10
Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM
N
t
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
“Allaha and olsun ki, Allah-Təalanın sənin vasitənlə tək bir in sanı
hidayətə çatdırması, ən qiymətli dünya malı olan qır mı zı dəvələrdən
daha xeyirlidir”.
(Buxari, Əshabun-Nəbi, 9; Müs lim, Fəzailu-s-sahabe, 34)
“Sözümü eşidən, onu gözəl bir şəkildə anlayıb əzbərlə yən və
başqalarına çatdıran kimsənin Allah üzünü ağ etsin! Necə bil gi sa-
hi bi insanlar vardır ki, onu özündən daha yaxşı anlayan/anlayış l ı
kim sələrə çatdırar”.
(Tirmizi, Elm, 7/2685)
Kitabda ilkin olaraq İslamın ümumi xarakteristikasından bəhs edi -
lib, əqaid, ibadət, əxlaq və muaməlat (əməllər) sahələrində ki əs as larını
açıqlamağa çalışdıq. Bununla yanaşı bəzən məlu mat sız lıq bə
zən
də məqsədyönlü təlqinlər səbəbilə insanların zehləri ni bu lan dıran
suallara cavab verməyə çalışdıq. Son bölümdə, aləmlə rə rəh mət
olaraq göndərilən Həzrət Peyğəmbərimizin (s.ə.s) həya tı, əx laqı
və möcüzələrini xülasə etdik. Bu əsərin İslam və Rəsulul lah (s.ə.s)
haqqında süni şəkildə ortaya atılmış qərəzli fikirlərin ara dan qal -
dırılmasına yardım etməsi ən böyük ümid və təmənnamızdır.
İlk olaraq belə bir çalışmaya bizi təşviq edib hər cür maddi və
mə nəvi imkan təmin edən və əsərin başında çox qiymətli bir tə rif/
mədh namə yazan çox möhtərəm Osman Nuri Topbaş Xocamıza:
Kitabı oxuyub təshih işlərini görmə zəhmətini öz üzərinə gö tü-
rən çox möhtərəm Ahmet Taşgetiren, Prof. Dr. Ethem Cebecioğlu və
Prof. Dr Ömer Çelik bəylərə;
Dr. Faruk Kanger, Selim Biçen və Abdurrahman İs lam bəy lə rə...
Əsərin hazırlanmasında yardımı olan digər bütün qar daş la rı ma;
Bundan başqa kitabı böyük bir həssasiyyət ilə nəşr edə rək oxu-
yucularına hədiyyə edən Altınoluk məcmuəsinə və heyəti nə son suz
təşəkkürlərimi ərz edirəm.
Allah-Təala bu əsəri hamımız üçün sədəqeyi-cariyə (da vam
edən sədəqə) edib iki cahanda səadətimizə vəsilə etsin!..
Amin!..
Dr. Murat Kaya
Üsküdar
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
11
N
o
MƏDHNAMƏ
Osman Nuri Topbaş
Biz aciz bəndələrini imanın bəxş etdiyi nəşə və sevinci ilə ru zi-
lən dirən Allah-Təalaya həmdü-sənalar olsun!
İnsanlığı zülmətdən nura qərq etməyə vəsilə olan Kaina tın Əbə-
di Fəxrinə salatu-salam olsun!
Tarix boyunca Quran və sünnənin zahiri və ruhani forma sı-
nı layiqincə həzm edib, İslamı hal və davranışlarında eşq və vəcd
ilə yaşadıqları zamanlarda müsəlmanlar aləmşümul fəzi lət lər
mədəniyyəti nümayiş etdirdilər. Coşqun bir iman eşqi ilə do lan sə-
mi manə mömin könüllər tək bir ürək halına gəldilər.
Fəqət bu uğurlara baxmayaraq onlar, İslamdan uzaqla şıb dün-
yəvi və nəfsani arzulara daldıqları zamanlarda ilahi rəhmət və yar-
dımdan məhrum qaldılar, sahib olduqları üstünlük və etiba rı itir di-
lər.
