DüŞÜNƏN İnsan avqust 2013; Elmi-kütləvi, mənəvi-psixoloji jurnal



Yüklə 0,56 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə20/20
tarix18.04.2018
ölçüsü0,56 Mb.
#39102
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   20

54

 

Mədə seliyinin bir xüsusiyyəti də qan 



hasil  edən  sümük  iliyinə  kömək  etməsidir. 

Orqanizm üçün böyük əhəmiyyətə malik B 12 

vitamininin sümük iliyinə çatdırılmasını təmin 

edir.  B12  vitamininin  sümük  iliyinə  qədər 

səyahəti  və  mədə  seliyinin  bu   səyahətdəki 

rolu  təhlil  edildikdə  mikroskopik  səviyyədə 

baş verən möcüzə ilə qarşılaşırıq.

 

B12 vitamini insan orqanizminə daxil 



olduqdan  sonra  həzm  sistemi  boyu  hərəkət 

edir.  Daha  sonra  nazik  bağırsaqdan  qan 

dövranına keçərək qana qarışır və sümük iliyi 

hüceyrələrinə çatır.

 

B12  vitamini  nazik  bağırsaqda  həzm 



olunur.  Ancaq  nazik  bağırsaqdakı  hər  hansı 

həzm hüceyrəsi B12 vitaminini tutmur.  Nazik 

bağırsağın  kiçik  bir  bölgəsində  ancaq  B12 

 vitaminini  tutan  xüsusi  hüceyrə  qrupu  var. 

Bu hüceyrə qrupu bütün həyatlarını  möcüzəvi 

şəkildə  ancaq  B12  vitaminini  tutmağa  həsr 

edirlər. Bu hüceyrələr trilyonlarla  molekulun 

arasından B12 vitaminini ayırd edib  tuturlar. 

Bəs  bu  hüceyrələr  B12  vitaminini  necə 

tanıyıb  digər  maddələrdən  ayırd  edirlər? 

B12   vitaminini  tutmaqla  məsul  olduqlarını 

 haradan bilirlər?

 

B12  vitamini  orqanizmə  daxil 



 olduqdan  sonra  həzm  sisteminə,  daha  sonra 

nazik bağırsaqdan qan dövranına keçir. 

 

Bu  hüceyrələrin  B12  vitaminini 



 tutarkən  göstərdiyi  ağıl,  əlbəttə,  təsadüfən 

meydana  gələ  bilməz.  Aydındır  ki,  bu 

 sistemi üstün və güclü olan uca Allah  xüsusi 

 yaratmışdır.  Sistemi  bir  az  dərindən  təhlil 

 etdikdə daha çox möcüzəvi yaradılış dəlilləri 

ilə qarşılaşırıq.



54

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

www.tekamulsaxtakarliqlari.com




55

 

Nazik 



bağırsaqdakı 

hüceyrələr 

sərbəst   haldakı  B12  vitaminini  tanımırlar. 

Bu  hüceyrələrin  B12  vitaminini  tanıması  və 

tutması  üçün  B12  vitamini  xüsusi  molekul 

ilə  işarələnməlidir.   Əlbəttə,  bu  ehtiyac  da 

nəzərə  alınmış  və  B12  vitamininin  bağırsağa 

çatmadan  işarələnməsini  təmin  edən  sistem 

qurulmuşdur.

 

B 12    vitamini hələ mədədə olarkən 



mədə  hüceyrələri  B12  vitamini  üçün  xüsu-

si  molekul  hasil  edirlər.  Həmin   molekul 

B12 

 vitamininin 



səyahətinin 

növbəti 


mərhələlərində  ehtiyacı  olan  “şəxsiyyət 

vəsiqəsidir”.  Bu  vəsiqə  B12   vitamininə 

möhkəm yapışır və B 12 nazik bağırsağa doğru 

səyahətinə davam edir.

 

Nazik 


bağırsaqda 

ancaq 


B12 

 vitaminini  tapmaqla  məsul  olan  sərhəd 

gözətçiləri  (xüsusiləşmiş  hüceyrə  qrupu)  B12 

hüceyrəsinin  qan  dövranına  keçməsini  təmin 

edəcəklər. Ancaq bu gözətçilər sərbəst haldakı 

B12  vitaminini tanımırlar.  Məhz bu mərhələdə 

B12 vitamininin köməyinə əlindəki “şəxsiyyət 

vəsiqəsi”  çatır.  Sərhəd  gözətçiləri  “şəxsiyyət 

vəsiqəsi”  sayəsində  trilyonlarla  molekulun 

 arasından  B  12  vitaminini  tanıyırlar.  Sonra 

“şəxsiyyəti  müəyyən  edən”  bu    molekulun 

köməyi  ilə  B  12  vitaminini  qan  dövranına 

 daxil edirlər. Beləliklə, B12 qan yolu ilə sümük 

 iliyinə gedir.

 

Göründüyü    kimi,  mədə  hücey–



rələri      B12  vitamininin  orqanizm  üçün 

 əhəmiyyətindən  xəbərdardırlar.  Bundan 

əlavə, bağırsaq hüceyrələrinin B12 vitaminini 

tanımaq üçün işarəyə ehtiyacı olduğunu bilir 

və  bu  işarə  molekulunu  xüsusi  hasil  edirlər. 

Gözləri,  əlləri  və  beyni  olmayan  bağırsaq 

hüceyrələri də bu işarəni tanıyır və B12 vita-

minini tuturlar.

 

Bir  cəhəti  də  unutmaq  olmaz:  bütün 



bu   hadisələr  nəticəsində  mənimsənən  B12 

 vitamininin  nə  mədə  hüceyrəsinə,  nə  də 

 bağırsaq hüceyrəsinə faydası var. B 12  vitamini 

çox uzaqda – sümük iliyində istifadə olunur. 

Bu  vitamin  sayəsində  insan  orqanizmində 

qan  hasil  edilir  və  insanın  həyatını  davam 

 etdirməsi təmin olunur.

 

Təkcə 



bir 

vitaminin 

səyayəti 

və  bu   səyahətdəki  təfərrüatlar  belə  in-

san  orqanizmində   qurulmuş  sistemin 

qüsursuzluğunu  göstərmək   baxımından 

kifayətdir.

 

Şübhəsiz  ki,  bu  proseslərin  şüurla 



 həyata keçirilməsi hüceyrələrin iradəsi ilə baş 

 vermir.  Çünki  hüceyrələr  şüursuz  atomların 

birləşməsindən  ibarət  quruluş   vahidləridir. 

Hüceyrənin  içində  şüur,  iradə  axtarmaq 

mənasızdır.  Buradakı  sistemi  yaradan    hər 

şeyi  yoxdan  var  edən  aləmlərin  Rəbbi  uca 

 Allah`dır.

55

Düşünən İnsan, Avqust 2013

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013




56

 

Uca  Allah`ın  ən   dəyərli 



nemətlərindən biri olan gənclik  insanın 

Allah`ın   rizasını   qazanmaq  və  Quran 

 əxlaqına xidmət  etmək üçün ən faydalı 

dövrlərindən   biridir.  Quran  ayələrini 

və  Peyğəmbərimizin (s.ə.v)  hədislərini 

 təhlil  etdikdə  Quran   əxlaqının 

 yayılmasında   gənclərin  böyük  rolu 

 olduğunu  görürük.  Uca  Allah`ın 

 qullarına  göndərdiyi  son  peyğəmbər 

olan  hz.  Muhəmməd  (s.ə.v)  bütün 

 insanları  İslam   əxlaqı  ilə  yaşamağa 

dəvət   etmişdir.  İlk   müsəlmanlar 

 arasında  hər  yaş  dövründən  olan 

 insanlar   olmuşdur.   Lakin  bu  insanlar 

arasında  gənclər  çoxluq  təşkil  edir. 

Məkkənin tanınmış ailələrinə  mənsub 

gənclər   İslam   əxlaqına  xüsusi  diqqət 

 göstəriblər.  İslam  əxlaqını   yaymaqda 

hz.  Peyğəmbərə  (s.ə.v)  ən  çox  dəstək 

olan  və  kömək  edənlər  bu   imanlı 

 gənclərdir.  Peyğəmbərimizə (s.ə.v) ilk 

56

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

www.romantizmtehlukesi.com




57

dövrlərdə  inanmış   müsəlmanlardan 

bir  neçəsi  50  yaşlarında,  bəziləri  35 

yaşdan  yuxarı, digərləri isə 30 yaşdan 

aşağı  idi.  Bütün  möminlər  üçün 

 hikmətli  nümunə  olan  bu  gənclərin 

fəaliyyətlərinə  bir  çox  misal  çəkmək 

olar. Tarixi mənbələrə əsasən:

Peyğəmbərimizin (s.ə.v) 

ətrafındakı bu gənclərdən 

 

-Hz.  Əli  çox  kiçik   yaşda 



 Rəsulullaha tabe olmuş,  qələbələrinin 

çoxunu  da  20-30  yaşları  arasında 

 qazanmışdır.

 

 



- Gənc yaşlarında Həbəşistana 

hicrət  edən  Cəfər  ibn  Əbu  Talibin 

 İslamı müdafiə  etmək üçün Həbəşistan 

 hökmdarının, xristian din adamlarının 

və  saray  əyan-əşrəfinin  hüzurundakı 

hikmətli nitqi tarixə düşmüşdür.

 

-Musab ibn Umeyi 25  yaşında 



Birinci  Əqəbə  beyətindən  sonra  hz. 

Muhəmməd (s.ə.v) Mədinəyə  müəllim 

göndərmişdir.  Onun   fəaliyyətləri 

nəticəsində bir çox mədinəli  müsəlman 

olmuşdur.

 

-Hz.  Muhəmmədin  (s.ə.v) 



qonşu 

hökmdarlara 

və 

ərəb 


 qəbilələrinə  göndərdiyi  məktubların 

çoxunu  Zeyd  ibn  Sabit  adlı  gənc 

səhabə  yazırdı.  Eyni  zamanda  qonşu 

ölkələrdən  gələn  məktubları  tərcümə 

etmək və bunlara cavab yazmaq üçün 

hz. Muhəmmədin (s.ə.v) əmri ilə  ibrani 

və suryani dillərini öyrənmişdi. Vəhy 

katiblərindən biri idi. Hz. Muhəmməd 

vəfat etdikdə Zeyd ibn Sabitin 21 yaşı 

vardı.


 

Bundan 


əlavə, 

 Peyğəm-


bərimizin 

(s.ə.v) 


 ətrafındakı 

bu  gənclərin  ilk   illərdə  ərəb 

 yarımadasından  kənarda  da  İslam 

əxlaqının 

tanınmasına 

mühüm 


töhfələri olmuşdur.

 

 



Hz. 

Muhəmməd 

(s.ə.v) 

 gənclərə  böyük  əhəmiyyət  vermiş, 

vəhy  katiblərini  əsasən  gənclərdən 

57

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

Düşünən İnsan, Avqust 2013




58

seçmişdir.  Gənclərdən  müəllimlər 

təyin  etmişdir.  Gəncləri   əksəriyyəti 

yaşlı  səhabələrdən  ibarət   ordulara 

sərkərdə  təyin  etmişdir.  Bir  çox 

 müharibədə   bayrağı  şəxsən  özü 

 gənclərə vermişdir.

Hz. Musa və Əshabi-Kəhf

 

Firon  və  bütpərəst  qövmü  ilə 



nümunəvi mübarizə aparan hz. Musa 

qövmünü din əxlaqına dəvət etmişdir. 

Bu  dəvəti  nəticəsində  iman  gətirən 

və  hz.  Musanın  köməkçiləri  olan 

 insanların da gənclər olduğu Quranda 

belə bildirilir:

 

Firon  və  onun   əyanları

tərəfindən

özlərinə

işgəncə

veriləcəyindən  qorxaraq  Musaya  öz

qövmündən  yalnız  azsaylı  gənc  nəsil

iman gətirdi... (Yunus surəsi, 83)

 

Bir  zaman  Musa  öz  gənc 



 xidmətçisinə  belə  demişdi:  “Mən  iki 

dənizin qovuşduğu yerə çatana qədər 

yaxud  uzun  illər  sərf  edənə  qədər 

(səfərimə) davam edəcəyəm”.

 

Əshabi-Kəhf  isə  Quranın 



“Kəhf”  surəsində  bildirilən  iman 

gətirən bir qrup gəncdir. “Kəhf”  surəsi 

Peyğəmbərimizin  (s.ə.v)  və  bir  çox 

İslam  aliminin  müxtəlif  cəhətləri  ilə 

diqqət çəkdiyi surədir. Kəhf və Rəqim 

əhlindən bəhs edilən “Kəhf” surəsində 

axırzamana (hədislərdə xəbər verilən, 

qiyamətdən əvvəlki dövr)  işarə edən 

bir çox ifadə var. Bu ayələrdən bəziləri 

belədir:


 

Yoxsa

əshabi-kəhfin



Rəqimin  ayələrimizdən  əcaib  bir

şey  olduğunu  güman  edirsən?  O

zaman  gənclər  mağaraya  sığınıb:

“Ey   Rəbbimiz!  Bizə  Öz  dərgahından

mərhəmət bəxş et və işimizdə bizə düz

yol göstər” – demişdilər. (Kəhf surəsi,

9-10)

58

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

www.romantizmtehlukesi.com




59

 

Bu  ayələrdə  axırzamanda 



gənclərin  üzərinə  böyük  məsuliyyət 

düşdüyünə,  batil  sistemlərlə   ideoloji 

mübarizə aparılmasında, din  əxlaqının 

təbliğ edilməsində və zülmün aradan 

qaldırılmasında  gənclərin  mühüm 

vəzifəsinin olduğuna işarə edilə bilər 

(doğrusunu Allah bilir).

 

Peyğəmbərimiz 



hz. 

 Muhəmməd 

(s.ə.v) 

hədislərində 

 axırzamanda   möminlərin  başına 

rəhbər keçəcək mübarək şəxs olan hz. 

Mehdini  müjdələmişdir.  Axırzamanda 

 Allah`ın  zülm  və   fitnə-fəsadla  dolu 

dünyanı  ədalətlə  doldurmaq  və 

 İslam  əxlaqını  yer  üzünə  hakim 

etmək üçün  göndərdiyi hz.  Mehdinin 

köməkçilərinin  də  gənc  olduğu  bir 

rəvayətdə xəbər  verilmişdir:

 

Hükeym ibn Sad belə demişdir: 



İmam  Əmirülmuminin  Əlinin  (ə.s) 

belə buyurduğunu eşitdim:

 

 

“Mehdi  əleyhissəlamın  əshabı 



gəncdir  və  aralarında  yaşlı  yoxdur; 

ancaq gözdəki sürmə və ya yeməkdəki 

duz qədərdirlər. Yeməkdəki ən az şey 

də duzdur.”

 

Gənclər  yer  üzündə  gözəl 



əxlaqın  yayılması,  müharibələrə, 

zülmə,  müsəlmanların  əziyyətinə 

son  qoyulması  üçün  özlərini  məsul 

hiss  etməli  və  yaxşılığı  əmr  edib 

pislikdən  çəkindirmək  vəzifəsini 

boyunlarına götürməlidirlər. Zülm və 

ədalətsizliyin əsasını təşkil edən batil 

fəlsəfi  sistemlərlə  ideoloji  mübarizə 

aparmalı, 

özlərindən 

əvvəlki 

əməlisaleh 

möminlərin 

həyatını 

nümunə  götürməlidirlər.  Beləliklə, 

mömin gənclər bu cəhdləri ilə dünyanı 

aydın gələcəyə aparacaqlar.

59

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

Düşünən İnsan, Avqust 2013




60

60

60

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

www.yaradilisdelilleri.com




61

61

61

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

Trilobit


Dövr: Paleozoy erası, Devon dövrü

Yaşı: 380 milyon il

Bölgə: Ohayo, ABŞ

Trilobitlər  Kembri  dövründə  ortaya  çıxan  ən  əsas  canlılardandır.  Dünyanın  müxtəlif

bölgələrində yaşayıblar. Ən çox Kembri dövrünə aid təbəqələrdə iz qoyublar. Trilobitlərin

heyranedici xüsusiyyətlərindən biri fasetli gözləridir. Bu gözlər çoxlu gözcüklərdən ibarətdir.

Bunlar eynilə milçəyin altı bucaqlı fasetli gözləri kimi hər biri ayrılıqda funksionaldırlar.

Hər  biri  fərqli  görüntünü  qavrayır  və  bu  görüntülər  bir  bütöv  görüntü  şəklində  birləşir.

Aparılan tədqiqatlar trilobit gözündə 3000-dən çox gözcük olduğunu göstərib. 3000-dən çox

gözcük 3000-dən çox fərqli görüntü deməkdir. Bu isə 530 milyon il əvvəl yaşamış bir canlının

göz və beyin quruluşunun kompleksliyini və qətiyyən təkamüllə meydana gəlməyəcək qədər

qüsursuz olduğunu göstərir.

Düşünən İnsan, Avqust 2013




62

İkitaylı molyusk (bivalve)



Dövr: Yura dövrü

Yaşı: 206-144 milyon il

Bölgə:

Mahacanqa

hövzəsi,

Madaqaskar



Madaqaskar adasında tapılmış

144  milyon  illik  ikitaylı  molyusk

fosilinə  baxdıqda  bu  canlının  bu  gün

yaşayan  nümunəsi  ilə  eyni  olduğunu

görürük.



İkitaylı  molyuskun  səthindəki

ən  incə  cizgilər  belə  fosildə  müşahidə

olunur.  Gördüyümüz  kimi,  aradan

144  milyon  il  keçməsinə  baxmayaraq

canlı  heç  bir  dəyişiklik  keçirməmiş,

təkamül  keçirərək  başqa  bir  canlıya

çevrilməmişdir.

62

62

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

Dövr: Paleozoy erası, Daş kömür dövrü

Yaşı: 300 milyon il

Bölgə: Meyzon Krik, Bredvud, İlinoys ştatı, ABŞ

Şəkildəki qırxayaq fosilinin 300 milyon il yaşı var. 300 milyon il

əvvəl yaşamış qırxayaqların bugünkü qırxayaqlardan heç bir fərqi

yoxdur.  Bütün  canlılar  kimi  qırxayaqlar  da  təkamül  keçirməyib,

yaradılıblar.

Qırxayaq


62

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

www.yaradilisdelilleri.com




63

63

63

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

63

Düşünən İnsan, 

Avqust  2013

Düşünən İnsan, Avqust 2013




64

 

Bütün  ömrümüz  boyu  xaricdə 



əsli  var  olan  maddənin  zehnimizdəki 

görüntülərini izləyirik. Xarici aləmdə əsli var 

olan maddə dediyimiz hər şey bizim üçün 

sadəcə  bir  hissdir.  Hisslərimiz  rəng,  işıq, 

dad, qoxu kimi anlayışları meydana gətirir, 

lakin  maddə  haqqında  məlumat  çatdıra 

bilmirlər.  Buna  görə  də  biz  xaricimizdəki 

dünyanın  həqiqətdə  necə  olduğunu  heç 

vaxt  bilə  bilmərik.  Elmin  gəldiyi  nəticə  də 

budur. Hər şeyin yalnız maddi varlıqlardan 

meydana gəldiyini iddia edənlərin isə bunu 

sübut etmək üçün verəcəkləri cavab yoxdur. 

Bütün ömrümüz boyu sadəcə zehnimizdəki 

görüntüləri  izləyirik  və  bütün  dünyamız 

bu  görüntülərdən  ibarətdir.  Buna  görə 

də  maddə  adı  verilən  və  duyğularımızın 

xaricində  olan  hər  hansı  məfhumu  təsvir 

və  ya  şərh  etmək  mümkün  deyil.  Çünki 

bu  anadangəlmə  kor  olan  insanın  rənglər 

haqqında  fikir  söyləməsinə  bənzəyir. 

Rəngləri  heç  vaxt  görməmişdir,  buna  görə 

də təsvir də edə bilməz. Belə bir təsvirə cəhd 

edən insan yalnız  fərziyyələr irəli sürər.

 

Yolda  gəzən  bir  insan  həqiqətdə 



beyninin  içindəki  yolda  gəzir,  beyninin 

içindəki  maşınlar  yanından  ötüb  keçir. 

Əgər göz qapaqlarımıza yavaşca toxunsaq, 

bu həqiqət bizə daha yaxşı aydın olar. Belə 

ki,  gördüklərimiz  gözümüzdə  titrəməyə 

başlayar. Televizorun antenasını tərpədəndə 

görüntünün  əsdiyi  kimi,  burda  da  eyni 

hadisə  baş  verir.  Beynimizin  içindəki 

televizorun  qarşısında  oturub  ona  baxırıq, 

bizə  nə  göstərilirsə,  onu  izləyirik.  Yeyib-

içmək,  yolda  yerimək,  məktəbə  getmək, 

işdən qayıtdıqdan sonra dostlarla görüşmək, 

yəni bütün həyatımızı sanki video kasetdəki 

film  kimi  izləyirik.  Təsvir,  səs,  qoxu,  dad, 

toxunma  duyğusu  beyində  hiss  edilən 

duyğulardır.  Yəni  xarici  dünyamızı  daxili 

dünyamızda  yaşayırıq.  Bütün  həyatımızı 

beynimizin içindəki kiçik evimizdə keçiririk. 

Oradakı  televizordan  ətrafa  baxırıq.  Bütün 

bunları  beynimizdəki  1  sm3-lik  hüceyrədə 

yaşayırıq.  O  hüceyrədən  kənara  çıxmadan 

həyat sürürük.



64

www.maddevexeyal.com




Yüklə 0,56 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   20




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə