|
![](/i/favi32.png) Ekonometrika asoslari o'quv qo'llanmaEkonometrika asoslariyx = anxx + anx2 + + almxm + ex
У 2 = ^2\У\ + «21*1 + a22X2 + + a2mXm + S2
' Уз = КУх + b32У2 + ЯзЛ + «32*2 + a33X3 + + a3mXm + ^3 (7.4)
Уп = ЪпхУх + Ъп2У2 + Кп-Уп-1 + «„1*1 + «„2*2 + + аПтХт +
Ushbu sistemada har bir tenglamadagi natijaviy belgi (y)lar o'zidan keyingi tenglamalarda (jc) omil belgilar singari omil belgi sifatida qatnashadilar.
Bunday sistema uchun quydagi mehnat unumdorligi va fond qiymati modeli misol bo'la oladi:
У\ — + Clx2X2 «13*3
+ sx
У 2 = ^21УI + «21*1 + a22X2 + '«23*3 + S2 88
bu yerda: yl - mehnat unumdorligi; v2 - fond qiymati; x1 - menatni fond bilan qurollanganligi; x2 - mehnatni energiya bilan qurolanganligi;
x3 - ishchilarning malakasi.
Avvalgi sistema kabi, har bir tenglama alohida qaralishi mumkin va ularning parametrlari EKKU bilan aniqlaniladi.
Ekonometrik tadqiqotlarda ko'proq o'zaro bog'liq tenglamalar sistemasi qo'llaniladi. Bunday tenglamalar sistemasida bitta natijaviy belgi bir tenglamaning chap qismida boshqa tenglamaning o'ng qismida qatnashadi, ya'ni:
'У\ =ЬпУ2 +Ь1зУз + + bl пУп +anXl +а12Х2 + + aimXm + Sl
У 2 = b21У1 + Ъ2ъУъ + + Ъ2пУп + «21*1 + «22*2 + + a2mXm + ^2
<
v = 6 , v, + b ,y ,+a,x,+anxn+ + a x +s
yn nisi n2s 2 nn-W и-1 nl 1 n2 2 nm m n
Ushbu o'zaro bog'langan tenglamalar sistemasi "birgalikdagi, birpaytli tenglamalar" sistemasi deb ataladi. Shuni takidlash kerakki tizimda у o'zgaruvchi bir paytning o'zida bitta tenglamada bog'liq o'zgaruvchi sifatida va boshqasida bog'liq bo'lmagan o'zgaruvchi sifatida qatnashadi.
Ekonometrikada bunday tenglamalar sistemasi modelning "tuzilmaviy" shakli deb ataladi.
Birgalikdagi, birpaytli tenglamalar sistemasining awalgi tizimdan farqi shundan iboratki, bu tizimda har bir tenglamani alohida -alohida mustaqil ravishda qarashning iloji yo'q va tenglamalar parametrlarining qiymatlarini aniqlash uchun EKKUni qo'llab bo'lmaydi. Shu sababli tenglamaning parametrlarini hisoblash uchun maxsus usullardan foydalaniladi.
Birgalikdagi tenglamalar sistemasiga quydagi ko'rinishdagi "baho va ish haqi dinamikasi" misol bo'lishi mumkin:
Dostları ilə paylaş: |
|
|