Mömin nəsillərin İslamı başlarına tac etdikləri dövrlər də yük-
səlmələrinin ən əyani dəlillərindən biri mübarək əcdadı mız Os man-
lı lardır. Onlar İslamın münbit zəminində;
“Üzəngi üzəngi öpməyə həsrət idi Qərbin elçiləri” deyə ifa də
edi lən bu ehtişama nail oldular. Ancaq bu ifadə təəssüf ki, İs la mın
müzəffər ruhuna arxalarını çevirmiş və məcazi məhəbbətlə rə al-
da naraq ilahi eşqi itirmə səbəbilə tərsinə çevrildi. Təəssüfverici bir
hal, nəhayət könül aləmlərini quraqlaşdırdı, şanlı bir milləti, zillə tin
ne cə ağır imtahanlarına düçar etdi. Öz mənliyindən, yəni ruha ni fit-
rətindən qaçmaq surətilə Qərb təqlidçiliyinə sığınma sevdası ən son
həddə çatdı. O ehtişamlı quruluşdan uzaqlaşıldı. Nəfsanili yin eqo iz-
mi, ruhları özünə əsir etdi.
Nəticədə Qərb aləmi əslini itirmiş batil bir dinin buxovla rı na
rəğmən İsamın dərin və yüksək elmi mənbələrindən istifa də edə-
12
Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM
N
t
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
rək müvəffəqiyyət qazandığı halda, hətta neçə-neçə hida yət tə za-
hür lərinə səhnə olarkən bütün bir İslam dünyası olaraq bizlər, qa ba
qüvvətə, yəni nəfsin çılğınlığına ram olduq. Din, cəmiyyət üçün həm-
lə etmək gücü, sevinc və güc qaynağı olmaqdan çıxdı; yerinə for mal
mə rasimlərdən ibarət, ruhsuz bir sklet qaldı. Abidə şəxsiyyətlər bir
da ha yetişməz oldu.
Halbuki, İslamın bərəkəti ilə bir vaxtlar eşq və vəcd qəhrə ma nı
Bədirin aslanları yetişmişdi.
Ruhlarından hər yerə rəhmət yayan Alparslanlar yetişmişdi.
Qitələrə mədəniyyət körpüləri quran və peyğəmbər müjdə si nə
nail olma zirvəsi ilə bəşər tarixində yeni bir səhifə açan Fateh lər ye-
tişmişdi.
Çanaqqalanın, Rumelinin və Anadolunun mübarək şəhidlə ri və
qazi cəngavərləri yetişmişdi.
İndi çox təəssüf ki, onları yetişdirən ruh həyəcanı da sönüb.
Təəssüf ki, bu xəstəlikdən xilas olmağın çarəsi olaraq da ye ni
xəs təliklər çarə olaraq qəbul edildi. Bu çarəni bəziləri Qərbi qərb edən
möh təşəm mədəniyyət xəzinələrimizi tərk etməkdə və batilin pəna hı
(sı ğınacağı) olan filosofların bəşəriyyətə heç bir zaman xoşbəxtlik
və sə adət bəxş etməyən utopik, nəzəri və xəyali teoriyaların qa ran-
lıq və çıxılmaz bataqlığında axtarmağa başladılar.
Beləcə İslamı əvvəlcə əməli baxımdan könüllərdən çıxar maq,
son ra da etiqadi baxımdan çökdürərək ruhanilikdən uzaqlaşdır maq
is təyənlərə sanki yeni bir gün doğmuşdu. İslam aləminin qisməti nə
də gecə qaranlığı düşdü.
Bu hal səbəbilə, müsəlmanların etiqad, ibadət və muamə lat da-
kı ruh həyəcanını və könül feyzini itirməsindən son dərəcə izdi rab
çə kən Pakistanın mənəvi banisi Muhamməd İqbalın bu fəryadla rı
bo şuna deyildir:
“Təəssüflər olsun! Artıq eşq və vəcd həyəcanı qalmadı... Artıq
müsəlmanların damarlarındakı qan belə qurudu. Namazları na ba-
xın, səflər əyri, səcdələr ruhsuz, qəlblərdə sevinc yox! Daxil dən gə-
lən o ilahi cəzbə qebə çəkilib!..”
Çox təəssüfverici bir haldır ki, imanın nəşəsinə dair bu itkilər lə
ya naşı İslam dünyasında dəhşətli bir koralma və əxlaq deformasi-
ya sı baş verdi. O dərəcədə ki, günümüzdə, belə demək mümkün-
dür sə, Həzrət Adəmdən bu günə qədər ilahi qəhrə tuş gəlmiş nə