Ələkbərova İradə

 
166 
Redakt_ə_münaqişəsi'>Redakt_ə_ilə_əlaqəli_izahat'>Redakt_ə_tarixi'>Redakt_ələr_müharibəsi'>Redakt
ələr müharibəsi  (ing. Edit war,  rus.  Война́ 
правок)  –  Vikipediyada istifadəçilər  arasında  baş  verən 
informasiya müharib
əsidir.  Mübahisəyə  səbəb  olmuş  məqalə 
ətrafında  konsensusa gələ  bilməyən istifadəçilər məqaləni öz 
ist
ədikləri məzmuna  qaytarırlar.  Redaktələr müharibəsi adətən 
administratorun m
əqaləni mühafizə etdikdən və ya istifadəçini 
blokladıqdan  sonra  sona  çatır.  Mübahisəyə  səbəb  olmuş 
m
əqalənin ləğv  edilməsi  ehtimalı  da  böyükdür.  Müharibəyə 
c
əlb edilmiş administratorun məqaləni mühafizə etməyə və ya 
l
əğv etməyə ixtiyarı yoxdur. Bunu yalnız neytral administrator 
etm
əlidir. Bu zaman yalnız bir tərəfin müdafiə etdiyi variantın 
seçilm
əsi düzgün deyildir. 
Redakt
ə  tarixi  (ing. History of editing,  rus.  Исто́рия 
пра́вок)  –  hər-hansı  məqalədə  edilmiş  redaktənin kim 
t
ərəfindən və  nə  zaman edildiyini öyrənmək üçün nəzərdə 
tutulmuş texniki səhifədir. Səhifədə yerləşən keçidlər vasitəsilə 
redakt
ələri müqayisə etmək mümkündür. 
Redakt
ə  ilə  əlaqəli izahat (ing. The description of 
editing,  rus. 
Коммента́рий  к  пра́вке)  –  məqalədə  hər-hansı 
düz
əliş  apararkən istifadəçi düzəlişin  nəyə  əsasən  aparılması 
haqqında izahat verməlidir və mənbə göstərməlidir. Əks halda 
onun redakt
əsinin digər istifadəçilər tərəfindən ləğv  ediləcəyi 
ehtimalı  yaranır.  Mübahisəli məqalələrdə  apardığı  redaktə  ilə 
əlaqəli izahat yazmayan istifadəçinin fəaliyyəti vandalizm kimi 
q
əbul oluna bilər. 
Redakt
ə  münaqişəsi  (ing. Edit conflict, rus. Конфли́кт 
редактирования)  –  eyni məqalənin bir-neçə  istifadəçi 
t
ərəfindən eyni zamanda redaktə  edilməsidir.  Bu halda 
Vikipediya sistemi  redakt
ələri  başa  düşmür  və  nəticədə 
redakt
ələr qəbul olunmur. Redaktə  münaqişəsi  redaktə 
müharib
ələrindən fərqlənir. Belə ki, redaktə münaqişəsi redaktə 
müharib
ələrindən fərqli olaraq  istifadəçilərin bir-birindən 
x
əbərsiz fəaliyyətləri nəticəsində baş verir. 
Redirekt  (ing. Redirect, rus
.  Редирект)  –  keçid 
m
əqalələrə  verilən  addır.  Keçid məqalə  dedikdə  eyni 
m
əzmunlu, lakin müxtəlif adlarla yaradılmış məqalələr nəzərdə 

---

 
167 
tutulur.  Bu m
əqalənin  adını  axtarışa verdikdə  avtomatik eyni 
m
əzmunlu digər məqaləyə keçid edilir. Keçidlər xüsusi şablon 
vasit
əsilə yaradılır.  
Repost  (ing. Repost, rus
.  Репост)  –  silinmiş  məqalənin 
t
əkrar  yaradılmasıdır  ki,  yeni  yaradılmış  məqalədəki mətnin 
m
əzmunu praktiki olaraq əvvəlkindən heç nə ilə fərqlənmir.  
Rob
əm    (ing.  Roboam,  rus.  Робоам)  –  redaktə  etdiyi 
m
əqalələrinin  çoxunda  neytrallığı  pozmuş  olan  Vikipediya 
istifad
əçisinə verilən addır. Onları aktiv vikitrol da adlandırırlar. 
Vikipediyadakı  məqalələrin  neytrallığını  pozarkən yalan 
m
əlumatlar yaradan roboamlar vandallar da adlandırılırlar. Bax: 
Vikitrol. 
RB 
(Rollback) 
–m
əqalənin  əvvəlki vəziyyətinə 
qaytar
ılması  əməliyyatıdır.  Məqalədə  edilmiş  sonuncu 
d
əyişikliklər istifadəçini qane etmirsə o, tarixçə bölməsinə daxil 
olmaqla m
əqalənin əvvəlki vəziyyətini bərpa edə bilər. 
RV (Revert) – Bax: RB.  
RVV  (Revert Vandalism)  –  Vandalizm  f
əaliyyətinin 
aşkarlanması  və  qarşısının  alınmasıdır.  Nəticədə  məqalənin  
əvvəlki vəziyyəti bərpa  edilir, vandalizm fəaıiyyəti ilə  məşğul 
olan istifad
əçi isə  administrator tərəfindən müəyyən müddətə 
bloklanır. 
Redakt
əyə  şərh  (ing.  The comment to article, rus. 
Коммент ария  к  ст ат ье)  –  Məqalədə  edilən  redaktələrin 
s
əbəblərinin izah edilməsidir.  Mübahisələrə  səbəb  olmuş 
m
əqalələrdə  redaktə  şərhinin  olması  vacibdir.  Bax: 
Qısa 
m
əzmun. 
 
