Ələkbərova İradə

 
37 
iyul  ayında  yaradılmışdır  və  ümumi halda 106 min məqaləyə 
malikdir.  
VikiNövl
ər layihəsinin Azərbaycan bölməsi mövcud 
deyildir v
ə sayt İngilis bölməsinə yönəldilmişdir. 
 
3.3.7. VikiAnbar (Wikimedia Commons) 
VikiAnbar  (
http://commons.wikimedia.org
) 
şəkillərin, səslərin, video-faylların  və  s. bu kimi 
informasiyaların  saxlandığı  qlobal  xəzinədir. 
X
əzinə  qlobal  olduğundan  onun  dil  prinsipinə 
əsasən bölünməsi vacib deyildir. VikiAnbar azad 
istifad
ə üçün media-fayllar anbarı kimi də tanınır. 
VikiAnbara daxil edil
ən  şəkil və  media  faylları 
lisenziyaya  malik  olmalıdırlar.  Eləcə  də  daxil olunan 
informasiyaların  mənbəyi və  müəllifi mütləq göstərilməlidir. 
Əks  halda  fayl  VikiAnbarın  idarəçiləri tərəfindən silinir, 
lisenziyasız fayllar yükləyən istifadəçilərə isə xəbərdarlıq edilir. 
X
əbərdarlıqlara  məhəl  qoymadan  lisenziyasız  fayl  yükləməyə 
davam ed
ən istifadəçilərin həmişəlik bloklanma təhlükəsi 
vardır. Anonim istifadəçilərə, yəni qeydiyyatdan keçməyənlərə 
VikiAnbarda fayl yükl
əmək qadağandır.  
Layih
ə  2004-cü  ilin  sentyabrında  yaradılmışdır.  Layihəyə 
daxil  edilmiş  bütün  fayllar  digər layihələrdə  istifadə  oluna 
bil
ərlər. Hal-hazırda  VikiAnbarda  3,7  mln.  şəkil və  media 
faylları toplanmışdır [19]. 
 
3.3.8. VikiVersitet (Wikiversity) 
VikiVersitet 
(
http://wikiversity.org
) 
virtual m
əkanda Viki-universitetdir, 2006-cı 
ilin  avqust  ayında  yaradılmışdır.  Bu layihə 
pulsuz d
ərs vəsaitləri və  kursları  təqdim 
ed
ən on-line cəmiyyəti də  adlandırılır. 
Layih
əyə dərsliklər, tədrisdə istifadə olunan 
kitablar v
ə mütəxəssislərin və müəllimlərin 
t
ədris sahəsində  təcrübələri səhifələrdə  yığılır.  VikiVersitet 
layih
əsində 
müxt
əlif səviyyədə 
t
ədris cəmiyyətləri 

---

 
38 
yaradılmışdır.  Hər bir cəmiyyətin öz təyinatı  və  məqsədi 
mövcuddur. Layih
ədə rəhbər prinsiplərinin təyinatı davam edir. 
 
3.3.9. MetaViki (Meta-Wikimedia) 
MetaViki  (
http://meta.wikimedia.org
) 
İnternetdə 
viki-layih
ələrin 
əsas 
əlaqələndirmə  komissiyasıdır.  Vikipediya 
istifad
əçiləri  arasında  Meta  kimi  tanınır. 
Vikipediyanın  serveri  ilə  bağlı,  müxtəlif 
şikayətlərlə  və  Vikipediyadakı  idarəçilər 
t
ərəfindən həll oluna bilməyən 
probleml
ərlə  bağlı  çox  zaman  Metaya 
müraci
ət  edilir.  İstifadəçilər sual və 
t
əklifləri ilə  də  bu sayta müraciət edə  bilərlər. Məsələn, 
http://www.meta.wikimedia.org/wiki/IRC_channels 
saytına 
müraci
ət etməklə  Fondla və  onun layihələri ilə  bağlı  sualları 
müzakir
ə etmək mümkündür. 
MetaViki  layih
əsi əsasən İngilis dilində fəaliyyət göstərir. 
Lakin  son  zamanlar  Metanın  bir  çox  səhifələri rus, alman, 
polyak,  fransız  və  s., eləcə  də  Azərbaycan dilinə  tərcümə 
olunmaqdadır.  MetaViki layihəsində  Vikipediya və  Viki 
texnologiyası haqqında da geniş məlumat almaq olar. 
 
3.4. Vikimaniya (Wikimania) 
Vikimaniya (
http://wikimania.wikimedia.org
) 
– 
Vikimedia  Fondunun h
ər il keçirdiyi beynəlxalq  konfransdır. 
Konfrans elmi xarakter daşımaqla yanaşı, 
viki  iştirakçılarının  görüşməsinə  və  fikir 
mübadil
əsi  aparılmasına  kömək edir. 
Vikimaniyada 
Vikimedia 
Fondunun 
müxt
əlif layihələrində  iştirak  edən 
istifad
əçilər  yığışırlar.  Burada  onlar 
m
əruzələrlə  çıxışlar  edir,  müxtəlif 
layih
ələr barədə təqdimatlar göstərir, yeni 
ideyalar t
əklif edirlər [20]. 
Vikipediya üzr
ə 
keçiril
ən 

---

 
39 
konfransların əsas məqsədi – Vikipediya əhalisini görüşdürmək, 
onların Vikipediyadakı problemlər və özlərinin gələcək planları 
haqqında informasiya verməsinə şərait yaratmaqdır. Konfransda 
vikimedia
çılarla (wikimedians)  yanaşı, viki layihələrində iştirak 
etm
əyən  şəxslər də  çıxış  edə  bilərlər. Vikimaniya 
vikimedia
çılara  müxtəlif sahələrə  aid məsələləri  geniş  şəkildə 
müzakir
ə  etmək  imkanı  verir. Bu məsələlərə  azad və  açıq 
proqram t
əminatından  başlayaraq,  biliyin  və  vikilayihələrin 
bütün dünyaya yayılmasına qədər təşəbbüslər aiddir. 
Vikimaniyada  iştirak  etmək üçün  wikimania-
registration
wikimedia.org 
ünvanına  müraciət etmək 
kifay
ətdir.  
Keçirilmiş və keçiriləcək Vikimaniyaların siyahısı: 
−
 
“Vikimaniya-2005”  
konfransı 2005-ci ilin 4-8 avqustunda 
Almaniyanın Frankfurt şəhərində keçirilmişdir. 
−
 
“Vikimaniya-2006”  
konfransı 2006-ci ilin 4-6 avqustunda 
Massaçuset  ştatında,  Kembricin    "Harvard  Law  School” 
bölm
əsində keçirilmişdir. 
 
 
 
Şəkil 13.  Tayvanda keçirilmiş Vikimaniya-2007, Cimmi Uels və 
konfrans iştirakçıları 

---

 
40 
−
 
“Vikimaniya-2007”  
konfransı 2007-ci ilin 3-5 avqustunda 
Tayvanda keçirilmişdir (şəkil 13). 
−
 
“Vikimaniya-2008” 
konfransı 2008-ci ilin 17-19 iyulunda 
Misird
ə, İsgəndəriyyə Kitabxanasında keçirilmişdir. 
−
 
“Vikimaniya-2009” 
konfransı Argentinanın Buenos-Ayres 
şəhərində keçirilmişdir. 
 
Vikimaniyada  iştirak  etmək üçün qeydiyyatdan keçib, 
mü
əyyən məbləğ  ödəmək  lazımdır.  Məsələn,  Almaniyanın 
Frankfurd şəhərində keçirilən “Vikimaniya-2005” konfransında 
iştirak  etmək  üçün  qeydiyyat  zamanı  60  avro  ödəmək tələb 
olunurdu. Öd
ənilən məbləğ Vikimaniyanın təşkilinə xərclənir. 
Konfranslarda  iştirakçıların  sayı  mindən  artıq  olur. 
M
əruzələr,  adətən,  ingilis dilində  edilirlər. Məruzələrdə  ən 
tanınmış  vikipediyaçılardan  başlayaraq,  Vikipediya  haqqında 
yeni eşitmiş şəxslər də iştirak edirlər.  Hər bir məruzədən sonra 
suallar verilir v
ə  çox zaman məruzələr  qızğın  diskussiyalarla 
sona çatır. 
 

---