ƏLİ İLDIRIMOĞLU
Daş yağan
gün
Redaktor:
Nadir Məmmədli
Filologiya elmləri doktoru, professor
Rəyçi:
İlqar Niftəliyev
AMEA-nın Tarix İnstitutunun böyük elmi işçisi,
tarix üzrə fəlsəfə doktoru
Əli İldırımoğlu. Daş yağan gün.
Bakı, “Şərq-Qərb” Nəşriyyat evi, 2012, 304 səh.
Məlum olduğu kimi, qatı erməni millətçiləri və onların bəd
nam ideoloqları olan daşnaklar neçə illərdi türklərə, azərbaycan
lılara qarşı məkrli siyasət yürüdür, qanlı müharibələr törədirlər.
Qəvi düşmən ötən əsrin əvvəllərində və axırlarında qonşuluqda
olan yüzlərlə Azərbaycan kəndlərini vəhşicəsinə məhv edib, in
san ları qocalıcavanlı amansızlıqla qətlə yetirmişlər. Və ya doğ
ma yurdlarından didərgin salmışlar. Erməni vandalizmi nəticə
sində onlarca Azərbaycan kəndi viran edilib yer üzündən silin
mişdir.
Yazıçı Əli İldırımoğlunun oxuculara təqdim olunan
“
Daş
yağan gün
”
romanında erməni millətçilərinin insani normalara
sığmayan qəddarlığı, Azərbaycanın şəhər və kəndlərinə tutduğu
divan tarixi faktlarla, bədii dildə təsvir edilmişdir.
ISBN 978-9952-34-818-7
© “ŞərqQərb” Nəşriyyat evi, 2012
www.eastwest.az
3
Daş y
ağan gün
FƏRYAD… VƏ VİCDAN
Biz çox vaxt suallar yox, cavablar qarşısında aciz
qalırıq. Sualları biz vermirik... Biz cavablarımıza
məhkumuq. Suallar ilahi nidasıdır... Cavablar insan
əməlinin təqdimatıdır. Zamanın əbədiliyinə söykənən,
keçmişin ənginliklərindən süzülüb gələn sirr dolu bu
suallara cavab axtaraaxtara insan oğlu müəmma
dolu bir substansiyaya çevrilmirmi?! Həyat əbədi sua
la dönmürmü?.. Yaxud bu cavabların özü sual nida
sıyla səslənmirmi? Bəzən də müdhiş cavablar bizi
yenidən quru, soyuq suallarla üzbəüz qoymurmu?
Biz kimik?.. Hardan hara gedirik?.. Yolumuzda, inam
və əqidəmizdə, imanımızda nə dərəcədə kamilik? Za
man öz nəfəsində, nəfsində bizdən nələri alıb, nələri
verib! Daim əbədi və mürəkkəb sual kimi böyük
məchulluqla önümüzdə dayanan bu dünya qarşısın
da bizim əbədi missiyamız nədir?.. Onu xilas eləmək,
yoxsa daha da bəlalara sürükləmək? İlahi varlıq olan,
müqəddəslikdən pərvəriş tapan, tədricən şərə uyub
şeytana xidmət edən insan övladının missiyası bəlkə
elə budur: vurmaq, dağıtmaq, yandırıbyaxmaq...
Bəlkə insan dünyaya elə buna görə gəlir?.. Bəlkə elə
ona görə də insan halallıqdan daha çox harama xidmət
edir? Elə məhz buna görə də gözəl dünyamız od tu
tub yanır, şeytanının buxovunda çapalayır? İnsan al
lahlıq iddiasına düşəndə öz missiyasını unudur, Alla
hın işlərinə əl aparır və bundan gizli, məşum bir zövq
alır... Allah zamanzaman öz yaratdığına həddini ta
4
Ə
li
İld
ırı
m
oğ
lu
nıtdırır, missiyasını xatırladır, müxtəlif üsul və vasi
tələrlə onu tərbiyə eləməyə çalışır. Lakin...
Zamanın ayrıayrı çağlarında meydana gələn din
lər, elmi biliklər, etikestetik fikirlər, fəlsəfi görüşlər,
incəsənət, ədəbiyyat... Bütün bunlar insanı tərbiyə
ləndirmək, onu şərin pəncəsindən xilas eləmək üçün
ilahi çabalardır. Təəssüf, günün bu günündə, hətta
kosmosu fəth etmək əzmində olan müasir insan özü
özünü fəthdə yenə də acizdir. Nə qədər çəkəcək?!
Haqdan, ədalətdən, xeyir əməllərdən uzaq düşmüş
insan özünü tapmaq, özünü yenidən kəşf etmək üçün
hələ özü özüylə çoxmu mücadilə aparacaq?.. Yəni son
anda, dünyanın əşrəfi sayılan insan bir qarışqa ömrü
də yaşamayacaqmı?..
Rəvayətə görə, Həzrəti İbrahim Peyğəmbəri yan
dırmaq üçün oda atıb kənardan tamaşaya dayanırlar.
Bu vaxt balaca bir qarışqa ağzını suyla doldurub odun
üstünə tökməyə başlayır. Onu lağa qoyub gülürlər.
– Sənin canıncəsədin nədir ki, bu boyda odu
söndürmək istəyirsən, – deyirlər.
– Düzdür, bu cismimlə odu söndürə bilməyəcəyəm.
Amma mən, öz vicdan borcumu yerinə yetirirəm, –
qarışqa cavab verir.
Zamanzaman üzüzə qaldığımız bəşəri sualların
ən sadə və mükəmməl cavabı, bəlkə də elə budur! Qa
rışqa ömrü, qarışqa vicdanı... Bəlkə, ulu Tanrı bizi bu
nunla imtahana çəkir, bizə dərs verir, qarışqa vicdanı
nı insan vicdanına adekvat estetik kateqoriya kimi
qoyur?! Fəlakət qarşısında hamının vicdanı oyanmalı,
borc hissi kükrəməli, bacardığını ortaya qoymalıdır.
Nəinki özü fəlakət yarada, həmcinslərinin malınaca
nına qəsd edə, qurulubyaradılmışları viran qoya,
yandırıbyaxa, kütləvi qırğınlar törədə, Allahın işinə
5
Daş y
ağan gün
əl aparıb onun vəzifələrini mənimsəyə... Qoca tarix
belə halları zamanzaman təkrarlayıb, lakin son anda
haqq qazandırmayıb. Erməni vandalizmi, erməni
vəhşiliyi, erməni şovinizmi də təzələnən, təzələndikcə
həyasızlaşan, həyasızlaşdıqca quduzlaşan, yeni çalar
larla üzə çıxan bəşəriyyət və insanlıq əleyhinə belə
faktlardandır. İnsan, onsuz da xislətən günahkardır.
Hər insanın qəlbində məşum, sirli bir xəbislik, günah
potensialı yatır. Viktor Hüqo mümkün qədər az gü
nah işlətməyi tövsiyə edirdi. İnsan üçün qanun bu
dur, – deyirdi. Bəli, insan çalışıb az günah eləməlidir.
Heç günah etməmək mələklərin işidir... Söhbət hələ
adi, başqa sözlə, cari günahdan gedir. Təbii, hər kəs
potensial günahkardır. Bəs qatil, qaniçən, yırtıcı, da
ğıdıcı, insanlığa qarşı vandallar?.. Təbii, sual da, ca
vab da bu anda qapanır. Artıq bundan sonra insan
yox, insan sifətində şeytan və iblis başlayır. Bunu belə
də formula eləmək olar: bundan sonra ermənilik baş
layır...
Biz qarışqa vicdanını örnək gətirdik. Bu, hər bir in
sanın vicdan borcuna da işıq tuta bilər. Hər kəs
bəşəriyyət qarşısında, bu gözəl, mərhəmətli, ana
şəfqətli dünyamız qarşısında, hər an ünsiyyətdə oldu
ğu, gözgözə, nəfəsnəfəsə dayandığı həmcinsləri
önündə cavabdehdir, məsuliyyətlidir. Di gəl ki, çox
vaxt bu ali, ruhani və qüdsal vəzifələr unudulur, evin
içində qardaş qardaşla yola getmir, qonşu qonşuya
daş atır, əsrlər boyu eyni regionda, eyni paraleldə ya
şayan millətlər birbirinə qənim kəsilir, ölkələr,
dövlətlər cəngicidala çıxır, kəndlər, şəhərlər xaraba
zara çevrilir, qan su yerinə axır... Həmişə ləyaqətini
uca tutmuş, səmimiyyəti ucbatından əzabəziyyət
çəkmiş biz azərbaycanlılar da zamanzaman adı vic
Dostları ilə paylaş: |