Elmi ƏSƏRLƏR, 2016, №4(78) nakhchivan state university. Scientific works, 2016, №4 (78)
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
21 -Möhtərəm Qazi, onun mənə birinci suali oldu ki, Allahı göstər inanım. Mən də torpaqla onun başına vurdum. İndi sizin yanınıza gələrək başının ağrıdığını söyləyir. Başındakı ağrını mənə göstərsin, inanım. Fəlsəfəçi: -Necə göstərim başımın içindəki ağrını? Şəms: -Demək Allah da vardır, fəqət görünməz. Şəms danışmağa başladı: -Fəlsəfəçinin ikinci sualı mənə belə oldu ki, oddan yaranmış şeytana Qiyamətdə necə odla əzab ediləcək? Heç oddan yaranmış bir varlığa odla əzab etmək olarmı? -Mən bu adamı torpaqla vurdum necə oldu ki, torpaq onun canını ağrıtdı? Halbuki öz bədəni də torpaqdan yaranıb. Sözünə davam edən Şəms bildirdi ki, fəlsəfəçinin üçüncü sualı belə idi: - Axirətdə hər kəs haqqını alacaq, etdiklərinin cəzasını çəkəcək, buraxın insanların canı necə istəyir elə yaşasın. Bu sualın qarşılığında ürəyimdən istədiyi kimi yaşamaq, hərəkət etmək gəldi və fəlsəfəçini vurdum. Şəms Qazıya dönərək soruşdu: -Bu adam indi nəyə görə haqqını axtarır? -Fəlsəfəçi bu cavabların ağırlığı qarşısında Qazıdan və Şəmsdən üzr istəyib İslama təslim olaraq dedi: -Bunca il bir çox din adamına bu sualı verdim, heç biri doğru-düzgün cavab verə bilmədi. Ey Şəms, sən din adamısan bizə İslamı öyrət. Mövlana, Şəms haqqında belə deyirdi: Mən səndə özümü axtardım, Mən, məndə səni itirdim. Niyə daha çoxunu axtarım, Artıq mən səninlə eyniyəm. Konya xalqı tərəfindən çox sevilən Mövlananın birdən birə mədrəsəyə gəlməməsini, müridlərini tərk etməsini heç kəs qəbul edə bilmirdi. Mövlanaya qarşı duyduqları aşırı sevgi, onları qısqanclığa vadar etmişdi. Hətda Konya şəhərində belə bir dedi-qodu da yayılmaqda idi: -Şəms deyilən bu dərviş gəldi, Mövlanamızı bizdən alıb başqa bir aləmə götürü. Sehrbazdır, cadugərdir. Xalqı “Azan”-dan, tələbəni mədrəsədən məhrum etdi. Dedi-qoduların artdığı bir vaxtda 10 mart 1246 (21şəvval 643)-cü ildə Şəms 16 ay Mövlana ilə birgə yaşadıqdan sonra necə səssiz gəlmişdisə, elə də səssiz getdi Konyadan. Onun Konyaya gəlişini heç kəs görmədiyi kimi, gedişini də heç kəs görmədi. Şəmsin getməsi Mövlananı can evindən yaralamışdı. Otağına qapanmış heç kəslə hüznünü bölüşmürdü. Durmadan qəzəllər yazır və harada bir toplum görsə, xitabən deyirdi: -Ey müsəlmanlar! Şəmsi gördünüzmü? Ondan bir nişanə verənə, ondan bir söz, bir xəbər gətirənə qarşılıq olaraq canımı verəcəm, deyirdi. Mövlana Şəmsin gedişiylə durmadan gecə-gündüz yazırdı: Eşq gəldi, damarımda qan kəsildi, Məni özümdən alıb, sevgiylə doldurdu. Bədənimin bütün üzvlərini sevgiylə qapadı. Məndən qalan bir ad, ondan başqası daima “O” Mövlananın kədərlənməsi əvvəlcə Şəmsə qarşı çıxanları pərişan etmiş, bir-bir gəlib Mövlanadan üzr istəmişlər. Mövlanada heç bir küskünlük olmadan onları bağışlamışdı. Təbrizli Şəmsəddinin harda olduğu heç kəsə bəlli deyildi. Bəziləri onun Təbrizdə olduğunu deyirdi. Mövlana bu xəbərə çox sevinmiş və bu misraları yazmışdı: Bizə Təbrizdən bir xəbər versən, Şəms, qalx, bu yana gəl, qalx, gəl, deyərəm. Qalx, gəl, deyərəm səni doğub, böyüdən torpağa. Mövlana Şəmsi axtarmaq üçün bir neçə dəfə Şama getmiş və bu axtarışın heç bir nəticəsi olmadığını dərk etmişdi. Mövlana Şamda Şəmsi görməmiş amma mənən onun varlığını qəlbində görmüş, tapmışdır. Mövlana bir rübaisində Şəms üçün belə deyirdi: Olduğun yerlərə gələ bilmirəm qorxumdan, Qısqanarlar sənə aşiqlik edənlər birdən. Gecə-gündüz könlüm içində sənsən, 22 Səni görmək istədikcə baxıram könlümə mən. Bir neçə ay sonra Şəmsdən xəbər gəldi. Təbrizli Şəms Şamda idi. Mövlana durmadan ilk məktubunu yazdı Şəmsə: Ey könlümün nuru gəl! Ey diləyim, ey məqsədim gəl. Ey sevən, ey sevilən gəl. Bilirsən ki yaşamımız sənin əlində. Sıxıntı etmədən nolar, gəl, İnad etmədən gəl. Gəl ey Bülbüllərə sahib Süleyman, Gəl, ey əl-aman. Lütf eylə bizə gəl, Ey cəfalar göstərən, Ey sevən, sevilən dost, Kərəm eylə gəl. Ayrılığın bitirdi bizi, Sözündə dur lütf sahibi, Comərd əllərin budur adəti, Qüsuru ört, yaxşılıq et, gəl! Ərəblər “təal” deyər, Farslar “biya” Gəl deməkdir bunlar, durmadan gəl. Gələrsən, Murada çatar, açar güllərim, Gəlməzsən, pərişan olar, məhv olaram. Gəl, ey candan, könüldən gəl dediyim, Gəl artıq, durma, gəl! Ey Təbrizli Şəms gəl, tez gəl, Nolar, Dur! Xeyr demə, Sənə Bəli, xeyir demək yaraşmaz, Gəlmək yaraşar. Məktublarına heç bir cavab ala bilməyən Mövlana ikinci, üçüncü məktubunu ard arda yazdı Şəmsə. Uzun keçən bir aradan sonra Şəmsdən cavab gəldi. Şəms Şamda idi. Mövlananın cavabsız məktublarına artıq cavab vermişdi. Mövlana Şəmsin məktubunu alar-almaz oğlu Sultan Vələdi yanına çağıraraq durma, Şama get, şeyximizi al, gətir, deyə təlimatlandıraraq Şəmsə dördüncü məktubunu yazmışdı: “Siz burdan ayrıldıqdan sonra, mumun baldan ayrılması kimi, mən də ləzzətdən uzaq qaldım. Bütün gecə mum kimi məhəbbətinizlə yanıram. Baldan şirin söhbətinizdən məhrumam. Camalınızın ayrılığı ilə cismimiz viran, canımız isə bayquş kimi viranələrdə. Artıq üzünüzü biz tərəfə tutun ki, sevincimiz olsun. 1247-ci ilin mayında baharın ən gözəl günlərindən biri idi. Hər kəs şənlənir və sevinirdi. Əsil sevinc Mövlananın evində idi. Şəms gəlirdi. Hərkəs yalnız bir söz deyirdi: -O gəlir, O. Gəldi dostlar, günəşim, ayım gəldi. O gümüş bədənlim, qızıl üzlüm, Gözüm, qulağım, canım gəldi. Başım sərxoş, içim bir xoş bugün. Sabahadək öldüyüm, Bir dəstə gül kimi yoluna tökdüyüm, Sərvi boylum gəldi. Dərd dindi, acılar unuduldu bir-bir. Bu adam, bu gülə bənzəyən, Nə bilim şəkərə, bala bənzəyən Canım gəldi. Ey Təbrizli Şəms! Ey gözümdəki nur, Məni məndən aldılar bugün, Qurulsun toy-düyün, qızıl üzlüm, Gümüş bədənlim, dilim, dilbərim gəldi. Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|