55
və astadan civildəyirdi. Beləliklə, həyat pişik və siçan varlı-
ğı arasında baş verən əlamətlərlə özünü onu duyanlara real
şəkildə təqdim edir.
Qoşadır dünyada ələmlə nəşə,
Həyat başlanğıcdır hər keşməkeşə.
Almaq istəyirsən nəşə həyatdan,
Mübariz olmağı eylə sən peşə.
Ey insan, unutma ki, gənckən öz yaxşı yaşayışını tə
min etmək üçün mübarizə aparmamışsansa, qocalanda ta
leyindən şikayətçi olacaqsan. Gənclik insan ömrünün ən
yaxşı çağıdır. Ömrün bu çağının qədrini bilmək, ömrün bu
çağından düzgün istifadə etmək lazımdır.
Həyat vəsiqədir ömür yolların,
Gənclikdə sürürsən ömrün baharın.
Belin büküləndə nə iş görərsən,
Çalış ki, görünsün gənclikdə barın.
***
Qədrin bil gəncliklə keçən hər ilin,
Gənclik nəşəlidir, şənlənin, gülün
Fəsillər dəyişib illər ötəcək,
Gəncliyin qədrini gənclikdə bilin.
Kim ki, gənclikdə faydalı işlərlə məşğul olub öz yax
şı yaşamağını təmin etmək üçün əlindən gələni edib, qoca
vaxtı xoş və sakit güzəran keçirəcək və hərdənbir də öz
gəncliyini xatırlayıb kövrək xatirələrinə qürur hissi də əlavə
edəcəkdir. Kim ki, gəncliyində faydasız olub, qoca vaxtın
da da qiymətsiz olub əl ayağa dolaşacaqdır.
56
Axtar gəncliyində qocalığını,
Çalış puç olmasın ömrünün sonu.
Gənclikdə bir kişi olmamışsansa,
Qoca vaxt geyəsən min cürə donu.
Taleyin dönüşləri çox amansız və sərtdir. İnsan öz əmə
liylə onu xoşbəxtlikdən bədbəxtliyə, bədbəxtlikdən xoş
bəxtliyə yönləndirə bilər. Öz bir yaşamlıq ömür çərçivəsi
daxilində insan teztez taleyin sərt dönüşləri ilə üzləşir. Və
bu dönüşlərin onunçün əlverişli olmayanından yaxa qur
tarmağa çalışır. Lakin baş vermiş hər hansı bir hadisəni öz
xeyrinə həll etmək və ondan yaxa qurtarmaq həmişə müm
kün olmur. Ona görə də ağıllı kəslər özlərinə ziyan gətirəcək
bir işin qarşısını tərəddüd etmədən ilkin mərhələdən almağa
çalışırlar. Yaxud da elə işlər görməyə çalışırlar ki, bu işlərin
son nəticələri onların xoşbəxtliyinə mane olmasın. Əksər
hallarda da buna nail olurlar. Çünki düşünülmüş işin son
nəticəsi çox vaxt əvvəlcədən fikirləşdiyin kimi olur. Ona
görə də hər hansı əməl sahibi taleyinin onunla xoş və aman
sız rəftarı üçün özünü cavabdeh sanmalıdır. Aşağıdakı bir
təmsilə nəzər salaq.
Gözlərin tor aldı qarğanın,
Qorumaq istədi öz canın.
Yadına düşdükcə keçmişi
Anırdı tutduğu hər işi.
Bilirdi çox edib zülmlər,
Nə qədər günahsız ölümlər.
Onunçün düşündü o xeyli,
Oxudu bir qədər gileyli.
57
Girsə də yarasa donuna,
Tutuldu boyandı qanına.
Qarğanın əməli, nəhayət,
Qarğaya gətirdi fəlakət.
Doğurdan da belədir, hər bir insan öz əməlinin nəticə
sindən asılı olaraq özünü xoşbəxt və ya bədbəxt edə bilər.
Ey insan, öz məqsədin üçün çalışarkən vəzifə dostlarının
sədaqətinə bel bağlama, vəzifə gəldi, gedərdi, öz əməlinə
güvən. Yenə də bir təmsilə baxaq.
Gözlərində təbəssüm, yerişində təkəbbür,
Dovşan gəzir şəst ilə, danışıb dil-dil ötür.
Canavar qulluğunda müntəzir dayanıbdır,
Dovşanın bəxt ulduzu necə parlaq yanıbdır.
Təqribən bir neçə ay bu görünüşdən sonra mən,
Həmin dovşanı gördüm küçələrdə dolanan.
Yaxınlaşıb öyrəndim sonra bütün işləri,
Aydınlaşdı taleyin bəzən sərt dönüşləri.
Demə dovşana arxa aslan işdən çıxıbmış,
Dovşanın evini də bu çevriliş yıxıbmış.
Dostum çalış əqlinlə yalnız özünə güvən,
Başqasıyla öyünmə, aslan tək çıxar işdən.
Hər bir kəs həyatda öz əqlinə və əməlinə güvənməlidir.
İnsan düşünməlidir ki, onun daxilində yaranan hər hansı
bir çirkin əməlin nəticəsi taleyinə müxtəlif cür təsir göstərə
bilər. Ona görə də hər bir kəs yalnız öz daxilindəki saf və
təmiz hisslərin əmələ çevrilməsinə çalışmalıdır.
58
Gözəldir sevilmək, sevmək həyatda,
Gözəldir yaşamaq bu kainatda.
Elə işlər tut ki, gülməsin sənə,
Dostun düşməninlə birlikdə yad da.
***
Əqilsiz işindən alçalar insan,
Zəhməti sevəni ucaldar zaman.
Əgər insan ömrü mənasız keçsə,
İblis yuvasına dönər xaniman.
Ey insan, bir halda ki, xoşbəxtliyin öz əlindədir, bəd
bəxt likdən uzaq qaç. Bəd taleli şəxslərə heyfsilənən çox,
kömək edən az olar, çünki belə tale sahibləri özləri özlərini
bu vəziyyətə salırlar. Öz əli ilə özünə bədbəxtlik gətirənlərə
kömək etməyin də faydası çox olmaz. Belə kəslərin yeganə
çıxış yolu öz əməllərində dönüş yaratmağa səy etmələri
olar. Ataların belə bir misalı var: “Özü yıxılan ağlamaz”.
Ona görə də düşünüb yeni yollar axtarıb tapmaq lazımdır.
Qətlin mənbəyidir kiçiçik dilin,
İnsanlıq adının qədrini bilin.
İşin bir azacıq çətinə düşsə,
Düşün, axıtma tez gözünün selin.
***
Hər kəsin fərqlidir həyata baxşı,
Hamının özündən asılıdır naxışı.
Düşünüb səadət yolların ara,
Heç kəs doğulmayıb nə pis, nə yaxşı.
Yaxşı yaşamağın da, həyatda öz istək və arzularına çat
mağın da, xoşbəxtliyin də hamısının yeganə yolu ağılla
hərəkət etmək, düşüncəli olmaq, həyatla mübarizə apar
Dostları ilə paylaş: |