2 8
bir törenle bu ülkede de devreye girdi. Tören sırasında, JTB ve JATA dâhil olmak üzere çeşitli Japon tur
operatörleri ve seyahat acenteleri faaliyetlerinde kuralları uygulayacakları yönünde taahhütte bulundu.
Kuralların yaygınlaştırılmasına ve geliştirilmesine yönelik yeni bir strateji Mart 2007’de en üst karar organı
olan yıllık genel kurulda onaylandı.
2007 yılı sonu itibarıyla Davranış Kuralları Avrupa, Asya, Kuzey Amerika, Orta ve Latin Amerika’daki 26 ülkeden
yaklaşık 600 kadar tur operatörü, otel, seyahat acentesi, bunların dernekleri ve turizm çalışanları sendikaları
tarafından imzalanmıştır.
Daha fazla bilgi için: www.thecode.org.
2 9
İç Hukuk
Kimi ülkelerde çocuklara yönelik cinsel suçların
genellikle farklı biçimlerde tanımlandığı hukuk
istemleri olmakla birlikte, belirli ülkelerin Çocuklara
Yönelik Cinsel Amaçlı Turizm eyleminde bulunan
turistler açısından dokunulmaz oldukları yerler olarak
kalmalarını ya da bu duruma gelmelerini önlemek
için iç hukuka başvurulması uygun bir yoldur. Kimi
ülkelerde ÇYCAT suçlularının kovuşturulması için
mevcut hukuk yolları özellikle iyi tanımlanmamıştır,
birtakım boşluklar içermektedir ve cinsel sömürünün
çocuk mağdurlarının özel kırılganlıkları yeterince
dikkate alınmayabilmektedir. Ancak ECPAT
Uluslararası bütün bunlara rağmen iç hukuka
başvurulmasını, suçluların iadesi anlaşmalarından
ya da dış yargıya başvurulmasından daha iyi bir yol
saymaktadır.
Bu tercihin çeşitli nedenleri vardır: iç hukuka
başvurulduğunda tanıkların ve adli tıp kanıtlarının
ilgili turistin yaşamakta olduğu uzak ülkelere
taşınmasına gerek kalmayacaktır. Mağdur
durumdaki çocuklar da böyle sıkıntılı bir iş için uzun
yolculuk yapmak zorunda kalmayacaktır. Bir turistin
fiili gerçekleştirdiği ülkede kovuşturulması bürokratik
işlemleri de azaltacak, böylece başarılı bir yargı süreci
için zaman yitimi önlenecektir. Nihayet, bir yanda
turistin kendi ülkesindeki yargı sistemi diğer yanda
fiilin gerçekleştiği yerdeki sistem olması yerine tek
bir yargı sistemi çerçevesinde kalınması işleri biraz
daha kolaylaştıracaktır.
Gene de, kimi turizm merkezlerindeki insan kaynakları
çoğu durumda sınırlıdır. Ayrıca rüşvet, teknik uzman
bulunmayışı ve/ya da siyasal kararlılıkta zaaf gibi
durumlar Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizm
eyleminde bulunan turistlerne karşı açılan davaları
tehlikeye düşürebilmektedir. İç hukukun ve ülkedeki
hukuk sisteminin kullanılması, turisti yargı önüne
çıkarmada başarısızlığa yol açabilmekte, böylece
çocukların daha fazla sömürülmelerini önleme
çabaları etkisiz kalabilmektedir.
Ülke Dışı Yasal Düzenlemeler ve İç Hukukun
Uygulanması
Turistleri ve seyahat edenleri çocuklara yönelik cinsel suçlar nedeniyle kovuşturmayı sağlayacak mevzuatın
geliştirilmesi ve uygulanması ÇYCAT’ine karşı mücadelede kritik önem taşır. Genel bir kural olarak, bir ÇYCAT
eylemini gerçekleştiren turisti iki yoldan kovuşturulabilir: ilki, ilgili suçu işleyen turistin suçun işlendiği ülkenin
yetkili mercileri tarafından yakalanması, yargı önüne çıkarılması ve hakkında hüküm verilmesidir. Diğer yol
ise, bu kişilerin ülke dışındaki bir fiillerinden dolayı kendi ülkelerinde yargılanmalarıdır.
3 0
Ülke Dışı Yasal Düzenlemeler
Dış hukuk, bir ülkenin yasalarının, o ülkenin bir
yurttaşının kendi ülkesinin sınırları dışında işlediği
bir suç nedeniyle kendisine uzanmasına imkân tanır.
ÇYCAT’ine karşı mücadelenin en önemli araçlarından
biridir; çünkü yetkili merciler bu sayede turistleri
ülke dışındaki davranışları nedeniyle sorumlu
tutabilmektedir. Böylelikle, bir turistin, çocuklara
karşı işlenen suçlar nedeniyle bırakın turistleri
herhangi birini yargı önüne çıkarmada yetersizlikleri
olan bir ülkede işlediği suç ndeniyle cezasız kalması
olasılığı azalmaktadır. Sonuçta, tüm potansiyel
Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizm eyleminde
bulunan turistlerin bir değil daha fazla hukuk sistemi
kapsamına girebilecekleri mesajı verilmiş olmaktadır.
En son döküme göre 44 ülke kendi yurttaşlarının
çocuklara karşı yurt dışında işledikleri suçların
kovuşturulmasına imkân tanıyan yasal düzenlemelere
sahiptir. Ancak, bu tür mevzuat ülkeden ülkeye
önemli farklılıklar gösterebilmektedir. Bir fiilin, kendi
yurttaşını kovuşturan ülkedeki duruma ek olarak,
gerçekleştiği ülkede de suç sayılmasını öngören çifte
suçluluk ilkesi bir ülkenin dış hukukunun bir parçası
olabilir de olmayabilir de. Dış hukuka başvurulması
hayli emek yoğun bir iş olabilir; çünkü emniyet
mensuplarının suçun işlendiği ülkeye gitmelerini
gerektirebilir. Ayrıca, seyahat eden ÇYCAT eyleminde
bulunan turistin ceza almasını sağlama açısından
kanıtların ve tanıkların da hukuki sürece dâhil olmak
için turistin ülkesine gitmesi gerekir.
Ne yazık ki dış hukuk çerçevesine sahip ülkelerin
tamamı bunu kendi yurttaşlarının ülke dışında
çocukları sömürmelerini önlemek için fiilen
kullanmamaktadır. Aslında, bu yola sıklıkla başvuran
çok az sayıda ülke vardır. Gelecekte, seyahat
olanakları artıp bu sektör yaygınlaştıkça, dışarıya
turist gönderen başlıca ülkelerin hepsinin turistleri
ÇYCAT’den yargı önüne çıkarma açısından bu yolu
yasalaştırıp kullanmaları büyük önem taşımaktadır.
2006 yılında, daha önce kendi ülkesinde çocuklara yönelik cinsel suçlar nedeniyle hüküm giymiş olan bir Belçika
yurttaşı bu kez Kamboçya’da çocuk istismarından mahkûm edilmiştir. Phnom Penh’deki bir konuk evinde 13
yaşındaki bir erkek çocukla birlikte çıplak yakalanan bu kişinin çocuğun ailesine maddi destek karşılığı çocuğu
neredeyse üç yıldır istismar etmekte olduğu anlaşılmıştır
50
. Bu dava Belçika’da görülebilecekten Kamboçya’da,
ülkede yürürlükte olan “sefahat” yasası çerçevesinde ele alınmıştır. Bu da Kamboçya’nın çocukların cinsel
sömürüsüne karşı iç hukukunu uygulamaya kararlı olduğu yönünde net bir mesaj vermiştir. Söz konusu kişiye,
bu tür suçlarda verilen en ağır ceza olarak 18 yıl hapis cezası verilmiştir.
3 1
Siz Ne Yapabilirsiniz?
Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizm çocuk haklarına yönelik ciddi bir ihlaldir. Yolcu, turist, turizm
mesleğindeki bir kişi ya da yalnızca duyarlı bir vatandaş, bunlardan hangisi olursanız olun turizmde çocukların
ticari amaçlı cinsel sömürüsüne karşı mücadelede atabileceğiniz adımlar vardır.
1. Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizme karşı geliştirilen politikaları olan seyahat acenteleri ve turizm
firmalarını tercih edin. Örneğin Davranış Kurallarını imzalayan ve onaylayan acenteler ve firmalar gibi.
2. Eğer seyahat acenteleriniz ya da tur operatörlerinizin böyle bir politikası yoksa olması için girişimlerde
bulunun.
3. Belirli turizm merkezlerinde çocukların durumu ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için ECPAT web
sayfasına başvurun (www.ecpat.net).
4. Arkadaşlarınıza Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizmin kötülüklerini anlatın.
5. Çocukların ticari amaçlı cinsel sömürüsüne karşı mücadele eden yerel kuruluşlara katkıda bulunun.
6. Gezideyken, cinsel sömürüyle ilgili herhangi bir kuşkunuzu yerel yetkililere bildirmekten çekinmeyin
(bu konuda acil arama hatları için: http://www.unwto.org/protect_children/). Eğer bu mümkün değilse
lütfen yerel bir HDK’ya ya da ECPAT Uluslararası’na (protect@ecpat.net) başvurun.
ÇYCAT eyleminde bulunan turistlerin çocuk sömürüsünü nasıl titizlikle planladıklarının bir örneği Amerikan
yurttaşı Lester Christian Weber’in 2005 yılındaki mahkûmiyeti ortaya koymaktadır. Weber Amerikan mevzuatı
çerçevesinde oldukça uzun bir hapis cezasına çarptırılmıştır. Weber bir çocuğu istismar ve bu sırada pornografi
üretme amacıyla Kenya’ya gitmişti. Weber ülkesine döndüğünde yetkililer kendisinde çocuk pornografisi
videoları ile istismar olayının fotoğraflarını buldular. ABD’deki mercilerin Kenya’daki mercilerle işbirliği
halinde yürüttüğü soruşturma sonucunda Weber tutuklanmış, yargı önüne çıkarılmış ve 25 yıl hapse mahkûm
edilmiştir
51
.
3 2
Rapor Edilecekler:
a. Çocuğa cinsel istismarda bulunan turist
Çocuğa uygunsuz biçimde dokunan ya da çocuğu kendisine uygunsuz biçimde dokunmaya zorlayan bir yetişkin
bu kapsamda yer alır. Ancak, bir turistin temas olmaksızın cinsel istismara yöneldiği durumlar da olabilir.
Örneğin kendini çocuğa teşhir etme, çocuğa soyunmasını söyleme, çocuklardan birbirlerine dokunmalarını
isteme ya da çocukların böyle durumlardayken resimlerini çekme gibi.
b. Çocuk satan kişi
Bu kişi, bir barda, otelde, kulüpte hatta genelevde çalışıp turistlere çocuklarla cinsel ilişki isteyip istemediklerini
soran bir kişi olabilir. Çoğu durumda turizm sektöründe iş yapan aracılar (taksiciler, garsonlar, vb.) da turistlere
böyle yaklaşabilirler; turistlere küçük yaşlardaki kız ve erkeklerle tanışmaları için onları kırmızı ışıklı bölgelere
götürme teklifinde bulunabilirler.
c. Çocuğu cinsel sömürü amacıyla satın almaya çalışan turist
Yöredeki kişilere, otel personeline, turizm alanındaki diğer kişilere, hatta diğer turistlere başvurarak çocuklarla
para karşılığı nerede cinsel ilişki gerçekleştirebileceğini soran bir turist yetkililere bildirilmelidir. Örneğin böyle
bir turist, çocuklarla para karşılığı cinsel ilişkiye aracılık eden bir geneleve, kulübe ya da masaj salonuna
girerken de görülebilir.
d. Çocukların sömürülmelerine izin veren otel ya da seyahat acentesi
Eğer otel personeli, aile yakını olmadığı belli bir konukla otele giriş yapan kız ve erkeklerin yaşlarını kontrol
etmiyorsa bu otel Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizmine çanak tutuyor olabilir ve ilgili mercilere
bildirilmesi gerekir. Benzer biçimde, otel personeli konuklarına çocuklarla cinsel ilişki teklifinde bulunuyorsa
da bildirilmesi gerekir. Ayrıca, bir tur operatörünün, kılavuzunun ya da başka bir firmanın (trekking, tur
kılavuzu, turlar) turistleri çocuklara rahatlıkla ulaşabilecekleri yerlere götürdükleri durumlar da olabilir. Bu
gibi firmalar Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizmine karışmış durumdadırlar ve yerel ya da uluslararası
mercilere bildirilmeleri gerekir.
3 3
Eğer mümkünse aşağıdaki bilgileri verin:
a. Suç işleyen kişinin adı
b. Geldiği ülke, hatta pasaport numarası
c. Eşkâli
d. Sömürü olayının gerçekleştiği tarih ve yer
e. Otel ya da kalınan başka tür bir yer
Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizmi
gördüğünüz yerde ilgili makamlara bildirin.
Herkes Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizme karşı aktif bir tutum
ortaya koymadıkça çocukların turistlerin cinsel sömürüsü nedeniyle
mağduriyetleri de sürüp gidecektir.
3 4
Kaynaklar
1. Bildirge ve Eylem Gündemi, 1996 yılında Stockholm İsveç’te toplanan çocukların Ticari Amaçlı Cinsel
Sömürüsüne karşı Birinci Dünya Kongresi’nde 122 hükümet tarafından benimsenmiştir. 2006 yılı
itibarıyla 161 ülke bu bildirgeyi benimsemiştir.
2. Herald/El Universal. ‘Payán: Her yıl binlercesi istismara uğruyor.’ 26 Nisan 2006. Erişim için http://www.
eluniversal.com.mx/miami/17968.html.
3. Koruma Projesi. Uluslararası Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizm: Sorunun Kapsamı ve Karşılaştırmalı
Araştırmaları. Ocak 2007.
4. UNICEF. Situación de la Infancia: Ninos y Niñas que necesitan Protección Especial. Erişim için http://
www.unicef.org/colombia/08-prot.htm .
5. AP. ‘Çocukların Cinsel Sömürüsü Kolombiya’nın Karayip Turizm Merkezini Lekeliyor’. Kasım 2007.
6. UNICEF ve Kenya Hükümeti, Jones, Sara. Kenya Sahil Kesiminde Seks Turizminin ve Çocukların Cinsel
Sömürüsünün Yaygınlığı ve Etkileri. Aralık 2006.
7. Daily Nation. ‘Kenya’da Seks Turizmi Yavaş Yavaş Palazlanıyor ve Önlenemiyor’. Erişim için http://www.
issafrica.org/index.php?link_id=5&slink_id=2888&link_type=12&slink_type=12&tmpl_id=3.
8. UNICEF ve Kenya Hükümeti. Kenya Sahil Kesiminde Seks Turizminin ve Çocukların Cinsel Sömürüsünün
Yaygınlığı ve Etkileri. Erişim için http://www.unicef.de/fileadmin/content_media/presse/Kenia/report.
pdf .
9. Gana Çocuk Hakları HDK Koalisyonu. Turizmde Çocukların Ticari Amaçlı Cinsel Sömürüsü ve Bunun
Gana’daki HIV/AİDS Pandemisine Etkileri – odakta erkek çocuk. Haziran 2006.
10. Demokrasi, İnsan Hakları ve Emek Bürosu. İnsan Hakları Uygulamalarına ilişkin Ülke Raporları, Filipinler
6 Mart 2006. Erişim için http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2005/61624.htm .
3 5
11. Karayolları, Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı. Denize Kıyısı Olmayan Gelişmekte ve Geçiş Döneminde Olan
Ülkelerde Yük Taşımacılığı. Eylül 2006. Erişim tarihi 6 Eylül 2006: www.piarc.org/exec/link/library/
download.htm?site=en&objectId=1422 .
12. Haziran 2006’da Bangkok’ta yapılan ECPAT Bölgesel Kaynak Paylaşımı Toplantısında edinilen bilgiler.
13. Bulgaristan turizm sektörü sorumlusunun raporu. ECPAT Uluslararası’na Mart 2006’da verilen bilgiler.
14. Helsingin Sanomat. ‘Finlandiya Mahkemesi Rusya’da Çocuk Fahişelerle İlişki Kuran Kişiye Ağır Para Cezası
Verdi’. Aralık 2001.
15. ECPAT Uluslararası & Tjurukanova, Rusakova ve Shakina. Rusya’da Çocukların Ticari Amaçlı Cinsel
Sömürüsünde (ÇTCS) Durumun ve İlgili Kurumların ve ÇTCS’ye Karşı Mücadelenin Analizi. Kasım 2003.
s.105.
16. Helsingin Sanomat. ‘Estonyalı Çocuklarla Para Karşılığı Seks Yapan Finlandalıya Üç Yıl’. 17 Şubat 2004.
17. ECPAT Uluslararası, pedofilinin klinik mi yoksa patolojik bir durum mu olduğu konusunda psikoloji ve
tıp çevrelerinde tartışmalar olduğunun bilincindedir. Ancak, bu elkitabının amaçları açısından ECPAT
yalnızca ergenlik çağı öncesi çocukların hedef alındığı belirli bir davranış örüntüsünü öne çıkarmak
istemektedir. Başka bir deyişle, pedofilinin ve çocukların cinsel istismarının ardındaki kimyasal, psikolojik
ya da toplumsal etmenlerin tartışılması bu çalışmanın kapsamı dışında kalmaktadır.
18. L’Express. ‘Un Touriste Sexuel aux Assises’. 19 Ekim 2000. Erişim için http://www.lexpress.fr/info/societe/
dossier/pedophilie/dossier.asp?ida=418775 .
19. Seto Nu-Wen, ‘Özel ABD Polis Birimi Şüpheli Pedofilleri İzliyor’. Elektronik Gazete, 21 Ağustos 2005.
20. Star Online. ‘Öğretmen Küçük Çocuklara Para Karşılığı Seks Teklif Ederken Yakalandı’. 29 Nisan 2005.
21. Wee, Eugene. ‘Tayland’da Çocuk Seksi Olayı: Tutuklanan Kişi bir Öğretim Üyesi’. Electronic Newspaper.
30 Nisan 2005.
22. Ibid.
3 6
23. Straits Times. ‘Öğretim Üyesi Firarda’. Erişim tarihi Temmuz 20 at: http://jucee.org/China/Lecturer-in-
love-case-on-the-run.html .
24. Ibid .
25. Koruma Projesi. Uluslararası Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizm: Sorunun Kapsamı ve Karşılaştırmalı
Araştırmaları. Ocak 2007.
26. Ibid.
27. Birleşmiş Milletler Turizm Örgütü turisti şöyle tanımlamaktadır: “gidilen yerde gelir getirici herhangi
bir etkinlikte bulunmamak üzere, boş zaman geçirmek, iş ilişkileri ya da başka amaçlarla kendi yaşadığı
yerin dışındaki yerlere giden ve oralarda bir yıldan fazla kalmayan kişi”.
28. CPA ve Terre des Hommes Netherlands. Güler Yüzlü Sahil Gambiya: Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı
Turizm ve Hollandalı Turistlerin Durumu Üzerine bir Çalışma. Ocak 2003.
29. Afrol News. ‘Gambiya’da Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizmine Karışan Avrupalılar’. 11 Şubat 2003.
Erişim için http://www.afrol.com/html/News2003/gam001_sex_turizm.htm .
