Ələkbərova İradə
Yüklə 6,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
134 Şəkil 63. Brokhaus ensiklopediyasının saytı 7.2.4. Brokhauz v ə Efronun ensiklopedik lüğəti Brokhauz v ə Efronun ensiklopedik lüğəti (Brockhaus and Efron) 86 cildd ən ibarətdir. Lüğət F.A. Brokhauz və İ.A. Efronun auksioner n əşr cəmiyyəti tərəfindən (Peterburq, 1890- 1907) buraxılmışdır. Nəşr iki variantda buraxılmışdır – 41 əsas v ə 2 əlavə cild; 82 əsas və 4 əlavə cild. Brokhauz və Efronun ensiklopedik lüğətində 121240 məqalə, 7800 şəkil, 235 xəritə vardır. Ensiklopediyanın ilk variantını “Conversations-Lexicon” ensiklopediyasının alman dilindən rus dilinə tərcüməsi təşkil edirdi ki, bir çox oxucular t ərəfindən tərcümənin keyfiyyətinin çox aşağı olması fikirləri söylənilirdi. Baxmayaraq ki, t ərcümədə iştirak etmək üçün nəşriyyata o dövrün ən tanınmış alim v ə filosofları dəvət edilmişdilər: D.İ. Mendeleyev, V.S. Solovyov, S.A. Venqerova, A.N. Beketova, A.İ. Voeykova və s. 135 Sonralar “Conversations-Lexicon” ensiklopediyasına orijinal rus m əqalələri daxil edilir ki, burada da əsas diqqət Rusiyaya, onun tarixin ə, mədəniyyətinə və coğrafiyasına aid mövzulara yön əldilmişdir. T ərcümə olunmuş məqalələrin orijinal məqalələrlə əvəz edilm əsi, ensiklopediyanın bayağı lüğətdən elm və texnika sah əsində ən son kəşflər və yeniliklər haqqında məqalələr toplusuna çevrilir. 1899-1902 ill ərdə Brokhauz və Efronun kiçik ensiklopedik lüğəti (3 cilddə) nəşr edildi. 1907-1909-cu illərdə ensiklopediyanın 4 cilddən ibarət ikinci nəşri çapdan çıxdı. 1911-1916-cı illərdə “Yeni ensiklopedik lüğət” nəşr edildi. Ensiklopediyanın 48 cilddə olması nəzərdə tutulsa da, yalnız 29 cildi çapdan çıxdı. Sonuncu məqalə "Отто” sözünə aid idi. Brokhauz v ə Efronun ensiklopedik lüğətinin elektron variantını bütünlüklə və ya qısa şəkildə aşağıdakı saytlardan əldə etmək olar: − http://www.brockhaus-multimedial.de – Brokhauz v ə Efronun ensiklopedik lüğəti, 86 cilddə, şəkil və əlavə m əlumatlarla; − http://encycl.yandex.ru/dict/brokmior – Brokhauz v ə Efronun kiçik ensiklopedik lüğəti, 44194 məqalə; − http://gatchina3000.ru/brockhaus-and-efron- encyclopeic_dictio – Brokhauz v ə Efronun ensiklopedik lüğəti, 86 cilddə, şəkil və əlavə məlumatlarla; − http://zipsites.ru/slovari/ – Brokhauz v ə Efronun ensiklopedik lüğəti, qısa (şəkil 64). 136 Şəkil 64. Brokhauz və Efronun ensiklopedik lüğətinin elektron variantı http://www.vehi.net/brokgauz/index.html saytında. 7 .2.6. Ümumrusiya virtual ensiklopediyası Rus dilind ə fəaliyyət göstərən “Всероссийская виртуальная энциклопедия” Azərbaycan dilinə “Ümumrusiya virtual ensiklopediyası” (http://www.portalus.ru) kimi tərcümə edilir. Ensiklopediya müxt əlif mövzularda kitab və məqalələr bazasıdır. Məqalələr əsasən şəxslər, fəlsəfədə cərəyanlar, fəlsəfi əsərlər, məktəblər və tədris üsulları, anlayış və terminlər haqqındadır. Məqalələrin mü əllifləri 400-dən artıq müt əxəssisdir. Ensiklopediyanın yaradılmasında iştirak edən m əsuliyyətli təşkilatlar Rusiya Elmlər Akademiyasının Fəlsəfə İnstitutu və milli ictimai-elm fondudur. Ensiklopediyada ümumi m əqalələrin sayı hal-hazırda 100 minə qədərdir (şəkil 65). 137 Şəkil 65. “Всероссийская виртуальная энциклопедия” layih əsi 7.2.7. IBList IBList (Internet Book List, http://www.iblist.com/) – İnternetdə ədəbiyyat üzrə verilənlər bazasıdır. 2003-cü ildə Patrik Ros t ərəfindən yaradılmışdır. Ensiklopediyada müxtəlif mövzuda kitablar, m əqalələr, tezislər, rəylər, monoqrafiyalar toplanmışdır. 2007-ci ilin noyabr ayının axırlarına olan məlumata görə IBList on- line ensiklopediyasında 60 min kitab, 18 min müəllif mövzularda v ə 4400 kitab seriyaları haqqında məqalə vardır. Ensiklopediyaya h əm də çoxlu sayda müxtəlif hekayələr, kitablar haqqında müxtəlif müəlliflərin fikirləri və s. daxil edilmişdir. Obyektlərin strukturlaşdırılması reytinqə, janra, kitab v ə ya əsərin adına, müəllifin ad və soyadına görə aparılır. Qeydiyyatdan keçmiş istifadəçilər ensiklopediyada hər hansı əsər haqqında fikirlərini yaza bilərlər. Eyni zamanda IBList-in VB- na yeni kitabların, müəlliflərin və məqalələrin 138 daxil edilm əsi haqqında təkliflərini verə bilərlər. Bu təkliflər saytın idarəçiləri tərəfindən öyrənilir. IBList saytında ədəbiyyat mövzusunda forumlar da keçirilir. Ensiklopediya ingilis dilind ə fəaliyyət göstərdiyindən m əqalələrin çoxu ingilis dilindəki bədii ədəbiyyat haqqındadır ( şəkil 66). Şəkil 66. IBList on-line ensiklopediyasının saytı 7.2.8. EOLSS EOLSS (http://www.eolss.com) h əyat təminatı sisteml ərinin ensiklopediyasıdır. İngiliscə, “Encyclopedia of Life Support Systems” dem əkdir. Ensiklopediya UNESCO-nun himay əsi ilə yaradılmışdır. Onun elektron variantı 50 milyon sözd ən və 180 cilddən ibarətdir (şəkil 67). Sistem pulludur, lakin qısamüddətli müraciət və təhsil mü əssisələri üçün xüsusi icazələr əldə etmək mümkündür. Müxt əlif sahələrə aid 16 ensiklopediyanı özündə birləşdirir: Yüklə 6,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|