53
ifadə edirəm ki, bizə ancaq bərabərhüquqlu yanaşma yaraşır.
Çünki başqa cür ola bilməz. Biz heç kimin qabağında gözükölgəli
deyilik. Heç kimdən asılı deyilik. Heç kimdən yardım istəmirik.
Bilirik ki, heç kim bizə yardım etməyəcəkdir. Çünki yardım lazım
olan zaman kimsə gəlib bizə arxa durdu?! Yox! Bizim
iqtisadiyyatımız çökəndə, Ermənistan torpaqlarımızı zəbt edəndə,
1 milyona yaxın azərbaycanlını sürgün edəndə kimsə gəlib bizə
kömək etdi?! Heç kim! Ona görə belə illüziyalar məndə yoxdur,
çoxdan yoxdur. Belə olan halda, ölkələrlə və beynəlxalq
təşkilatlarla bərabərhüquqlu yanaşmanın tərəfdarıyıq.
Biz beynəlxalq təşkilatlara könüllü şəkildə üzv oluruq. Əgər
görsək ki, maraqlarımız orada tapdalanır, yaxud da ki, Azər-
baycana qarşı qərəzli mövqe sərgilənir, könüllü şəkildə də oradan
çıxa bilərik. Biz bu qərəzli mövqeni dəfələrlə görmüşük. Mən
şəxsən görmüşəm. Mən bu qərəzli mövqenin, ikili yox, üçlü, bəlkə
beşli standartların şahidiyəm. Heç nə dəyişməyibdir. Yəni 2000-ci
ilin əvvəlindən bu günə qədər bu məsələ ilə bağlı heç nə
dəyişməyibdir. Sadəcə olaraq, Azərbaycan dəyişibdir, güclənibdir.
Azərbaycan o ölkəyə çevrilibdir ki, bizə təzyiq etmək, bizi şantaj
etmək mümkün deyildir. Qara yaxmaq, böhtan yaymaq olar, ancaq
bunlar bizə yapışmır. Çünki reallıq, həqiqət tam başqadır. Reallıq
ondan ibarətdir ki, Azərbaycan müstəqil, müasir, dünyəvi, dinamik
inkişaf edən sosial dövlətdir. Götürün bütün bizim iqtisadi
göstəricilərimizi. Sadəcə olaraq, onların bir səhifəsi deməyə
kifayətdir ki, biz sosial sahədə nəyə nail olmuşuq. Pensiyalar əmək
haqlarının 40 faizini təşkil edir.
Bu, Avropa İttifaqının kriteriyalarıdır. Biz buna nail olmuşuq.
Bir çox təhlilçi bunu bəlkə də bilmir. Davos İqtisadi Forumunun
hesablamalarında
ölkələrin
iqtisadiyyatlarının
rəqabətqabiliyyətliliyinə görə Azərbaycan 46-cı yerdədir, MDB
məkanında 1-cidir. Ondan sonra «Doing Business» proqramında
qabaqcıl yerlərdəyik. Böhran zamanı bütün Avropa ölkələrinin
iqtisadiyyatlarının kredit reytinqləri aşağı salınır, bizim kredit
reytinqimiz isə artır. «Standard & Poors», «Fitch», «Moodys» –
bunlardan yuxarı kredit agentlikləri yoxdur. 3-ü də bizim
54
reytinqimizi qaldırıbdır. Yəni bunu neftin hesabına etmişik?!
Əvvəllər paxıllar, bədxahlar, uğurlarımıza ləkə vurmaq istəyənlər
deyirdilər ki, Azərbaycanın nefti vardır, ona görə inkişaf edir.
Bizdən 10 dəfə çox nefti olan ölkələr var. Orada vəziyyət necədir?
Onların reytinqləri niyə düşür? Orada niyə sosial partlayışlar baş
verir? Söhbət neftdən getmir. Söhbət düzgün iqtisadi və siyasi
istiqamətlərin seçilməsindən, eyni zamanda, xalqla iqtidar arasında
olan birlikdən gedir. Çünki bu olmasa, onda heç bir islahat
mümkün deyildir.
Ona görə biz iqtisadi sahədə sözümüzü dünyada demişik. Biz
yoxsulluğu neçə dəfə azalda bilmişik. Yadımdadır, mən Dövlət
Neft Şirkətində çalışdığım dövrdə, təzə-təzə xarici şirkətlərlə
kontraktlarımız bağlananda bəzi təhlilçilər deyirdilər ki,
Azərbaycanı «Holland sindromu» gözləyir, iqtisadiyyat birtərəfli
olacaqdır, batacaqdır, neft qurtarandan sonra çökəcəkdir. Nə oldu?
Əgər bu doğrudan belə idisə, heç vaxt iqtisadiyyat 3 dəfə artmazdı.
İndi yoxsulluq 49 faizdən 8 ildə 7 faizə düşüb.Mən bunları
sadalamaqla, sadəcə, demək istəyirəm ki, biz müstəqil siyasət
aparmağa qadirik, bunu edirik. Hətta ən çətin dövrdə,
iqtisadiyyatımız ağır vəziyyətdə olan dövrdə biz yolumuzdan
dönməmişik, qaldı ki indi. Azərbaycan regionda lider ölkədir.
Cənubi Qafqaz iqtisadiyyatının təxminən 80 faizi Azərbaycan
iqtisadiyyatıdır. Bizim enerji diplomatiyamız vardır. Bu barədə
mən hələ ki, bir şey deməmişəm. Amma bu da diplomatik vasitədir
və biz bu vasitədən istifadə edirik.
Bizim coğrafi vəziyyətimiz əlverişlidir. Ancaq infrastruktur
olmadan coğrafi vəziyyət heç nə deməkdir. Biz infrastruktur
yaradırıq. Bizim təşəbbüsümüzlə Asiyanı Avropa ilə birləşdirən
dəmir yolu yaradılır. İndi hələ vaxtı gəlməyib ki, mən bir çox
məsələləri açım, amma onun da vaxtı gələcəkdir. Bakı–Tbilisi–
Qars dəmir yolunu reallaşdırmaq istəyəndə biz nə qədər böyük
təzyiqlərlə üzləşmişdik. Bölgə ölkələrindən nə qədər təzyiqlər
göstərilmişdi ki, amandır, bunu etmək olmaz. Bunu etsəniz
Ermənistan batacaqdır, yəni Ermənistanın blokadası, təcridi
məsələsi tamamilə təmin ediləcəkdir. Buna baxmayaraq, biz
55
bunu etmişik. Amma indi bu yoldan nəinki biz, vaxtı ilə onun
əleyhinə gedənlər də istifadə etmək istəyirlər. Əgər o vaxt
biz zəiflik göstərsəydik, yaxud da ki, kiminsə xoşuna gəlmək
üçün bu təşəbbüsdən kənara çəkilsəydik, bunlar olmayacaqdı.
Təzyiqlər də, sifarişli yazılar da, ləkələmə kampaniyaları da oldu,
amma biz nəticə etibarı ilə Azərbaycan xalqının, dövlətinin
maraqlarını təmin etdik. Coğrafi vəziyyətimiz elədir ki, bizim
razılığımız olmadan bu bölgədə heç bir nəqliyyat layihəsi
mümkün deyildir. Bölgədə isə, xüsusilə Əfqanıstanla bağlı
məsələ ilə əlaqədar nəqliyyat məsələləri yeni müstəvidə öz həllini
tapacaqdır. Burada Azərbaycanın rolu getdikcə artmaqdadır.
Enerji diplomatiyamıza gəldikdə, bu gün deyə bilərəm ki,
Avropa İttifaqına üzv olan bəzi ölkələrin enerji balansında
Azərbaycan neftinin payı 35–40 faizə yaxındır. Azərbaycan qazı
Avropa məkanında gözlənilir və biz bu istiqamətdə işləri aparırıq.
Bəlkə də 10 il ərzində müzakirə mövzusu olan bəzi Avropa
layihələrinin iflasa uğraması bizi vadar etdi ki, öz layihəmizi
ortaya qoyaq. Biz qısa müddətdə TANAP layihəsini, təşəbbüsünü
irəli sürdük. Bütün hazırlıq işlərini gördük. Türkiyə ilə bütün
sənədlər imzalandı. Bu gün TANAP layihəsinə qoşulmaq
istəyənlərin sayı artır. Avropa ölkələri bu layihəyə rəsmi olaraq
dəstək verir. Əgər biz bu layihəni ortaya qoymasaydıq, indi nə
olacaqdı? Bunun adını da biz qoyduq, marşrutunu da biz seçdik.
Əsas maliyyə yükünü də öz üzərimizə götürürük. Hazırda bizim
orada 80 faiz payımız vardır. Ancaq bizə müraciətlər gəlir ki, o
paydan bir az tərəfdaş kampaniyalara verək. Mən bunu istisna
etmirəm. Yenə Azərbaycan öz təşəbbüsünü göstərdi və bu bizə
nə verəcək? Bu bizə imkan verəcək ki, 100 il bundan sonrakı
dövrdə də Azərbaycan etibarlı enerji təminatçısı olsun. Ən azı
100 il. Bu nə deməkdir, bəlkə də bu auditoriyada deməyə ehtiyac
yoxdur. Bizim gücümüz artacaqdır. Maliyyə gücümüz, siyasi
gücümüz, təsiretmə imkanlarımız genişlənəcəkdir və bizimlə
daha da çox hesablaşacaqlar. Hər bir ölkə, hər bir insan bunu
istəyir. Təbiidir, biz də bunu istəyirik. Biz bütün bunları öz
zəhmətimiz hesabına əldə etmişik.
Dostları ilə paylaş: |