Ənvər M ete Həmidov, Zərnurə Həmidova
loji təbliğat, antimüsəlm an ideologiyası avropalıların və başqa
müsəlman olm ayan millətlərin, yaddaşına həkk olunur: müsəl
m an pisdir, qəddardır. O na görə də xristianlar onların üstünə 8
dəfə səlib yürüşü
(bax; Şərhlər) etmişlər.
Tarixi araşdırsaq, görərik ki, heç vaxt (!) müsəlmanlar bir
ləşib, bir neçə dövlətin birgə, ordusu ilə xristianların və digər
dinlərin nümayəndələrinin, üstünə müharibəyə, dini mühari
bəyə (!) getməyiblər. Xristianlar, avropalılar isə məhz belə, bir
neçə dövlət birgə ordu yaradaraq Şərqə-müsəlman ölkələrinin
üstünə yerimişlər. İndi ham ı bilir ki, həmin o səlibçilər üçün din
bir pərdə kimi istifadə edilib, xaç bəhanə imiş, əsl məqsəd qəs-
bkarlıq olub.
Rusiyanın çoxmillətli ordusunun türk xalqlarının torpaq
larım (Sibiri, Altayı, Krım ı, Qafqazı, O rta Asiyanı) zəbt etmə
sini yada salaq. R usiyanın Ə fqanıstana yürüşü, 100 minlərlə
dinc əhalininin qırılması, sonradan ABŞ-ın bu ölkəyə
müdaxiləsi...
Rusiya - Erm ənistan blokunun Azərbaycana hücumu,
20% torpağımızın zəbt olunması, minlərlə insanın qətlə yetiril
məsi, 1 m ilyondan artıq dinc əhalinin öz doğma yurdlarmdan
didərgin düşməsi, Çeçenistan müharibəsi və s. hələ ki, sonuncu
təəssüratlardır.
X X I əsrdə ermənilər özgə torpaqlarına yiyələnmək üçün
yeni «ideologiya» kəşf ediblər. Azərbaycan Milli Elmlər A ka
demiyasının müxbir üzvü, əməkdar elm xadimi, Tarix institu
tunun direktoru Y aqub M ahm udovun «Tarixin ən böyük və
ən təhlükəli yalam» məqaləsinə diqqət yetirək: «Erməni millət
çiləri tarixi saxtalaşdırm aqda da yeni mərhələyə qədəm qoy
muş, Azərbaycan tarix elminə hücumlarını daha da genişlən
dirmişlər. Təbriz və Ərdəbil də daxil olmaqla, tarixi Azər
baycanın
cənub
torpaqlarm ı
uydurm a
«Velikaya
Armeniya»mn tərkib hissəsi hesab edən ermənilər, indi daha
d a «dərinə» getməyə başlamışlar. Erm əni millətçiləri hazırda
A razdan cənubda - qonşu ira n İslam Respublikasının ərazi
sində öz ata-baba torpaqlarında yaşayan və özlərini bu gün də
26
İntellektual ekologiya
«türk» adlandıran azərbaycanlı qardaşlarımızı Şimali Azər
baycanda yaşayan azərbaycanlılardan («gəlmə, köçəri türklər
dən») tamamilə fərqli olan bir xalq kimi qələmə verməyə baş
lamışlar. Onlarm iddiasına görə, C ənubda yaşayan azər
baycanlılar, guya Şimalda yaşayan qardaşlarından fərqli ola
raq, vaxtilə İran dillərindən birində danışmış olan azərilər ad
lanmış xalqın nəsilləridir və sonradan, X V -X V I əsrlərdə onla
rm dilləri kütləvi surətdə zorla dəyişdirilib və bundan sonra
onlar Azərbaycan-türk dilində danışmağa başlamışlar. Sən de
mə, Cənubda yaşayan soydaşlarımız - Cənubi azərbaycanlılar
«genetik» baxımdan da bizə deyil, ermənilərə daha yaxın bir
«xalq» imiş. Yerevan Dövlət Universitetinin iranistika kafed
rasının müdiri Q.Asatryanm bununla əlaqədar verdiyi «açıqla
maya» görə, ermənilərin bu istiqamətdə apardıqları tədqiqatla
rın nəticələri artıq indidən sübut edir ki, onlarm (yəni ermənilə
rin) Cənubi azərbacanlılarla antropoloji parametrlərinin çoxu
eynidir; azərilər (Cənubi Azərbaycan türkləri nəzərdə tutulur-
у. M.)
genetik baxımdan özlərinin Azərbaycan Respublikasın
dakı
soydaşlarındansa
ermənilərə
daha
yaxındırlar»
(www.qolos.arm; 8 iyul, 2008). Mətləb aydındır: erməni saxta
karları tarixi Azərbaycanın A razdan cənubdakı torpaqlarım
öz saxta «tədqiqatlarında» «özününküləşdirdikdən» sonra, indi
də həmin ərazidə yaşayan Azərbaycan türklərinin mənşəyini
saxtalaşdırmağa başlamışlar. Guya «Velikaya Armeniya»mn
tərkib hissəsi olmuş Cənubi Azərbaycan torpaqlarının əhalisi
də bizimlə, yəni Şimali Azərbaycan türkləri ilə deyil, ermənilər
lə bir kökdən imiş?!» («Azərbaycan» qəzeti, 25 yanvar, 2009)
Bütün bu vəhşiliklər, qırğınlar, iyrənc təbliğatlar dünyada
intellektual
ekoloji
faktorlar
tarazlığının
pozulmasına,
düşmənçiliyə, nifrətə səbəb olan amillərdir. Dinindən, irqindən
asılı olm ayaraq, hər bir millətin doğma Y er planetində sərbəst
yaşam aq, inkişaf etmək hüququ var və onu pozmağa heç ki
min haqqı yoxdur. Tanrının bizə bəxş etdiyi bu hüquq hege
m on xristian dövlətləri tərəfindən pozulur və b u patoloji p ro
ses davam etməkdədir.
27
Ənvər M ete Həmidov, Zəmurə Həmidova
İkinci dünya müharibəsindən sonra siyasətçi U.Çörçillin
1946-cı il m artın 5-də ABŞ-ın F u lto n şəhərindəki davakar nit
qindən sonra «soyuq müharibə» deyilən bir ideoloji siyasətin
əsası qoyuldu. Bu müharibə cəbbəxanasm a aşağıdakılar daxil
idi: hərbi siyasi ittifaqlar sisteminin yaradılması və hərbi baza
lar şəbəkəsinin genişləndirilməsi, nüvə və s. kütləvi qırğın silah
ları da daxil olmaqla, sürətlə silahlanma, siyasətə təsir vasitəsi
kimi hərbi qüvvədən istifadə, iqtisadi təzyiq vasitələrinin tətbi
qi, kəşfiyyat xidməti idarələrinin pozuculuq fəaliyyətinin geniş
ləndirilməsi və fəallaşdırılması, ən əsası isə ideoloji təxribatlar
və s. Deyilənlər Qərbin siyasi doktrinasına çevrildi və bu siya
sət indi də davam edir, xüsusilə müsəlman dövlətlərinə qarşı.
M üasir dövrdə Ermənistanın Rusiya tərəfindən durm adan si-
lahlandırılması Azərbaycan və Türkiyəyə qarşı on böyük və
danılmaz təxribatdır.
1995-çi ilin yayında Tiflis şəhərində qəribə bir beynəlxalq
forum oldu: «Həmrəylik dözülməzliyo qarşı. Mədəniyyətin
dialoqu naminə.» («tzvestiya» qəzeti, 19 iyul, 1995)
Forum un gözü önündə qaya kimi duran problem bu idi:
«Birinci dünya müharibəsi Yer əhalisinin beş faizinin həlak
olması ilə nəticələndi. İkincidə statistika həlak olanların üçqat
olduğunu aşkar etdi.»
«Hazırda lokal və regional müharibələrdə hər il Yer kürəsi
əhalisinin beş faizi həlak olur. U N ESK O -nun məlumatına
əsasən, «soyuq müharibə»dən sonra baş vermiş 250 yerli
münaqişələrin qurbanlarının sayı 30 milyon nəfər olmuşdur.»
(Saleh bəy, «Dünyanın taleyi», Bakı, Elm, 1998, s. 637)
Dünyanın müasir dövr siyasətinə bir qədər nəzər salaq. Bu
gün müşahidə etdiyimiz prosesləri cəmi 2-3 il bundan əvvəl tə-
, şəvvürə gətirmək çətin olardı. A ydındn ki, XX əsrin sonu
f X X I əsrin əvvəlləri planetimizin m ilyardlarla sakininin yadda
şında geosiyasi və geoiqtisadi xarakterli mühüm dəyişikliklər
dövrü kimi qalacaqdır. M əhz belə bir şəraitdə dünya siyasəti
nin strukturu ənənəvi qarşılıqlı ünsiyyət - anlaşma metodları
nın transformasiyasına məruz qalır və bu d a müsbət intellektu
28
İntellektual ekologiya
al sferanın genişlənməsinə səbəb olur. Bu münasibətlərin dəyiş
məsi, qarşılıqlı anlaşılmazlıqlar isə mənfi intellektual sferanın
əmələ gəlməsinə təkan verir. Deməli, beynəlxalq münasibətlə
rin forması dəyişdikcə, onun tərkib hissələri və nəticəsi də dəyi
şir.
Azərbaycan Prezidenti Administrasiyasının Siyasi təhlil və
informasiya təminatı şöbəsinin müdiri Elnur Aslanov: «Səmə
rəli inkişaf, intensiv iqtisadi artım, «möcüzə» modelləri... yal
nız intellekt və elmi yanaşm a sayəsində mümkün olmuşdur.
Qədim Y unanıstandan başlamış Fransada Rişelye dövrünə qə
dər bəşəriyyətin inkişafının bütün mərhələlərində mütərəqqi
dövlət xadimləri ölkənin inkişaf modellərinin reallaşdırılmasın-
da həmişə intellektual resurslardan istifadə etməyə çalışmışlar.
Məsələn, Abbasilər sülaləsinin xəlifələri Bizansdan töycü kimi
pul deyil, elmin ауп-ауп sahələrinə aid qiymətli əlyazmalar
alırdılar. Bir neçə xəlifənin hakimiyyəti dövründə formalaşmış
«M üdriklik evi» müasir elmlər akademiyasının rolunu yerinə
yetirir, orada dövrün ən parlaq zəkaları çalışırdı.» («Yeni
Azərbaycan» qəzeti, 2 iyun, 2010)
E.Aslanovun m əlum atından aydın olur ki, X X əsrin əvvə
lindən etibarən dövlətin daxili və
xarici strukturunun müəyyən
edilməsində təfəkkür fabrikləri öncül rol oynam ağa başlamış
dır. Belə fabriklərin ilk cücərtiləri 1916-1919-cu illərdə siyasi
tövsiyələr və proqram lar üzərində işləyən akademiya və univer
sitet laboratoriyaları şəklində fəaliyyət göstərirdi. Bu gün
dünyanın 170 ölkəsində 6 minə yaxm «beyin mərkəzi» vardır.
İntellektual element hər bir cəmiyyətdə fərdi xarakter daşıyır
və yalnız ауп-ауп vahidləri keyfiyyətli idarəetmə sistemi şək
lində qruplaşdırmağı bacaran dövlətlər həmin elementlərdən
uğurla istifadə edirlər. Bu sistem informasiya mübarizəsində
münasib tədbirlər təklif etməyə imkan verir, eləcə də intellektu
al cəbhədə geniş hücum strategiyasım təmin edir.
E. Aslanovun fikrincə, yeni intellektual m əkana doğru ad
dımlarımızı intensivəşdirmək, ekspert qruplarım səfərbər et
mək və «beyin mərkəzi diplomatiyası»nı həyata keçirməyə
29