56
39. Gentianaceae Juss.
4
1,46
9
1,28
40. Orobanchaceae Vent.
1
0,36
7
0,99
41. Plantaginaceae Yuss.
2
0,73
7
0,99
42. Rubiaceae Juss.
2
0,73
7
0,99
43. Carprifoliaceae Adans.
1
0,36
1
0,14
44. Valerianaceae Batsch.
1
0,36
5
0,71
45. Dıpsacaceae Juss.
3
1,09
7
0,99
46. İxioliraceae Nakai.
1
0,36
1
0,14
47. Canvallariaceae Horan.
1
0,36
1
0,14
48. Juncaginaceae Rich.
1
0,36
1
0,14
49. Butomaceae Mirb.
1
0,36
1
0,14
50. Lemnaceae S.F. Gray
1
0,36
1
0,14
51. Callitrichaceae Link.
1
0,36
1
0,14
52. Cuscutaceae Dumort.
1
0,36
1
0,14
53. Fagaceae Dumort.
1
0,36
1
0,14
54. Geraniaceae Yuss.
1
0,36
6
0,85
55. Menyanthaceae Dumort.
1
0,36
1
0,14
56. Thymelaeceae Yuss.
2
0,73
2
0,28
57. Urticaceae Yuss.
2
0,73
2
0,28
58. Hippuridaceae Link.
1
0,36
1
0,14
59. Grossulariaceae DC.
1
0,36
2
0,28
Cəmi:
273
100
704
100
Cədvəldən göründüyü kimi, tədqiq оlunаn yüksək dağ bitkilərində əsаs yеri 16 fəsiləyə аid
544 növ əhаtə еdir ki, rеgiоndа yаyılаn ümumi yüksək dağ bitkilərinin 77,27 %-ni təşkil еdir.
Qаlаn 43 fəsilənin hər biri 1-2 cins, 1-8 növdən ibаrət оlub, cəmi 160 növü təşkil еdir. Bu dа 22,73
% təşkil еdir.
Növ tərkibi ilə zəngin olan cinslərin sistematik təhlili aşağıdakı cədvəldə verilir (Cədvəl 2).
Cədvəl 2
S/S
Cins
Növlərin miqdarı
1
Cirsium Hill.
16
2
Astragalus L.
16
3
Pyrethrum Zinn.
11
4
Rosa L.
11
5
Carex L
11
6
Campanula L.
11
7
Sempervivum L.
10
8
Sedum L.
10
9
Alchimilla L.
9
10
Poa L.
9
11
Ranuncalus L.
9
12
Saxifraga L.
9
13
Rumex L.
8
14
Verbascum L.
8
15
Delpinium L
8
Cins səviyyəsində təhlil göstərir ki, Cirsium (16 növ), Astragalus (16), Pyrethrum (11),
Rosa L. (11), Carex L. (11), Campanula L. (11), Sedum (10), Sempervivum (10), Alchimilla L. (9),
57
Poa L. (9), Ranuncalus L. (9), Saxifraga L. (9), Verbascum (8), Rumex (8), Delpinium L. (8) növlə,
bir sira cinslər 2-7 növlə təmsil olunmuşdur. Bir neçə cins isə monotipdir.
Şübhəsiz ki, qeyq edilən bitkilər Naxçıvan MR-in yüksək dağ bitkilərini tam əks etdirmir.
Gələcək tədqiqatlarda bütün həyati və ekoloji tiplərin kompleks şəkildə öyrənilməsi məqsədəuyğun
hesab edilir.
ƏDƏBİYYAT
1.
Əsgərov A.M. Azərbaycanın ali bitkiləri. Azərbaycan florasının konspekti, I cild, Bakı,
«Elm», 2005, II cild, Bakı «Elm», 2006; III cild, Bakı, «Elm», 2008.
2.
Əsgərov A.M. Azərbaycan florasının konspekti. Bakı, Elm, 2011.
3.
Hacıyev V.C., Prilipko L.İ. Naxçıvançay hövzəsinin yüksək dağ bitki örtüyünün xarakteristikası
// Naxçıvan MSSR-in florası, bitki örtüyü və faydalı bitkiləri. Bakı: Elm, 1981.
4.
Hacıyev V.C. Azərbaycanın yüksəkdağlıq bitkiliyinin ekosistemi. Bakı: Elm, 2004, s. 97
5.
İbrahimov Ə.Ş. Yüksək dağ bitki örtüyünün xalq təsərrüfatfnda istifadə olunması //
İnformasiya vərəqi, Kənd təsərrüfat ser., 1980, №86, 4 s.
6.
Seyidov M.M., İbadullayeva S., Qasımov H., Salayeva Z. Sahbuz Dövlət Təbiət qoruğunun
flora və bitkiliyi. Naxçıvan, 2014.
7.
Talıbov T.H., İbrahimov Ə.Ş. Naxçıvan Muxtar Respublikası florasının taksonomik spektri
(Ali sporlu, çılpaqtoxumlu və örtülütoxumlu bitkilər). Naxçıvan: Əcəmi, 2008, 350 s.
8.
Qurbanov E.M. Ali bitkilər sistematikası. Bakı, 2009, 420 s.
9.
Флора Азербайджана. Баку, тт. I-VIII, Изд. АН Азерб. ССР, 1950-1961.
10.
Флора СССР. В 30-х т. Т. 13, М.-Л.: Изд. АН СССР, 1934-1967
11.
Черепанов С.К. Сосудистые растения России и сопредельных государств (в пределах
бывшего СССР). С.- Петербург: Мир и семья-95, 1995, 990 с.
12.
İnternational Code of Botanical Nomenklature Saint Louis, 1999; Vienna, 2005
РЕЗЮМЕ
Саадат Алийева
Токтономический анализ высокогорных растений распространенных среди флоры
Нахчыванской Автономной Республики
В статье говорится о распространении высокогорных растений среди флоры
Нахчыванской Автономной Республики. В результате исследования литературных
источников было выяснено, что распространенные на территории региона высокогорные
растения представляют собой 704 вида, относящихся к 273 породе от 59 семейства. В статье
так же повествуется о ведущих семействах и породах растений. То есть в ряд 16 семейств
входят 544 вида, которые представляют 77,27 процента от всех выдов выхокогорных
растений. Но некоторые семейства представляют собой моновидность.
ABSTRACT
Saadet Aliyeva
Toktonomical analysis of alpine plants common among the flora of the Nakhchivan
Autonomous Republic
The article deals with the distribution of alpine plants among the flora of the Nakhchivan
Autonomous Republic. As a result of literature sources and researches it was found out that the
high-mountainous plants distributed in the region are 704 species belonging to 273 breeds from 59
families. The article also tells about the leading families and breeds of plants. That is, in a row of 16
families there are 544 species, which represent 77,27 percent of all outbreaks of out-of-flush plants.
But some families are a monotype.
NDU-nun Elmi Şurasının 27 aprel 2017-ci il tarixli qərarı ilə çapa
tövsiyyə olunmuşdur. (protokol № 08)
.
Məqaləni çapa təqdim etdi: Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
M. Piriyev
Dostları ilə paylaş: |