Elmi ƏSƏRLƏR, 2016, №4(78) nakhchivan state university. Scientific works, 2016, №4 (78)



Yüklə 5,04 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə90/121
tarix13.11.2017
ölçüsü5,04 Kb.
#10058
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   121

181 
 
      1. Segah, Cahargah, Rahab, Zabul simfonik muğamları 
      2. Şur, Bayatı – Şiraz, Kürd ovşarı, Rast  
      3. Şur, segah, Rahab, Bayatı-Şiraz 
11. Təntənəli dövlət mahnısı necə adlanır. 
      1. Oda 2. Himn, 3.Kantata 
12. Rus bəstəkarlıq məktəbinin nümayəndələrinin sırasını göstərən bəndi  
      seçin:   
      1. İ. Qilinka, P.İ.Çaykovski, D.Şostokoviç 
      2. İ. Qlinka, S.S.Prokofyev, D.Rossini 
      3. D.Rossini, N.A. Rimski – Korsakov, D. Şostokoviç 
13. Alman bəstəkarlarının sırasını müəyyənləşdirin. 
      1. A.Vivaldi, C.Verdi, N.Paqanini 
      2. L.Bethoven, İ.Brams, R.Şuman 
      3. H.L.Berlioz, J.Bize, Ş.F.Quno 
14. Opera sənətinin yaranma tarixi 
      1. XII-XIII əsrlər, 2. XVII-XVIII əsrlər, 3. XIX əsr 
15. İlk Azərbaycan operası və yaranma tarixi 
      1. Ü.Hacıbəyov (“Koroğlu”) 1937-ci il 
      2. Ü.Hacıbəyov “Leyli və Məcnun”, 1908  
      3.R.M. Qliyer, “Şahsənəm”, 1936 
Göründüyü kimi, musiqi viktorinaları məktəbdə musiqi tərbiyəsi prosesində çox kütləvi tədbir 
formasıdır.  Şagirdlər  tərəfindən  sevilən,  unikal  kompoziya  xüsusiyyətlərinə,  yüksək  idrakı  və 
tərbiyəvi funksiyaya malik viktorinalardan tədris prosesində müntəzəm, ardıcıl və sistemli şəkildə 
istifadə etmək pedaqoq-müəllimlərin əsas vəzifələrindən olmalıdır. 
 
 
 
 
ƏDƏBİYYAT 
1. Azərbaycan Respublikasının ümumtəhsil məktəbləri üçün musiqi fənni üzrə təhsil  proqramı 
(kurikulumu). (I-IX siniflər), Bakı, 2013 
2. Апраксина О.А. Методика музыкального воспитание в школе, Москва, Просвещение, 1993 
3. Радынова О.П.Слушаем музыке, Москва, Просвещение, 1990 
ABSTRACT 
Nisa Alyarova 
Music quizes at secondary schools 
The article deals with organizing and holding methods of music quizes in teaching process of 
music subject at secondary school. Here the contents, perceptive and educational importance, forms 
and  types  ot  music  quizes  are  cleared,  widely  usage  of  this  type  of  measure  at  school  practice  is 
recommended. It is stated that, studying of practice on music quizes, searching pedagogical bases of 
this  branch  would  influence  positively  to  the  teaching-upbringing  process  at  secondary  school, 
would turn to significant means in the formationof child personality 
 
РЕЗЮМЕ 
Ниса  Алиярова 
Музыкальные викторины в средных школах 
В стате  говорится о методике организации и проведения  музыкальных викторин а процессе 
обучения предмета музыки в общеобразовательных школах.  
Здесь  показывается    содержание,  восприятие  и  воспитательное  значение,  вид  и  форма 
музыкальных викторин, рекумендуется  широко использовать в  школькой практике этим видем 
мероприятия. Также говорится о том, что учение по  практике музыкальных викторин, изучение 
основы  педагогики  этого  отрасля,  оказывает  положительное  влияние  на  течение  процесса 
обучения-воспитания  в  общеобразовательных  школах,  может  стать  значимым  сретствам  в 
формиравании личности детей.  
      НДУ-нун  Елми  Шурасынын  23  sentyabr  2016-cı  ил  тарихли 
гярары иля чапа тювсийя олунмушдур (протокол № 01). 
      Məqaləni çapa təqdim etdi: Pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru
dosent V.Rzayev 
 


182 
 
NAXÇIVAN DÖVLƏT UNİVERSİTETİ.  ELMİ ƏSƏRLƏR,  2016,  № 4(78) 
 
NAKHCHIVAN STATE UNIVERSITY.  SCIENTIFIC WORKS,  2016,  № 4 (78) 
 
НАХЧЫВАНСКИЙ  ГОСУДАРСТВЕННЫЙ  УНИВЕРСИТЕТ.  НАУЧНЫЕ  ТРУДЫ,  2016,  № 4 (78) 
 
