ƏKBƏr qocayev, ġƏhla qulġyeva, sevda əLĠyeva
Yüklə 484,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
14
Əbu-Bəkr — ilk ərəb xəlifəsi. Dörd "RaĢidi xəlifə"dən biri (632-634). Məkkə taciri idi, Ġslam dinini ilk qəbul edənlərdən və Məhəmmədin ən yaxın silahdaĢlarından olmuĢdur. Məhəmməd onun qızı ilə evləndikdən sonra Əbu-Bəkrin nüfuzu daha da artmıĢdı. Ədliyyə (ərəbcə) — ədalət, qanunçuluq, bütün məhkəmə və hüquq idarələri sistemi və onların fəaliyyətinin məcmusu. ƏfĢarlar — türksoylu tayfa. QızılbaĢ tayfa birliyinin tərkibində Səfəvi imperatorluğu yaranmasında iĢtirak etmiĢlər. Səfəvi imperatorluğunun varlığına son qoymuĢ Nadir Ģah ƏfĢarlardan idi. Əxbar
— Azərbaycanda ilk həftəlik rayon qəzeti (Quba rayonunda). Əxilik
— orta əsrlərdə Azərbaycanda və Yaxın ġərqdə yayılmıĢ mütərəqqi ictimai- siyasi təĢkilat. Əxilərə əməksevərlik, səxavət, qonaqpərvərlik, humanizm, ədalət kimi keyfiyyətlər xas idi. "Əkinçi"
— Azərbaycanda ilk milli qəzet. 1875-1877-ci illərdə Bakıda nəĢr edilmiĢdir. Cəmi 56 nömrəsi buraxılmıĢdır. Redaktoru H.B.Zərdabi olmuĢdur. Əmək məhsuldarlığı — müəyyən zaman müddətində insanın görmüĢ olduğu iĢin həcmi. Əmir-əl-üməra (ərəbcə) — əmirlər əmiri. Orta əsrlərdə müsəlman ölkələrində, o cümlədən, ölkəmizdə mövcud olmuĢ ən yüksək hərbi vəzifə, baĢ komandan. Əmlak senzi — seçki hüquqlarını almaq üçün müəyyən edilmiĢ gəlirin və ya əmlakın məbləği Əmtəə
— satıĢ üçün, bazar üçün istehsal olunan mal. Əncümən
(farsca) — Ģura deməkdir. 1905-1911-ci illər Ġran inqilabı dövründə Cənubi Azərbaycanın Ģəhər və əyalətlərində yaranmıĢ demokratik hakimiyyət orqanı. Əndəlus
— Ġspaniyanın cənubunda tarixi vilayət. Ərəblər bütün müsəlman Ġspaniyasını belə adlandırırdılar. Əsnaf
Azərbaycanda sənətkarların birləĢdikləri sex təĢkilatı; təĢkilatın üzvləri də əsnaf adlanırdı. Əsnafa ağsaqqal və ya ustabaĢı baĢçılıq edirdi. Əvariz
(ərəbcə) — təsadüfi hadisə deməkdir. Orta əsrlərdə Azərbaycanda və Yaxın ġərqin bir sıra ölkələrində daimi olmayan, fövqəladə vergi. Natura və ya mükəlləfiyyət Ģəklində ödənilirdi. Ərzaq sapalağı — bolĢevik Rusiyasının ilk dövrlərində tətbiq edilmiĢ zorakı ərzaq toplanması. Kəndli öz yeməyi və toxumdan baĢqa qalan taxılı məcburi Ģəkildə dövlətə satmalı idi.
Falanqa
(yunanca) — qədim yunan ağır piyadalarının (hoplitlərin) döyüĢ üçün nizələrini qabağa uzadıb bir neçə sıraya düzülüĢü. Adətən, 8-16 cərgədən ibarət olurdu. Makedoniya ordusu da belə quruluĢa malik idi. FaĢizm
(italyanca) — dəstə, birlik. Mürtəce siyasi-ideoloji cərəyan. Qədim Roma 15
imperiyasında yüksək rütbəli Ģəxslərin daĢıdıqları baltalar "fasçi" adlanırdı. Bu baltalar hakimiyyətin və dövlətlə xalqın sıx birliyinin rəmzi hesab edilirdi. Ġlk faĢist dəstələri 1919-cu ildə Ġtaliyada keçmiĢ cəbhəçilərin millətçi yarımhərbi dəstələri Ģəklində meydana gəlmiĢdir. FaĢistlər insanların azadlığının düĢməni idi. Onlar ölkədə insanların əməyini, yaĢayıĢını, həyatını hərbi qaydada idarə edirdilər. FaĢistlər bütün dünyaya ağalıq etmək istəyirdilər. Federasiy a (latınca) — ittifaq, birlik mənasındadır. Müstəqil ərazilərin könüllü olaraq bir dövlətdə birləĢməsi. Fermer — kapitalist kənd təsərrüfatında muzdlu əmək tətbiq edən sahibkar. Fədai (farsca) — özünü inamı yolunda qurban verən deməkdir. Ġran inqilabı dövründə (1905-1911) Ģəhər yoxsullarının, xırda burjuaziyanın, fəhlə kəndlilərin könüllü silahlı dəstələri bu adı daĢıyırdı. Fələstin
— Qərbi Asiyada tarixi vilayət. Fələstindəki müqəddəs yerlər məsələsi — Fələstindəki Vifleym məbədinin açarları Fransa katoliklərində idi. Rusiya açarların pravoslav kilsəsinə verilməsini tələb edirdi. Fəllah
(ərəbcə) — kəndli, əkinçi. Ərəb ölkələrində, o cümlədən, Misirdə əkinçiliklə məĢğul olan əhali. Fəlsəfə (yunanca) — müdrikliyi sevmək. Ġctimai Ģüur formalarından biri. Ġnsanla aləmin qarĢılıqlı münasibəti, təbiətin, cəmiyyətin və insan təfəkkürünün ən ümumi qanunauyğunluqları haqqında elm. Fərsəx — qədim uzunluq ölçü vahidi, atın bir saatda gedə bildiyi məsafə nəzərdə tutulur, təqribən 6-8 km-ə bərabərdir. Fəs
— 1) MərakeĢdə Ģəhər; 2) kiĢi baĢ geyimi. Osmanlı imperiyası və ondan asılı olan ölkələrin Ģəhər əhalisi və kənd ziyalıları arasında dəbdə olmuĢdur. Gənclər, əsasən, qırmızı və ya yaĢıl rəngli, yaĢlılar isə qara və ya tünd rəngli fəs qoyurdu
Fleyta
— nəfəslə çalınan musiqi aləti. Firon
— (böyük ev) Qədim Misir dövlətinin baĢında duran Ģəxs, padĢah. Forum
— Qədim Roma Ģəhərində təpələr arasındakı çökəkliyi qurudaraq orada bazar meydanı düzəltmiĢdilər və buranı forum adlandırmıĢdılar. Freska — divarda yaĢ mala, yəni yaĢ suvaq üzərində çəkilmiĢ Ģəkil. Funt — çəki vahidi (1 funt 400 qrama bərabərdir). Fürer
belə adlandırmıĢdılar.
Genosid
— hər hansı milli, etnik, irqi və dini qrupu tam qırmaq qəsdi ilə edilən hərəkət. Gerb — 1) bir feodal nəslini baĢqasından ayıran niĢan; 2) dövlətin rəmzlərindən biri. Yüklə 484,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|