Səhih Dua Və Zikirlər Kitabı
18
3. Bu Məqama Yalvarmaq Və Ya Qorxu Duası Da Deyilir - Qaydası: Əlləri
qollarınla birlikdə tam olaraq qoltuğun altı görünənədək göyə qaldırırsan. Bu
məqamdan, əsasən şiddətli qorxu anında, yəni: döyüşdə, şiddətli quraqlıq baş
verərsə, yağışın yağması üçün və ya ən çətin anlarda istifadə olunur.
.
Ənəs rəvayət edir ki, Peyğəmbər dua edərkən əllərini qaldırdı və mən
onun qoltuğunun altının ağlığını gördüm”
35
.
Ənəs rəvayət edir ki, Peyğəmbər ovcunun üst hissəsini göyə tutaraq
yağış duası etdi”
36
.
Ənəs rəvayət edir ki, Peyğəmbər ovcunun üstü və içi ilə dua edərkən
gördüm”
37
.
Sufyan, Abbas İbn Abdullah İbn Mabəd İbn Abbas öncəki hədisi rəvayət
edərək zəlil olaraq dua (etməyin ədəbi) belədir dedi və: “Əllərinin üstünü üzü
tərəfinə gələcək şəkildə qaldırdı”
38
.
Bu hədisə görə bəzi qardaşlarımız zənn edirlər ki, dua edərkən əllərin
üstünü göyə, içini isə yerə tərəf tutmaq sünnədir. Lakin bütün hədisləri cəm
etdikdən sonra, bu hədisin mənasını belə başa düşmək olar. Yəni Peyğəmbər
əllərini qolları ilə birlikdə o, qədər göyə qaldırdı ki, hətta, əlləri arxaya əyildi
və sanki əllərinin üstü göyə baxırdı.
35
Buxari 6341.
36
Müslim 896.
37
Əbu Davud 1487, 1489, əl-Albani “Səhih”.
38
Əbu Davud 1490, 1492, 1493, əl-Albani “Səhih”.
Səhih Dua Və Zikirlər Kitabı
19
Məlik İbn Yəsər əs-Səkuni rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu:
“Allahdan istədiyiniz (dua etdiyiniz) zaman ovuclarınızın içi ilə istəyin, üstü
ilə istəməyin"
39
.
6) Dua Zamanı Əlləri Qaldırarkən Yol Verilən Xətalar
1. Dua zamanı əlləri qaldırarkən üstünü göyə, içini isə yerə tutmaq.
2. Əlləri göbəklə bərabər və ya daha da aşağı tutmaq.
3. Əlləri dua üçün qaldırmamışdan öncə, yaxud, sonra bir-birinə sürtmək və
ya öpmək.
4. Namazdan sonra sağ əli başın üzərinə qoyaraq dua etmək.
5. Fərz yox, nafilə namazlarından sonra camaat halında olmadan əlləri
qaldıraraq dua etmək barəsində Peyğəmbərdən bir neçə səhih hədislər varid
olmuşdur, bu da nafilə namazlarından sonra əlləri qaldıraraq dua etməyin
icazəli olduğuna dəlalət edir.
6. Namaz daxilində dua edərkən göyə baxmaq. Ümumiyyətlə istər namaz
daxilində əlləri qaldıraraq qunut tutarkən, istərsə də namaz xaricində əlləri
qaldıraraq dua edərkən ovucun içinə baxılır. Namaz daxilində dua edərkən
göyə baxmağa gəldikdə isə, bütün alimlər namazın daxilində olarkən
Peyğəmbərdən varid olan səhih hədislərə istinadən göyə baxmağın qadağan
olduğu barəsində ittifaq etmişdirlər.
)
(
)
(
Cabir İbn Səmura rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Namaz
əsnasında göyə (yuxarı) nəzər salanlar (etdikləri əməldən) çəkinsinlər! Əks
halda Allah onların gözlərini geri qaytarmaz (onları kor edər)»
40
Namazın xaricində dua edərkən göyə baxmaq barəsində isə bir neçə dəlillər
vardır ki, bu da namaz xaricində dua edərkən göyə baxmağın şəriətdə icazəli
olduğuna dəlalət edir. Məlum olduğu kimi müsəlmanların ilk qibləsi Qüds
şəhərindəki Əqsa məscidi idi. Lakin Peyğəmbərin qiblənin Məkkə
şəhərindəki Kəbə məscidinin olmasını arzulayar və bunun üçün də göyə
baxaraq dua edərdi.
39
Əbu Davud 1486, 1488, əl-Albani “Həsən Səhih”.
40
Müslim 118/468, 994, 995, Əhməd 8788, 8802, Nəsəi 1276, İbn Məcə 1044, əl-Albani “Səhih Tərğib” 1651.
Səhih Dua Və Zikirlər Kitabı
20
"
"
“Biz sənin üzünün göyə tərəf çevrildiyini gördük və Biz səni razı qalacağın
qibləyə tərəf döndərəcəyik. Sən üzünü Məscidulharama tərəf çevir! Harada
olursunuzsa olun, üzünüzü ona tərəf çevirin! Şübhəsiz ki, Kitab verilənlər
bunun öz Rəbbi tərəfindən gerçək olduğunu bilirlər. Allah onların etdiklərindən
xəbərsiz deyildir.”. (əl-Bəqərə 144).
7) Duadan Əvvəl Allaha Həmd-Səna Etmək Və Peyğəmbərə Salavat
Gətirmək
Fudala İbn Ubeyd rəvayət edir ki, Peyğəmbər oturmuşdu. Bir kişi daxil
olaraq namaz qılmağa başladı və dedi: “
Allahumməğfirliy Vərhəmni -
Allahım,
məni bağışla və mənə rəhm et!”. Peyğəmbər: “Ey namaz qılan, tələsdin.
Namaz qılıb oturduqdan sonra, Allaha layiqincə həmd et, mənə salavat de,
sonra Allaha dua et”. Ondan sonra başqa bir kişi namaz qılır, Allaha həmd
edərək, Peyğəmbərə salavat gətirir və (Başqa heç bir şey etmədi).
Peyğəmbər: “Ey namaz qılan, dua et, duan qəbul olar”
41
.
Dua əsnasında Peyğəmbərə salavat gətirmək üç cür olur:
1. Dua etməzdən əvvəl, Allaha həmd-səna etdikdən sonra salavat demək.
2. Duanın əvvəlində, ortasında və sonunda salavat demək.
3. Duadan əvvəl və sonra salavat demək. Dua edərkən Peyğəmbərə
salavat demək açara bənzəyir. İbn Qeyyim deyir ki: “Namazın açarı
dəstəmaz olduğu kimi, duanın da açarı Peyğəmbərə salavat gətirməkdir”
42
.
8) İnsanın Dua Edərkən Günahkar Olduğunu Etiraf Etməsi
"
"
41
Tirmizi 3476, əl-Albani “Sahihul Cəmi” 3988, “Səhih Tərğib” 1643.
42
“Cələul Əfhəm” səh: 260.