 
SƏNƏTŞÜNASLIQ 
 
                                                                                            
ƏLƏKBƏR QASIMOV 
                                                                                        AMEA Naxçıvan Bölməsi 
                                                                                e-mail: elekberqasimov@mail.ru 
UOT:
 785. 
AZƏRBAYCANIN  İNCƏSƏNƏT  NÖVLƏRİNDƏ 
KOROĞLU  OBRAZI 
Açar sözlər:  xalq qəhrəmanı, teatr, sənətkar, rəsm, heykəl, nəğmə 
Key words:  hero of people, theatre, artisan, painting, monument, song 
Ключевые слова: народный герой, театр, мастер, рисунок, памятник, песня 
Məqalədə XX əsrin 30-cu illərindən üzübəri “Koroğlu” dastanından qaynaqlanaraq folklor 
mütəxəssisləri,  bəstəkarlar,  rəssamlar,  teatr  və  kino  xadimlərinin  yaratdıqları  əsərlərdən  söhbət 
açılır.  Burada  həmçinin  müğənnilərin,  aşıqların,  el  sənətkarlarının  bu  xalq  qəhrəmanına  həsr 
etdikləri  nəğmələr,  dekorativ-tətbiqi  sənət  nümunələri,  aşıq  havaları  yada  salınır,  Azərbaycanda 
Koroğluya ilk dəfə 1988-ci ildə, Naxçıvanda heykəl ucaldılması vurğulanır. 
Beləcə, Koroğlu mövzusu bu gün də Azərbaycanın  sənət dünyasında bir Günəş kimi daim 
parlamaqdadır. 
Türk  dünyasının  qəhrəmanlıq  simvollarından  biri  olan  Koroğlu  ilk  olaraq  Azərbaycan 
folklorunda  “Koroğlu”  dastanı  ilə  tanıdılmışdır.  Azərbaycanda  yaranan    “Koroğlu”  dastanının  17 
qolu vardır. Lakin bir neçə il əvvəl Gürcüstanda bu dastanın Azərbaycan dilində “28 qoldan ibarət 
daha mükəmməl variantı tapılmışdır.” (2, s. 519). 
 
 XX  əsrin  30-cu  illərindən  başlayaraq  “Koroğlu”  dastanı  və  Koroğlu  şəxsiyyəti 
Azərbaycanda elm adamları  – folklor mütəxəssislərilə bərabər, bəstəkarların, rəssamların, teatr və 
kino xadimlərinin da diqqətini  çəkmişdir. Onlar da bu mövzuda yeni sənət əsərləri yaradaraq xalq 
qəhrəmanı Koroğlunu yalnız Azərbaycanda deyil, bütün Sovet İttifaqında məşhur etmişlər. 
Azərbaycanın  dahi  bəstəkarı,  milli  operamızın  banisi,  Şərqdə  ilk  operanın  müəllifi  Üzeyir 
Hacıbəyov  bu  dastandan  ruhlanaraq  və  ondan  bəhrələnərək  1937-ci  ildə  “Koroğlu”  operasını 
yaratdı.  Bəstəkarın şah əsəri sayılan bu operanın ilk tamaşası həmin il aprelin 30-da Azərbaycan 
Dövlət Opera və Balet Teatrının səhnəsində oldu.    
Bu  məşhur  operanın  ilk  quruluşçu  rejissoru  İsmayıl  Hidayətzadə,  ilk  quruluşçu  rəssamı 
Rüstəm Mustafayev, ilk dirijoru Əşrəf Həsənov olmuşdur. Köroğlunu səhnədə ilk dəfə canlandıran, 
sonralar  Azərbaycanın,  həm  də  SSRİ-nin  Xalq  artisti  adını  almıış  Bülbül,  20  ildən  artıq  bu 
möhtəşəm rolu ilə tamaşaçılarını sevindirmişdir.  
30 apreldə - premyerada Nigarı Gülarə İskəndərova, Həsən xanı M. Bağırov, Ehsan paşanı 
E.  Zülalov,  Həmzə  bəyi  K.  Huseynov  oynamışlar.  İlk  tamaşa  günü  bu  opera  büyük  coşqu  və 
rəğbətlə  qarşılanmış, dəfələrlə alqışlanmışdır.  
1938-ci ildə Moskvada keçirilən “Azərbaycan incəsənəti ongünlüyü”ndə “Koroğlu” operası 
da  tamaşaçılara  təqdim  olunmuşdur.  Bolşoy  Teatrda  göstərilən  bu  tamaşa  böyük  müvəffəqiyyət 
qazanaraq  yüksək  dəyərləndirilmiş,  “ongünlük”  iştirakçılarından  ali  dövlət  mükafatları  ilə  təltif 
olunanlar arasında Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül və İsmayıl Hidayətzadə də olmuşdur. 
1943-cü ildə “Koroğlu” Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının səhnəsində rus dilində 
tamaşaya qoyulmuş, 1959-cu ildə isə opera Azərbaycan dilində yeni quruluşda hazırlanmışdır. Bu 
yeni quruluşun rejissoru Mehdi Məmmədov, dirijoru Niyazi idi. 
Məhz
 
1959-cu ildən Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında fəaliyyətini davam etdirən 
gənc aktyor-müğənni Lütfiyar İmanov Niyazinin tövsiyəsi, Bülbülün xeyir-duası ilə “Koroğlu”nun 


Yüklə 5,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   121




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə