Dvigatelni yig‘ish ishdan maqsad

1.

 

SHatun porshendan kelayotgan xarakatni tirsakli Valga uzatish uchun 

xizmat  qiladi.  SHatunga  siqish,  chuzish,  egilish,  buralish  kabi  kuchlar  ta’sir 

qiladi. 

Bularning  xammasi  shatunni  yasalishida  konstruktiv  echimlarni  qo‘llashni 

taqazo etadi: 

1)

 

SHatun sterjeni uchun dvutavr olinadi. 

2)

 

Termik ishlov beriladi. 

3)

 

SHtampovka qilishda tolalarning xolatiga e’tibor qilinadi. 

4)

 

Sterjen yuqori qatlami puxtalanadi. 

SHatunning  katta  kallagi  po‘lat  vkladishlar  bilan  ta’minlangan,  kichik 

kallagiga bronza vtulka presslangan. Po‘lat vkladishlar ichki sirtiga qo‘rg‘oshinli 

bronza qo‘yilgan. 

Mototsikllar  shatunining  katta  galovkasiga  tebranish  podshipniklari 

o‘rnatiladi.  SHuning  uchun  bu  joy  sementlanadi  va  toblanadi.  Katta  va  kichik 

kallaklar sterjen o‘qiga nisbatan simmetrik joylashgan. 

Avtomobil  va  mototsikl  dvigatellarining  shatunlari  sterjeniga mexanik 

ishlov  berilmaydi.  Aviatsiya  dvigatellari  shatunining  konturiga va  sterjeniga 

ishlov beriladi. 

SHatunni  yasash  uchun  butun  bolgalangan  xom  ashyodan  foydalaniladi. 

SHatun  yopiq  shtamplarda  shtamplash  usulida  yasaladi,  sung  kalibplanadi  va 

kallak usti zarb qilinadi. 

SHatunga termik ishlov berilib, qattiqligi NB 220-280 etgach, u pitra 

(drob)  bilan  tozalanib,  maxsus  pressda  to‘g‘rilanadi. 

SHatunlar quyidagi po‘latlardan  tayyoplanadi: 

1)

 

Aviatsiya shatunlari – po‘lat 40 XNMA (NB 390) 

2)

 

Avtomobil shatunlari – po‘lat 40,45 

Mototsikl shatunlari – po‘lat 12 X NZA 

4.

 

Nazorat savollari 

 1.Tirsakli valning maxovik va ilashma bilan yig‘ilishining   o‘ziga xosligi.  

2.  Yig‘ilgan tirsakli valni muvozanatlash.  

1.

 

Dvigatel  silindrlar  blokiga  tirsakli  valni  o‘rnatishda  tayanch  va  shatun 

podshipniklari qopqoqlarini tortib berkitishning o‘ziga xosliklari . 

2.

 

Silindrlar  bloki  kallakchasi  boltlarini  qotirishning  o‘ziga  xosligi  va  ketma-

ketligi.  

3.

 

Ichki yonuv dvigatelini yig‘ish sxemasi. 

4.

 

Dvigatelni yig‘ishda qo‘llaniladigan texnolgik jihoz va uskunalar