30. Casa Alianza. ‘Casa Alianza Araştırması Guatemala’da Yüzlerce Kız Çocuğun Kaçırıldığını Tespit Etti’. 31
Mart 2004. Erişim için http://www.comminit.com/baseline/baseline2004/baseline-351.html .
31. UNICEF ve Kenya Hükümeti, Jones, Sara. Kenya Sahil Kesiminde Seks Turizminin ve Çocukların Cinsel
Sömürüsünün Yaygınlığı ve Etkileri. Aralık 2006.
32. ECPAT Uluslararası. Çocukların Ticari Amaçlı Cinsel Sömürüsüne Karşı Mücadeledeki Durumla ilgili Küresel
İzleme Raporu: Kamboçya. Bangkok. 2006.
33. Cooper, Anderson. Kamboçya’da Yasa Dışı Seks Ticareti; Al Gore’un Küresel Uyarısı. CNN.com. 21 Mart
2007 Erişim tarihi Temmuz 16 at:http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0703/21/acd.01.html.
34. Ibid.
35. MSNBC. ‘Satılık Çocuklar’. 5 Eylül 2006. Erişim tarihi 16 Temmuz 16 2007: http://www.msnbc.msn.com/
id/14483961/ .
3 7
36. ECPAT Uluslararası, Çocukların Ticari Amaçlı Cinsel Sömürüsüne Karşı Mücadeledeki Durumla ilgili Küresel
İzleme Raporu: Kamboçya (2006): 12.
37. Ibid.
38. Hughes, Donna M., Sporcic, Laura Joy, Mendelsohn, Nadine Z. ve Chirgwin, Vanessa. Küresel Cinsel
Sömürü Gerçekleri, Kadın Ticaretine Karşı Koalisyon. Erişim tarihi 16 Temmuz: http://www.uri.edu/
artsci/wms/hughes/vietn.htm .
39. Ibid.
40. Ibid.
41. Ibid.
42. UNICEF. Kıyıdaki Çocuklar: Doğu Asya ve Pasifik’te Çocukların Cinsel Sömürüye ve Kaçakçılığa Karşı
Korunması. 2001.
43. Correro. ‘Detienen a sujeto que ofrecía menores a extranjeros’. Erişim tarihi 3 Ağustos, 3 at http://www.
correoperu.com.pe/paginas_nota.php?nota_id=41459&seccion_nota=5.
44. Ibid.
45. Katyal, Anita. ‘Haydarabat’ın Uluslararası Gelin Pazarı’. Kısaltılmamış: Dünyada Kadın ve İnsan Hakları
e-Magazini. 18 Nisan 2007. Erişim tarihi 13 Temmuz 2007: http://www.voices-unabridged.org/article.
php?id_article=188&numero=12 .
46. Ibid.
47. UN WTO. Erişim için http://www.unwto.org/frameset/frame_sustainable.html .
48. Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi. Seyahat ve Turizm: İleriye Doğru. Londra. 2004.
49. UN WTO. Dünya Turizm Raporu. 2006.
50. Thul, Prak Chan, Gillison, Douglas. ‘Belçika Yurttaşı Küçük Yaşta Çocuklar Seks Nedeniyle 18 Yıla Mahkum
Oldu’. Cambodia Daily. 11-12 Kasım 2006.
51. Koruma Projesi. Uluslararası Çocuklara Yönelik Cinsel Amaçlı Turizm: Sorunun Kapsamı ve Karşılaştırmalı
Araştırmaları. Ocak 2007.
3 8
Bu yayın, İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı (SIDA), Lüksemburg Dışişleri Bakanlığı, Fransa Dışişleri Bakanlığı
ve Lüksemburg Kalkınma Grubu ve ECPAT Uluslararası’ın finansal yardımıyla hazırlanmıştır. Sözü edilen
kuruluşların maddi yardımda bulunmuş olmaları, bu yayında belirtilen görüşlerin onaylandığı anlamına
gelmemektedir.
3 9
Dostları ilə paylaş: |