Elmi ƏSƏRLƏR, 2016, №6 (76) nakhchivan state university. Scientific works, 2016, №6 (76)



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə73/81
tarix10.11.2017
ölçüsü5,01 Kb.
#9565
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   81

 
155 
 
donuzların təkrar yoluxması səbəbindən invaziyanın ekstensivliyi və intensivliyi yüksəlir. Məhz bu 
səbəbdən  invaziyanın  ekstensivliyinin  yaz  və  payız  fəsillərində  yüksək  olması  ətraf  mühitdə 
oosistaların invazion mərhələyə çatması üçün əlverişli şəraitin - yüksək rütubət, optimal temperatur 
olması  ilə  izah  edilir.  Qış  aylarında  invaziyanın  ekstensivliyinin  aşağı  olmasının  səbəbi 
temperaturun oosistaların inkişafı üçün əlverişli  olmaması nəticəsində oosistaların əksər hissəsinin  
eksogen inkişafının qarşısının alınmasıdır.  
Cədvəl  3 
Müxtəlif yaşdan olan donuzların fəsillərdən asılı olaraq Eimeria və İsospora cinslərinin koksidiləri 
ilə yoluxması  
 
Fəsillər 
Cavan heyvanlar 
Yaşlı heyvanlar 
Ümumi 
Yo
xlan
ılm
ış
dır
 
Yo
lu
xm

du

İE
, %
 
T
ap
ılan
 o
os
is
talar
ın
 ü
m
um
i say
ı 
İİ
, o
os
is
ta
 
T
ap
ılan
 n
öv
lər
in
 s
ay
ı 
Yo
xlan
ılm
ış
dır
 
Yo
lu
xm

du

İE
, %
 
T
ap
ılan
 o
os
is
talar
ın
 s
ay
ı 
İİ
, o
os
is
ta
 
T
ap
ılan
 n
öv
lər
in
 s
ay
ı 
Yo
xlan
ılm
ış
dır
 
Yo
lu
xm

du

İE
, %
 
T
ap
ılan
 o
os
is
talar
ın
 ü
m
um
i say
ı 
İİ
, o
os
is
ta
 
Qış 
110 
151 
34,5 
154 
5-6 

25 

20,0 
15 
4-5 

135 
43 
31,8 
169 
5-6 
Yaz 
117 
57 
48,5 
253 
6-7 

38 
13 
34,2 
99 
5-6 

155 
70 
45,2 
352 
7-8 
Yay 
115 
33 
28,7 
168 
6-7 

38 

23,7 
36 
4-5 

153 
42 
27,4 
204 
5-6 
Payız 
113 
50 
44,2 
303 
8-9 

50 
16 
32,0 
93 
4-5 

163 
66 
40,5 
396 
8-9 
Cəmi 
455 
178 
39,1 
878 
6-8 

151 
43 
28,5 
243 
4-6 

606 
221 
36,4 
1121 
7-8 
 
Bütün  yaşdan  olan  heyvanlar  arasında  yay  fəslində,  invaziyanın  ekstensivliyinin  digər 
fəsillərə nisbətən aşağı (27,4%) olmasının səbəbi aşağıdakı amillər ilə də izah edilə bilər. Bu vaxtlar 
heyvanlar tövlədən kənar, açıq şəraitdə olduqlarından vahid sahəyə düşən heyvanların sayı az olur 
və  onlar  bir-biri  ilə  nisbətən  az  kontaktda  olurlar.  Eyni  zamanda  açıq  sahələrdə  günəşin 
ultrabənövşəyi  şüaları  da  oosistaların  müəyyən  hissəsinin  məhv  olmasına  səbəb  olur.    Torpağın 
yüksək  dərəcədə  qızması  mühitə  atılan  oosistaların  inkişafının  elə  ilk  mərhələlərində  oosistaların 
quruyaraq məhv olmasına səbəb olur. 


 
156 
 
Bu  səbəbdən  də  heyvanların  invazion  oosistaları  udmaq  ehtimalının  minimuma  enməsi 
invaziyanın ekstensivliyinin aşağı düşməsinə səbəb  olur. 
 
 
NƏTİCƏ 
Ev donuzlarının koksidi növləri ilə yoluxmasının öyrənilməsi nəticəsində məlum olmuşdur ki, 
ilin  fəsillərindən  asılı  olmayaraq  yaşı  1  ilə  qədər  olan  cavan  heyvanlar  4  növ  Eimeria  (Eimeria 
debliecki,  Eimeria  polita,  Eimeria  perminuta,  Eimeria  scabra)  və  1  növ  İsospora  (İsospora  suis), 
yaşı  1  ildən  2  ilə  qədər  olan  heyvanlar  isə  3  növ  Eimeria  (Eimeria  debliecki,  Eimeria  polita, 
Eimeria  perminuta) və 1 növ  İsospora (İsospora  suis) ilə  yoluxub. Heyvanların  yoluxması  ən çox 
yazda və payızda, nisbətən aşağı  yoluxma ekstensivliyi qış aylarında, ən aşağı  yoluxma isə yayda 
baş verir. 
ƏDƏBİYYAT 
1.
 
Анисимова,  М.А.  Распространение  и  лечение  смешанных  инвазий  свиней  //  Труды 
Кубанского ГАУ. Краснодар, 2013b. В4(43). с.174 -176 
2.
 
Гаврилова  Н.А.,  Петрова  М.С.  Микстинвазии  свиней  в  хозяйствах  промышленного 
типа  //  Материалы  II  Международного  ветеринарного  конгресса  International  VETistanbul 
Group Congress, 2015. p.333-334 
3.
 
Данко Н.Н. Эпизоотологическая ситуация по изоспорозу и эймериозу свиней в Ивано-
Франковской области // Журнал Теория и практика паразитарных болезней животных. 2011 
c. 160-162 
4.
 
Дахно  И.С.  Негреба  Ю.В.  Дахно  Г.Ф.  Распространение  желудочно  –  кишечных 
паразитозов  свиней  в  хозяйствах  Сумской  области  //  Журнал  Теория  и  практика 
паразитарных болезней животных. № 10, 2009, c.150-153 
5.
 
Лакин Г.Ф. Биометрия. М.: Высшая школа, 1990, 352 с 
6.
 
Мусаев  M.А.,  Алиева  Ф.К.,  Абидова  X.C.,  Боровских  Д.Р.  Кокцидии  (Apicomplexa: 
Eimeridae,  Sarcocystidae)  свиней  в  Азербайджане.  //  В  кн.:  Материалы  Закавказской 
конференции по паразитологии (12-14 июня 1984 года), Тбилиси, Мецниереба. 1985, с. 69-70. 
7.
 
Мусаев М.А., Алиева Ф.К., Абидова Х.С. Кокцидии свиней в районах юго-восточного 
Кавказа (в пределах Азербайджанской ССР) // В кн. Современные проблемы протозоологии: 
Материалы к третьему съезду Всесоюзного общества протозоологов. Вильнюс, 1982, с. 242. 
8.
 
Новиков  А.С.,  Кряжев  А.Л.  Протозойные  инвазии  поросят  раннего  возраста  в 
вологодской области // Журнал Теория и практика паразитарных болезней животных. 2015, 
№ 16. c.308-309 
9.
 
Сафиуллин  Р.Т  Изоспороз  поросят  в  хозяйствах  промышленного  типа  // 
Журнал Теория и практика паразитарных болезней животных. № 15, 2014, c.266-269. 
10.
 
Anja Joachim,  Lukas Schwarz.  Coccidia  of  Swine:  Eimeria  Species,  Cystoisospora 
(syn. Isospora) suis. Encyclopedia of Parasitology, 2015. pp 1-5. 
11.
 
Duszynski  D.W.,  Upton  S.J.  Cyclospora,  Eimeria,  Isospora,  and  Cryptosporidium  spp.  // 
Parasitic Diseases of Wild Mammals, 2
nd
 
ed. Iowa State University Press. 2001, p.416-459 
 
ABSTRACT 
Nurana Hadjiyeva  
Elşad Ahmadov 
Coccıdıa  ınfectıon of the genus eimeria and isospora ın domestıc pıgs of prıvate farms  of 
Balakan regıon  
The paper presents data on the dynamics of changes  in extensity of  coccidia  infection of 
domestic pigs on  private farms of Balakan region according to the season  and age of the animals. 
The research carried out from 2011 to 2014 revealed that the extensity of infection in animals of 
private pig farms was -36.4% (660/221). 


Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   81




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə