Ənvər M ete Həmidov, Zərnurə Həmidova
Türkiyə Cümhuriyyətinin şəriət qaydaları əsasında idarə
edilməsi, keçmiş xilafətin bərqərar olunması, Q uran xaricində
heç bir konstitusiyanm qəbul edilməməsi.
Bütövlükdə dünya səadətini insanlara haram bilməklə, on
ları yalnız axirətə yönəltmək. Bu isə insanların dünyəvi
işlərdən
əl çəkərək pessimistləşməsinə səbəb olur.
A tatürk idarəçiliyi hədislərdə qeyd olunan dəhşətli axir-ət-
zamanın əlamətlərindəndir. Cümhuriyyət şəriət qaydaları ilə
idarə olunm adığından dinsizliyin, kafirliyin yaranmasına sə
bəb olur.
Türkiyənin hazırkı siyasi sistemi N u r səadətinin məhvinə
səbəb olur. «Kamalçılar» səviyyəsiz, anarxist insanlardır.
M üsəlm anlara Q uran xaricində heç bir konstitusiya gərək
deyildir. Milliyyətçilik İslam birliyinə maneədir. Yalnız islam
milliyyəti m övcuddur və gələcək dünya İslam dövləti olaca
qdır. Böyük İslam dövləti isə yalnız «Risaleyi-Nur» sayəsində
mümkün ola bilər.
Əvvəlki şəriət qaydaları bərpa edilməli. Quran faizi q a
dağan etdiyindən, banklar ləğv olunmalıdır.
Əgər bəşəriyyət ağlını başına yığıb İslami məhkəmələr əsa
sında idarə edilməzsə, m addi və mənəvi qiyamətlər qopacaq,
yəcuc-məcuclar zühur edəcəkdir.
N ur cam aatı yalnız özləri ilə evlənməlidir.
Mərkəzi M əkkə olmaqla, böyük İslam dövləti qurulmalı
və idarəçilikdə ərəblərə üstünlük verilməlidir.
Zülmə mübtəla olan xristianlar da Cənnətə girəcəklər və
onlar şəhid hesab olunurlar. H ətta gələcəkdə İsəvi müsəlman
lar adlanan insanlar olacaqlar ki, bunlar xristian həqiqətləri ilə
islam gerçəkliklərini özlərində birləşdirərək Qərbə hakim
olacaqlar (halbuki açıq şəkildə Q uranda qeyd olunubdur ki,
«Allah üçdür deyənlər kafir oldular»).
N urçular iki qismə ayrılıb: birinci qrupa daxil olan insan
lar Q urana küfr yazıları ilə (yəni ərəb əlifbasından qeyrisi ilə)
xidmət etməyin yolverilməzliyini dəstəkləyirlər. Yazıçı nurçu-
lara görə «Risaleyi-Nur» mütləq ərəbcə yazılmalı, özü də əl ya
68
İntellektual ekologiya
zısı ilə olmalıdır. Oxuyan nurçular isə latın qrafikası ilə yazıb-
oxumanın məqbulluğunu müdafiə etməkdədirlər. Sonralar bu
qruplar da bir sıra kiçik qruplara (məsələn, «fəthullahçılar»,
«suracılar», «qazetəçilər», «med zehracılar», «kırkıncılar» və
s.) ayrılıblar.
Göründüyü kimi, nurçuluğun ən əsas prinsipi, onu dəstək
ləyən Qərb dünyası üçün müsəlmanların pessimist olmalarıdır.
Belə ki, tarixdən bəllidir ki, böyük dövlətlər İslam dinini birba
şa yıxa bilmədiklərindən on u daxildən parçalam ağa səy göstə
riblər. Bu məqsədlə yaradılan vəhhabilik sonradan onların ba
şına bəla olduğundan (çünki onlar vəhhabilərin bu qədər radi
kal mövqe tutacaqlarını düşünməmişdilər), həddindən artıq
pessimist, yalnız axirəti düşünən müsəlmanların birliyini yarat
mağa başlayıblar.
Təsadüfi deyil ki, bu təriqətin ən böyük liderini Fətullah
Gürəni amerikalılar cidd-cəhdlə (qeyd edək ki, o, Türkiyədən
qovulub) qorum ağa çalışırlar.
Beləliklə, bəşər tarixində müasir dövrə qədər fəaliyyət gö
stərən təriqətlərdən yalnız nurçuluq haqqında qısa məlumat
verdik. Bu cəhdimiz heç də təsadüfi deyil. Çünki Türkiyədə,
İranda və Qafqazda erməni məsələsi dünyada ən təhlükəli,
kütləvi qırğına, terrorizmə, işğalçılığa, bir sözlə, bəşərin rah at
lığını pozan mənfi intellektual amillərin gündən-günə artm ası
na səbəb olan problemdir.
Sonda qeyd etmək istərdik ki, dövlətlər daxilində hər bir
dinə, onlara etiqad edənlərə hörmətlə yanaşm aqla yanaşı, in
san mənəviyyatını saflaşdıran, müsbət intellektual sferanın ya
ranmasına xidmət edən inanca şərait yaradılmalıdır. Dinin mə
nəviyyata xidmət edən tələbləri, dövlət qanunu ilə birgə fəa
liyyət göstərməlidir. Dünyəvi dinlərdən İslam bu sahədə daha
inandırıcı və məqbuldur. Gələcək bölmələrdə bu barədə geniş
məlumat veriləcək.
Bu bir həqiqətdir ki, H əzrət Adəmdən (ə.) Həzrət M əhəm
mədə (s.) qədər bütün peyğəmbərlərə verilən ortaq nöqtə insam
mükəmmələ və kamilliyə sövq etməkdir. M əhz buna görə
69