S 
Seçilmiş  məqalə  (ing. Selected article, rus.  Избранная 
статья) – istifadəçilərin fikrinə görə Vikipediyanın tələblərinə 
tam cavab ver
ən məqalədir.  Vikipediyada  hər-hansı  məqaləyə 
seçilmiş  məqalə  adının  verilməsi  çox zaman istifadəçilər 
ar
asında  səsvermə aparılmaqla təyin edilir. Bu cür məqalələrin 
nümun
ə kimi Ana səhifədə yerləşdirilmə ehtimalı vardır. 

---

 
168 
S
əhifənin mühafizəsi  (ing. Protection of article, rus. 
Защита страницы) – texniki vasitələrlə səhifənin redaktəsinə 
qoyulan  qadağadır.  Mühafizə  zamanı  səhifə  administratorlar 
t
ərəfindən qorunur. Səhifənin mühafizəsinə  səbəb,  baş  verən 
redakt
ələr müharibəsinə  son qoymaq və  ya səhifədə  edilən 
sistematik vandalizmin qarşısını almaqdır. 
S
əsvermə  (ing. Voting, rus.  Голосование)  –  hər-hansı 
q
ərarın qəbulu  zamanı  (məqalənin silinməsi, yeni 
administratorun t
əyin edilməsi və  s.) həyata keçirilir. 
S
əsvermədə  iştirak  edənlərdən öz qərarlarını  əsaslandırmaq 
t
ələb olunur. Odur ki, səsvermələrdə  müzakirələr də  aparılır. 
S
əsvermədə  200-dən  artıq  redaktəsi olan və  Vikipediya 
layih
əsində 3 aydan artıq fəaliyyət göstərən istifadəçilər iştirak 
ed
ə bilərlər. Səsvermədə  qərarın qəbul edilməsi üçün ⅔ səsin 
toplanması  tələb edilir.  Vikipediyada bəzi səsvermələr bir səs 
çoxluğu əldə etməklə də qəbul olunur. 
Silm
ə  (ing. Delet, rus.  Удалить)  –  Vikipediyada 
idar
əçilər tərəfindən məqalənin,  kateqoriyanın  və  ya  şəklin 
silinm
əsidir.  Əsasən  Vikipediya  qaydalarına  uyğun  gəlməyən 
m
əqalələr silinirlər. Nəzərə  almaq  lazımdır  ki,  məqalə 
silin
ərkən onunla əlaqəli olan müzakirələr, tarixçə səhifələri də 
avtomatik silinirl
ər. 
Sisop  (ing. Sysop, rus
.  Сисоп)  –  İstifadəçilərin 
Vikipediyada sistem operatoru
na  qoyduqları  addır.  Sistem 
operatorlarını  çox  zaman  administrator  da  adlandırırlar.  Bax: 
Administrator. 
Sokpappet  (ing. Socpappet, rus
.  Сокпаппет)  – 
qeydiyyatdan  keçmiş  istifadəçi yenidən  başqa  bir  adla 
qeydiyyatdan keç
ərsə,  ona verilən  addır.  İstifadəçinin 
Vikipediyada bir-neç
ə  adla qeydiyyatdan keçməsində  məqsəd,  
s
əsvermələrdə və sorğularda çox səs əldə etməklə  Vikipediya 
c
əmiyyətini aldatmaqdır.  Əgər bu hal aşkar  edilərsə  həmin 
istifad
əçinin İP ünvanı həmişəlik bloklanır.   
Sorğu  (ing. Referendum, rus.  Опрос)  –  müxtəlif 
m
əsələlərin həllində  istifadəçilərin fikrini öyrənmək üçün 
keçiril
ən tədbirdir.  

---