Ecri report fr
Yüklə 0,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hazırkı hesabatda, ECRI bir sıra sahələrdə tədbirlər görməsini dövlət orqanlarından xahiş edir. Bu kontekstdə o, aşağıdakılar da daxil olmaqla bir sıra
- NƏTİCƏLƏR VƏ TÖVSİYƏLƏR I.
- Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 12 saylı Protokolu (AİHK)
- Cinayət hüququ
10
Dövlət orqanları miqrantlar və tarixi azlıqlar üçün müfəssəl inteqrasiya siyasətlərin i hazırlamayıb. Miqrasiya Məcəlləsində miqrantların hüquqları ilə bağlı ciddi məhdudiyyətlər mövcuddur. Bir çox tarixi azlıqlar əksəriyyətə nisbətən çox yüksək səviyyəli yoxsulluqdan və aşağı səviyyəli səhiyyə və təhsil xidmətlərindən əziyyət çəkir.
Dini
etiqad azadlığı haqqında qanunun bir çox müddəasi beynəlxalq normalara müvafiq deyil. Müsəlmanlar azlıqlar və "qeyri - ənənəvi" dini icmalar polis basqınları, polis tərəfindən saxlanılma və məhkəməyə qədər həbsdə saxlama, ibadət yerlərinin bağlanması, məscidlərdən bayırda namaz qılmanın qadağan edilməsi, dini ədəbiyyatın senzurası və ağır cərimələr da daxil olmaqla çoxsaylı məhdudiyyətlər və ayrı - seçkiliklə üzləşib. Azərbaycan alternativ xidmətlə bağlı qanun qəbul etməyib. Ombudsmanın insan hüquqlarının və azadlıqlarının bir çox mühüm sahədə qorunması istiqamətində gördüyü işlər kifayət qədər artırıla bilər.
Əhalinin böyük əksəriyyəti LGBT şəxslərə qarşı qərəzli fikrə sahibdir. Bunun nəticəsi olaraq LGBT şəxslər cinsi orientasiyalarını və gender kimliklərini gizlətmək məcburiyyətində qalır, hər gün həyatın bir çox sahələrində gündəlik ayrı - seçkiliklə üzləşirlər. Buna baxmayaraq dövlət orqanları bu sahədə az iş görüb və LGBT şəxsləri şiddət və ayrı - seçkilikdən aydın şəkildə qoruyan hüquqi sənəd mövcud deyi l. Hazırkı hesabatda, ECRI bir sıra sahələrdə tədbirlər görməsini dövlət orqanlarından xahiş edir. Bu kontekstdə o, aşağıdakılar da daxil olmaqla bir sıra tövsiyələr irəli sürür.
Dövlət orqanları Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının (AİHK) 12 saylı P rotokolunu ratifikasiya etməli və cinayət hüququnu ECRI - ın irqçiliklə mübarizə ilə bağlı milli qanunvericilik üzrə 7 saylı Ümumi Siyasət Tövsiyəsinə uyğunlaşdırmalıdır. Eyni zamanda onlar qeyri ayrı - seçkiliklə bağlı müfəssəl qanunvericilik hazırlamalı və eyni zamanda irqçiliklə və ayrı - seçkililə mübarizə aparmaq üçün ixtisaslaşmış qurum yaratmalıdır.
Dövlət orqanları ictimai qurumların bütün səviyyələrdə ermənilərə qarşı nifrət nitqindən qaçmasını təmin etməli, fərqli və müstəqil vətəndaş cəmiyyətinin inkişafı üçün uyğun şərtləri yaratmalıdır. *
Polis və prokurorluq orqanları nifrət nitqi və nifrət cinayəti riski altında olan qruplarla dialoq və səmimi əməkdaşlıq qurmalı, nifrətə əsaslandığı düşünülən bütün işləri dərindən araşdırmalıdır. Eyni zamanda, nifrət nitqi müddəalarını tətbiq etdikləri zaman söz, din və birləşmək azadlıqlarına da xüsusi diqqət ayırmalıdırlar.
Dövlət orqanları miqrantlar və tarixi azlıqlar üçün müfəssəl inteqrasiya strategiyaları hazırlamalıdır. Onlar eyni zamanda bir sıra göstəricilər müəyyən etməli və bu strategiyaların təsirini ölçmək üçün statistik məlumatları toplamalıdırlar. Əməkçi miqrantların qeydiyyatına olan maneələr aradan qaldırılmalı, tarixi azlıqlar üçün müfəssəl inteqrasiya siyasətlərini aparmaq və koordinasiya etmək məqsədilə yeganə qurum müəyyən edilməlidir.
Dövlət orqanları dini icmaların qeydiyyata alınma prosesini tez şəkildə həyata keçirməli və onların üzvlərinin din azadlığının heç bir şəkildə pozulmamasını təmin etməlidirlər. Bundan əlavə dövlət orqanları
Venesiya Komissiyası və ATƏT - və İnsan Hüquqları Bürosunun dini etiqad azadlığı haqqında qanununa etdiyi tövsiyələri tətbiq etməli, hazırki qanunvericiliyin AİHK - ın 9 və 14 - cü maddələri ilə tam uyğunluğuna riayət etməlidir. Azərbaycan həmçinin Avropa Şurasına qəbul olduğu zaman alternativ xidmət haqqında qanunvericiliyin hazırlanması ilə bağlı üzərinə götürdüyü öhdəliyi yerinə yetirməlidir. Sonda dövlət orqanları LGBT şəxslərlə bağlı fəaliyyət planını qəbul etməli və həyata keçirmə lidir.
*
Bu tövsiyənin müvəqqəti monitorinq prosesi hazırkı hesabatın nəşrindən sonra ən geci iki il müddətində ECRI tərəfindən aparılacaq.
11
NƏTİCƏLƏR VƏ TÖVSİYƏLƏR I. Ümumi mövzular 1. İrqçilik və irqi ayrı - seçkiliyə qarşı qanunvericilik 1 -
1.
Azərbaycan 2
hələ də AİHK - ın (4 noyabr 2000 - ci ildə qəbul edilmiş) 12 noyabr 2003- cü ildə imzaladığı 12 saylı Protokolunu ratifikasiya etməyib. Dövlət orqanları ratifikasiyanın parlament tərəfindən nəzərdən keçirildiyini keçən monitorinq dövründə olduğu kimi bir daha bəyan ediblər. Ombudsman aparatı ratifikasiya prosesinin sürətləndirilməsini tövsiyə edir. ECRI ayrı - seçkiliyin ümumən qadağan edilməsini təmin edən bu alətin ratifikasiyasının irqçiliklə və irqi ayrı - seçkiliklə mübarizədə böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini hes ab edir. 2. ECRI Azərbaycana Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 12 saylı Protokolunu mümkün qədər tez ratifikasiya etmək tövsiyəsini bir daha təkrar edir.
- Cinayət hüququ 3.
ECRI Azərbaycan qanunvericiliyinin irqçiliyə və irqi ayrı - seçkiliyə qarşı milli qa nunvericiliklə bağlı 7 saylı Ümumi Siyasət Tövsiyəyəsinə (ÜST) nə qədər uyğun olduğunu üç dəfə nəzərdən keçirib. Bu səbəbdən dördüncü hesabatda sadəcə aradan qaldırılmamış çatışmamazlıqlardan bəhs edəcək.
4.
Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məsəlləsinin 283-
cü maddəsi milli, irqi, sosial və ya dini nifrət və düşmənçiliyin salınmasına, milli ləyaqətin alçaldılmasına, habelə milli, irqi və ya dini mənsubiyyətindən asılı olaraq vətəndaşların hüquqlarının məhdudlaşdırılmasına və ya üstünlüklərinin müəyyən edi lməsinə yönələn hərəkətlərin, aşkar surətdə, o cümlədən kütləvi informasiya vasitələrindən istifadə olunmaqla törədilməsini cəzalandırır. 3 Cəza bu hərəkətin zor tətbiq etməklə və ya zor tətbiq etmə hədəsi ilə törədilməsi zamanı artır. 7 saylı ÜST -ün 18a b əndinə uyğun olaraq bu müddəa nifrətin və ayrı -seçkiliyin salınmasını əhatə edir. Lakin şiddətə çağırış və rəng, dil, milliyyət və etnik mənşə aydın şəkildə bildirilməyib. Bu məsələlərlə bağlı presedent hüququ mövcud deyil. Üstəlik, əcnəbilərə qarşı deyil
sadəcə vətəndaşlara qarşı ayrı - seçkiliyə çağırış qanunla cəzalandırılır.
5. Təhqir, böhtan, ciddi bədən xəsarəti və ya qətl hədələri Cinayət Məcəlləsinin 147, 148-
ci maddələri ilə 4
və böhtan, təhqir və hədələr isə 134 - cü maddə ilə cəzalandırılır. Bu cinayətlərin milli, irqi və ya dini düşmənçilik, dini fanatizm zəminində törədilməsi Cinayət Məcəlləsinin 61.1.6 saylı ümumi müddəasi ilə cəzanı ağırlaşdırıcı hal hesab edilir. Bu, 7 saylı ÜST - ün 18b və c bəndlərinə tam uyğun deyil. Çünki irqçiliyə əsaslanan ictimai təhqirlər, böhtan və hədələrlə bağlı xüsusi müddəa mövcud deyil. Azərbaycan Respublikasının cinayət qanununda irqçi məqsədlə bir qrup şəxsin üstünlüyünü iddia edən və ya bir
qrup şəxsi alçaldan və ya onlara böhtan atan ideologiyanın ictimai şəkildə ifadəsini cəzalandıran xüsusi müddəa mövcud deyil (7 saylı ÜST - ün 18d bəndi). Bu cür 1 ECRI-
ın 7 saylı Ümumi Siyasət Tövsiyəsinə (ÜST) uyğun olaraq "irqçilik" irq, rəng, dil, din, milliyət, milli və
ya etnik
mənşəyə görə
bir və
ya bir
qrup şəxsə
nifrətə və
ya
bir və ya bir qrup şəxsin üstünlüyü məhfumuna haqq qazandıran inamdır. "İrqi ayrı - seçkilik" "irq", rəng, dil, din, milliyət, milli və ya etnik mənşəyə görə fərqli rəftarları bildirir və bunun da heç bir
obyektiv və məntiqi izahı mövcud deyil.
Dağlıq Qarabağ və işğal edilmiş ətraf yeddi ərazi bu müqavilənin ünvanlandığı Azərbaycan dövlətinin tam nəzarəti altında deyil. Buna görə də ECRI bəhs edilən zonadakı vəziyyəti nəzərdən keçirməyəcək.
BMT- nin İrqi ayrı - seçkiliyin ləğv edilməsi ilə bağlı Komitəsindən tərcümə 2015: § 45.
Bu kontekstdə Avropa Şurasında edilmiş tövsiyələrə, Qanun vasitəsilə Demokratiya üzrə Avropa Komissiyasının (Venesiya Komissiyası) 2013 və Avropa Şurasının İnsan hüquqları üzrə komissarı 2014 - ə baxın: 2.
Yüklə 0,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|