Elmi ƏSƏRLƏR, 2017, №3 (84) nakhchivan state university. Scientific works, 2017, №3 (84)



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/134
tarix20.01.2018
ölçüsü5,01 Kb.
#21718
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   134

11 
 
Diaqram 1. S.sclarea, S.hydrangea və S.limbata efir yağı və bişirmələrinin antihelmint 
səmərəlilik fərqi 
Diaqramdan  göründüyü  kimi  S.sclarea  efir  yağında    bişirməyə  nisbətən  21,7%,  S.hydrangea 
efir  yağında  bişirməyə  nisbətən  22,1%,  S.limbata  efir  yağında  bişirməyə  nisbətən  23,9%  yüksək 
səmərəlilik alınmışdır.   
Naxçıvan Muxtar Respublikasında otlaq sahələrı, biçənəklər dərman əhəmiyyətli zəngin flo-
raya malikdır. Bu sahələrdə aparılan tədqiqatlar nəticəsində bir çox bitkilərin helmintosid xassələri 
öyrənilib və öyrənilməkdədir. Helmintozlarla mübarizədə kimyəvi dərman maddələrinin yüksək ef-
fekt  verməsinə  baxmayaraq,  antihelmint  bitkilərin  tətbiq  edilməsi  daha  məqsədə  uygundur.  Çünki 
bitkilərlə  müalicə  sahib  orqanizm  üçün  zərərsiz  və  ekoloji  cəhətdən  əhəmiyyətlidir.  Heyvanların 
səhər  ac  qarnına  bu  otlaq  sahələrində  otarılması  təbii  yolla  helmintlərdən  azad  olmasına  kifayət 
qədər köməklik edir.  
 
ƏDƏBİYYAT 
1.
 
Naxçıvan Muxtar Respublikasının dərman bitkiləri. Naxçıvan -2014 
2.
 
Talıbov T.H., İbrahimov Ə.Ş. Naxçıvan MR florasının taksonomik spektri, Naxçıvan, Əcəmi, 
2008, 364 səh., s.209 
3.
 
Aydoğan M.F. Salvia Sclarea L. bitkisinin uçucu yağ birleşimi ve antimikrobiyal etkisi 
üzerine araştırmalar T.C. İnönü Üniversiteti Sağlıq Bilimleri Enstitüsü, Malatya 2006. 
4.
 
Özer, Z., Tursun, N., Önen, H. 2001. Yabancı Otlarla Sağlıklı Yaşam (Gıda ve Tedavi). 
Ankara. 4 Renk Yayınları. 133 Sf. 
5.
 
Крыжановский, С.А., Вититнова М.Б. Современные лекарственные средства, М., 2010. 
– 640 с.  
6.
 
Котельников Г.А. Гельминтологичес- кие исследования животных и окружающей 
среды,  — М. Колос, 1984. — 208 с. 
7.
 
Определение содержания эфирного масла в лекарственном растительном сырье. Гос. 
фармакопея СССР. – М.: Медицина, 1987. – Вып. 1. – С. 290–295. 
8.
 
Племенков В.В. Введение в химию природных соединений / Казань, 2001, 376 с. 
9.
 
Рабинович М.И. Практикум по ветеринарной фармакологии и рецептуре. М: Колос, 
2003, 240с.  
10.
 
Скрябин К.И., Шихобалова Н.П., Шульц Р.С. и др. Стронгилята. Сер. Определитель 
паразитических нематод– М.: Изд-во АН СССР, 1952. – Т. 3. – 890 с.  
11.
 
Флора СССР.- М., 1954, т.21, с. 244-363. 703c. 
86.60% 
85.90% 
80.90% 
67.80% 
66.90% 
61.60% 
61.30% 
0.00%
10.00%
20.00%
30.00%
40.00%
50.00%
60.00%
70.00%
80.00%
90.00%
100.00%
S.sclarea L.
S.hydrangea
DC.ex Benth
S. limbata
C.M.Mey.
Qarışıq
Antihelmint səmərəlilik  
Efir yağı
Bişirmə  
Yaşıl kütllə 


12 
12.
 
Bennet-Jenkins, E., Bryant, C. 1996. Novel sources of anthelmintics, International Journal for 
Parasitiology, 26: (8/9) 937-947) 
13.
 
Jackson, F. 1993. Antihelmintic resistance - the state of play. British Veterinary Journal, 
149(2): 123-138. 
14.
 
