www.vivo-book.com
7
əvəzinə ikinci dəfə orduya göndərmək istəmirdi. Və ailə
yığıncağında qərar verildi ki, oğlanı Qazaxıstandakı
qohumlarının yanına göndərsinlər. İndi Qurbana qonşunun
on beş yaşlı oğlu Əli kömək edirdi. Dağlarda zaman
subyektiv məfhum idi. Buranın qanunlarına görə o artıq kişi
sayılırdı və Qurbana çətin işində kömək edə bilərdi.
Əli artıq sürünü daha sahmanlı kütləyə yığmağa
çalışaraq geri qalan qoyunları haylayırdı. Qurban bulağa
yaxınlaşıb yuyundu, ağzını yaxaladı, adəti üzrə Allaha yaxşı
gün üçün şükür gətirib keçi yunundan olan yapıncısını
geyinərək Əlinin köməyinə tələsdi. Bütün sürünü Qurbanı
çox yaxşı anlayan və onunla sanki bir bütöv halında olan üç
böyük itin mühafizəsi altına yığmaq lazım idi. Yalnız
bundan sonra səhər yeməyinə oturmaq olardı.
Adətən olduğu kimi danışmadan səhər yeməyini
təzəcə bitirirdilər ki, Əlinin iti gözünə qonşu dağın yaxın
yamacında arxa çantaları olan bir dəstə adam sataşdı.
– Deyəsən, yad adamlardır, – o, uzaqlara baxaraq
təşvişlə dedi. Qurban qorxmadı. Onların kəndində qorxaq
çoban sadəcə olaraq yox idi. Amma ehtiyatlandı. Aşağıda
www.vivo-book.com
8
müharibə gedirdi və bu tamamilə əks tərəfin əsgərləri ola
bilərdi. Onda heç bir güzəşt olmayacaqdı.
– Daşlar tərəfə get, – o, Əliyə dedi, – əgər mənə nəsə
olsa, sürünü kəndə özün qaytararsan.
Oğlan başını tərpətdi. Hər şey əvvəldən danışılmışdı.
Və burda nə süni hiss-həyəcana, nə də qəhrəmanlıq
meyillərinə yer yox idi. Onların kəndi üçün sürü çobanların
həyatından daha vacib idi.
Əgər özümüzünkülərdirsə, Əli geri qayıdacaq, əgər
yad adamlardırsa, deməli, onların qurbanı qoca Qurban
olacaq. Onlar, əlbəttə ki, bir az xoruzlanacaqlar, bir neçə
qoyunu vuracaqlar, məzələnmək üçün bir neçəsini
güllələyəcəklər. Amma bütün sürüyə dəyməyəcəklər.
Minlərlə qoyuna ilişmək onların nəyinə lazımdır ki? Sürünü
hara qovacaqlar ki? Onda Əli qaranlığı gözləyərək sağ qalan
sürünü qabağına qatıb kəndə geri qayıtmalıdır.
Əli qocayla başla sağollaşıb dərənin kənarında olan
böyük daşlara tərəfə tələsdi. O, dağın kölgəsindən istifadə
edərək əyilib gedirdi ki, kənar adamlar onu görməsin.
www.vivo-book.com
9
Qurban öz əşyalarını balaca bir bağlamaya qoyub
bağladı. Ən üstdən köhnə tüfəngini qoydu. Dağlarda
insanlar qaçılmaz olanı sakit bir şəkildə gözləyən fatalistə
tez çevrilirdilər. Yad adamlar yaxınlaşırdılar. O artıq onların
geyiminin detallarını, böyük çantalarını, çiyinlərindən asılan
avtomatlarını görə bilirdi. Onlar beş nəfər idilər. Qurbanın
köhnə tüfəngi, hətta üç iti beş avtomatla heç nə edə
bilməzdi. Bunu bildiyindən qaya parçalarından birinin
üstündə oturub sakitcə onların yaxınlaşmağını gözləyirdi.
Gələnlər də artıq yavaşca dağın kölgəsinə sıxlaşan qoyun
sürüsünü və sakitcə oturub onları gözləyən qoca çobanı
sezmişdilər.
Məsafə qısalırdı və nəhayət, silahlılar çobanın yüz
metrliyinə çatdılar. Qurban yavaşca nəfəsini dərdi. Deyəsən,
bu dəfə keçdi. O, tanış nitq eşitdi, gələnlərin üzünü görməyə
başladı. Amma arxada gedən iki nəfərin üzü dərhal xoşuna
gəlmədi. Onlar yad idilər və o, bunu dərhal hiss etdi. Bəlkə
də buna görə Əlini geri çağırmadı. Səbirlə yad adamlarla
görüşün necə bitəcəyini gözləməyə başladı.
www.vivo-book.com
10
Kənar adamlar artıq lap yaxına gəlmişdilər. İtlər
onları ehtiyatla, amma hələ ki sakit qarşılayırdılar. Onlar
sahiblərinin jest və sözlərini izləyirdi. Yaxşı bilirdilər ki,
dağlarda yad ancaq canavarlar, nadir hallarda insanlar olur.
Amma
sonuncuların
yad
olub-olmadığını
sahib
qərarlaşdırmalıydı. O isə susurdu. Böyük it, demək olar ki,
qara Şeytan sahibinə yaxınlaşıb onun yanında oturdu.
Diqqətlə gələn adamlara baxırdı, sanki bütün görkəmiylə
çobanı sakitləşdirirdi: qorxma, mən səninləyəm. Qabaqda
gələn qırx yaşlarında, böyük furajkanı qulaqlarına qədər
çəkən kişi dayanıb nəfəsini dərdi.
– Salam qoca, – o, rusca dedi.
– Salam, – Qurban rus dilini hələ əsgərlik
vaxtlarından pis bilmirdi və onu bu dağlarda unutmamışdı.
Arxasınca gələn, açıq-aşkar azərbaycanlı olduqları sezilən
iki nəfər yaxına gəldi. Biri balaca, çevik, oynaq gözləri olan
oğlan idi. Daim gülümsəyən siması var idi. Digəri ortaboylu,
enlikürək idi. Qalın qara bığları var idi.
– Əleyküm salam, – qara bığlı salamlaşdı.
www.vivo-book.com
11
– Və əleyküm salam, – Qurban cavab verdi, – əyləşin,
qonağımız olun.
– Çox sağ ol, ata. – Görünür, onlar uzaqdan gəlirdilər.
– Burdan sərhədə çox qalıb?
– Yox, bir günlük yoldur, – Qurban sakit cavab verdi.
Dağlarda artıq suallar vermək olmazdı və o, bunu yaxşı
bilirdi. Ona görə sərhədin onların nəyinə lazım olduğunu
soruşmadı. Amma arxadakı iki nəfər onun necə də xoşuna
gəlmirdi! Düzdür, onlar gözlərini yayındıraraq susurdular,
amma Qurban onların təlaşını duyurdu. “Onlar niyə belə
həyəcanlanır? – Qurban özlüyündə təəccübləndi. – Onlardan
biri mənə tanış gəlir. Mən onu harda görə bilərəm?”
– Qarşıda hansısa post var? – rusca danışan başçıları
müraciət etdi.
O, furajkasını başından götürdü, cib dəsmalını
çıxardıb böyük, keçəl başını silməyə başladı.
– Bilmirəm, əzizim, – Qurban çiyinlərini çəkdi, –
müharibə gedir. Bəlkə var, bəlkə də yoxdur.
Onun tərəfə heç baxmayan o iki nəfər necə də xoşuna
gəlmirdi!
Dostları ilə paylaş: |