiplər sənədinin 19 saylı prinsipində müəyyən edilən yanaşmanı izləməklə, biznes strukturları həmçinin işgüzar münasibətin ümumi biznes fəaliyyəti üçün nə qədər mühüm olması, onun təsirinin necə sərt ola biləcəyi, eləcə də həmin münasibətin dayandarılmasının insan hüquqları üçün hansı mənfi nəticələri yarada biləcəyi haqda düşünməlidir. 2 İnsan hüquqları ilə bağlı az risk daşıyan kiçik və orta həcmli şirkətlər üçün müəyyən maliyyə, coğrafi və ya digər məhdudiyyətlər ucbatından təsirə məruz qalmış tərəfl ərlə birbaşa konsultasiya həyata keçirmək mümkün olmadıqda, həmin şirkətlər müəssisənin fəaliyyətləri və ya işgüzar münasibətlərinin təsirinə məruz qalmış ola biləcək tərəfl ərin görüşlərini qanuni şəkildə çatdıra biləcək və ya çatdırma ehtimalı olan təşkilatlar tərəfi ndən təklif edilən müstəqil xarici ekspert resurslarından və digər məqamlardan faydalanmağa çalışmalıdırlar. 3 Təchizatçılara gəldikdə isə, davranışlar ilə bağlı gözləntilər barədə aydın şəkildə məlumat verməklə yanaşı, biznes strukturlarının görə biləcəyi tədbirlərə potensialın gücləndirilməsi səyləri və əhatə dairəsini artırmaq üçün digər sahibkarlıq fəaliyyətləri ilə əməkdaşlıq da daxildir. Əlavə məlumat üçün BMT-nin Qlobal Sazişinin təchizat zəncirinin davamlılığına dair bələdçi sənədə baxa bilərsiniz: http://www.unglobalcompact.org/docs/issues_doc/supply_chain/SupplyChainRep_spread.pdf]
Yüklə 315,03 Kb. Dostları ilə paylaş:
|