139
1.
Yer v
ə atmosfer
2.
Riyaziyyat
3.
Biologiya, psixologiya v
ə təbabət
4.
Kimya elml
əri və texnologiyaları
5.
Fizika elml
əri və texnologiyaları
6.
Sosial v
ə humanitar elmlər
7.
Su resursları və texnologiyaları
8.
Energetika
9.
Ekologiya v
ə ətraf mühit
10.
K
ənd təsərrüfatı və ərzaq
11.
İnsan resursu
12.
T
əbii resursların idarə edilməsi
13.
İqtisadiyyat və istehsalat
14.
T
əşkilat və infrastruktur
15.
Texnologiya, informasiya v
ə sistemli idarəçilik və s.
Şəkil 67. EOLSS virtual ensiklopediyasının saytı
140
7.2.9. EOL h
əyat ensiklopediyası
EOL (The Encyclopedia of Life) h
əyat ensiklopediyası
(http://www.eol.org/home.html) – müxt
əlif ekspertlər tərəfindən
birg
ə yaradılmış, dünyada məlum olan bütün bioloji növlər
haqqında məlumatlar toplanmış qapalı, virtual ensiklopediyadır
(şəkil 68).
Şəkil 68. EOL həyat ensiklopediyasının saytı
Ensiklopediya ingilis dilind
ədir və hələ ki, tam hazır
deyildir.
Mü
əlliflərin bildirdiklərinə görə gələcəkdə
ensiklopediyada h
ər bir məlum növ haqqında ayrıca məqalələr
olacaqdır ki, buraya da videomateriallar, səs, şəkil, qrafik və
m
ətn şəklində informasiyalar daxil ediləcəkdir. Hesablamalara
gör
ə, gələcəkdə EOL həyat ensiklopediyasında məqalələrin sayı
t
əqribən 1,8 mln. olacaqdır.
Layih
ənin verilənlər bazasına əvvəlcə, heyvanlar, bitkilər
v
ə göbələklər haqqında məlumatlar daxil ediləcək, daha sonra
mikroorqanizml
ər, daha sonra isə qazıntı halında tapılan bioloji
141
növl
ər haqqında məqalələrin daxil edilməsi nəzərdə
tutulmuşdur. Ensiklopediyanın saytına daxil olmuş hər bir
İnternet istifadəçisi mətn, foto, xəritə, audioyazı, video və digər
multimedia
şəklində informasiyalar əldə etmək imkanı
qazanacaqdır. Gələcəkdə EOL həyat ensiklopediyasının Viki-
texnologiya
sı əsasında işləməsi nəzərdə tutulur ki, bu da
ist
ənilən İnternet istifadəçisinin istənilən məqalədə dəyişiklik və
əlavələr etmək imkanına malik olması deməkdir.
Layih
ənin on il müddətində tam hazır olması nəzərdə
tutulur v
ə təqribən $110,5 mln.-a başa gələcəyi bildirilir.
7.2.10. “Kruqosvet”
virtual ensiklopediyası
“Кругосвет” (Dünya ətrafında) virtual ensiklopediyası
(http://www.krugosvet.ru/) – rus dilind
ə universal elektron
ensiklopediyadır. Ensiklopediya 2000-ci ildən fəaliyyət göstərir.
Hal-
hazırda ensiklopediyada 16 mln.-dan artıq söz və 11 min-
d
ən çox məqalə vardır. Layihəyə 6000-ə qədər tərcümeyi-hal və
10 min şəkil də daxil edilmişdir (şəkil 69).
Şəkil 69. “Кругосвет” virtual ensiklopediyasının saytı
142
M
əqalələrin üçdə
birini “Collier’s” Amerika
ensiklopediyasından tərcümə edilmiş məqalələr təşkil edir.
“Kruqosvet”
virtual ensiklopediyası pulsuzdur, tam şəkildə iki
kompakt diskd
ə almaq olar.
Ensiklopediyadakı coğrafi və tarixi xəritələr "Atlas
Editions” n
əşriyyatından alınmışdır. Elektron ensiklopediya
müxt
əlif fondlardan maliyyə dəstəyi alır, eyni zamanda
kompakt-diskl
ərin satışından və saytda yerləşdirilmiş
reklamlarda
əldə edilən gəlirlər hesabına maliyyələşir
7.2.11. All Music Guide
“All Music Guide” ifad
əsi Azərbaycan dilinə tərcümə
olunduqda, bütün musiqil
ər üzrə bələdçi mənasını verir. Ən
böyük on-line
musiqiy
ə
aid
veril
ənlər
bazasıdır
(http://wm05.allmusic.com/). 1991-ci ild
ə Maykl Erlevayn
t
ərəfindən yaradılmışdır və All Media Guide şirkətinə aiddir
(şəkil 70).
Şəkil 70. All Media Guide virtual ensiklopediyasının saytı
143
7.2.12. Ensiklopediyalar
dünyası
Ensiklopediyalar
dünyası (http://www.encyclopedia.ru/)
İnternetdə ən çox müraciət olunan ensiklopediyalar siyahısına
daxil edilmiş layihədir. Ensiklopediya saytının əsas xüsusiyyəti
ondan ibar
ətdir ki, buradan digər virtual ensiklopediyalara
müraci
ət etmək mümkündür (şəkil 71).
Şəkil 71. All Media Guide virtual ensiklopediyasının saytı
7.3. Virtual ensiklopediyalar akademik portallara
çevrilm
əkdədirlər
Ensiklopediyaların virtual məkanda dəyərini ilk olaraq bu
m
əhsulların yaradıcıları və fəal İnternet istifadəçiləri anladılar.
N
əzərə alsaq ki, ən populyar “kağız” ensiklopediyalar artıq
kompakt diskl
ərdə də mövcuddurlar, onların İnternet
şəbəkəsində yerləşdirilməsi o qədər də böyük vəsait tələb
etmirdi v
ə ensiklopediyanın İnternet məkanında nəşrindən sonra
onların istifadəçi auditoriyası bir-neçə dəfə artdı.
Dostları ilə paylaş: |