Nascimento, G,G,F., Locatelli, J., Freitas, P,C., Silva, G,L. 2000. Antibacterial Activıty Of 
Plant Extracts And Phytochemıcals On Antibiotic-Resistant Bacteria. Braz.J. Microbiol. 
Oct./Dec. Vol.31, No.4. ISSN 1517-83-82. 
 
ABSTRACT 
Saleh Maharramov 
Azize Huseynova  
The antihelminthic efficiency of S.sclarea L., S.limbata C.A, Mey. and s.hydrangea dc. 
 ex benth. species that spread in the Nakhchivan Autonomous Republic flora 
In  the  investigation  the  medical  impact  of  S.sclarea  L.,  S.limbata  C.A,  Mey,  and 
S.Hydrangea  DC.  Ex  Benth. types  which  included  Salvia  L. gender  against  helminthes  there  have 
been  learned  on  the  sheep.  The  plants  dried  in  the  blooming  phase.  There  have  been  research 
helminthosit impacts   of  essensil  oil and aqueous extract   preparations  which  prepared  from  plant 
raw material. The experiences were happen in vitro and in vivo condition. The benefit of essential 
oil  preparation  which  prepared  from  S.sclarea  type  was  86,6%,  preparation  which  prepared  from 
aqueous extract was 67,8%, the benefit of S. hydrangea esensial oil preparation was 85,9%, aqueous 
extract preparation was 66,9%, S.limbata essential oil was 80,9%,  aqueous extract was 61,6%. As a 
result  the  antihelminth  benefit    of  essential  oil  be  effective  in  comparision  with    aqueous  extract. 
There have been got the high efficiency in S.sclarea essential oil 21,7%, in S.hydrangea essential oil 
22,1%, S.limbata essential oil 23,9%. The efficiency of prepation which preparet plants green part 
was  reach  61,3%.  The  highest  helminthosid  impact  was  in  essential  oil  and      aqueous  extract 
preparation  which  prepared  from  S.sclarea  type.  The  investigations  showed  that  both  essential  oil 
and  aqueous extract products of S.sclarea, S. limbata and S. hydrangea types can be advice to use 
them  to  cure  helmintoses.  Althogh  the  green  surface  part  of  plants  are  partially  weak,  this 
investigation method is simple application in fight against helminthes. 
 
РЕЗЮМЕ 
Calex Maгeppaмoв 
Aзизa Гyceйнoвa 
Антигельминтная плодотворность видов S.sclarea L., S.limbata C.A, mey. and 
S.hydrangea dc. ex benth. распространенных во флоре Нахчыванский  
Автономной Республики 
В  исследованиях  было  изучено  лечебное  действие  на  гельминтозы  у  баранов  отно-
сящихся к  роду Salvia L.видов  S.sclarea L., S.limbata C.A, Mey. u S.Hydrangea DC. Ex Benth. 
Растения были собраны и осущены во время цветения. Были исследованы гельминтоцидные 
действие путем приготовление эфирново масла и препаратов omвap из растительного сыря. 
Опыты были проведены в обстановке in vitro u in vivo. Плодотворность препарата эфирное 
масло,пригатовленного из вида S.sclarea стала 86,6%, в подготовленной omвapный препарате 
67,8%, в препарате эфирное масло S.Hydrangea 85,9%, в препарате omвap 66,9%, в эфирном 
масле  S.limbata    80,9%,  в  omвap  66,6%.  По  результату  антигельминтная  плодотоварность 
препарата  эфирное  масло  по  сравнению  с  omвapa  была  эффективной.  в  эфирном  масле 
S.sclarea по сравнению с omвapa 21,7%, в эфирном масле S.Hydrangea по сравнению с omвapa 
22,1%,  в  эфирный  масле  S.limbata    по  сравнению  omвapa  23,9%  было  получена  высокая 
плодотворность.  Плодотворность  препарата  приготовленного  из  зеленой  массы  достиг 
61,3%.  Самое  высокое  гельминтоцидное  действие  было  в  приготовленном  эфирном  масле 
вида  S.sclarea  и  в  препаратах  omвapa.  Из  проведенных  исследований  было  определено  что 
при  лечении  гельминтоза  можно  посоветовать  использование  приготовленных  гельмин-
тосидных препаратов эфирных масел из S.sclarea L.,S.limbata C.A, Mey. u S.Hydrangea DC. Ex 
Benth. и из  omвapной pacmвopoв.  
 
NDU-nun  Elmi  Şurasının  27  aprel  2017-ci  il  tarixli  qərarı  ilə  çapa 
tövsiyyə  olunmuşdur. (protokol № 08)



Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   134




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə