Elnurə musayeva



Yüklə 0,53 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə18/18
tarix22.05.2018
ölçüsü0,53 Mb.
#45314
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18

51 

 

Cədvəl  4.   Vitamin preparatlarının qarşılıqlı təsiri 

 

Vitaminlər 



Vitaminlər 

Qarşılıqlı təsirin nəticəsi 

Vitamin B

1

 



 

Vitamin B

5

 

B



vitamininin effektivliyini artırır 

Vitamin B

2

 



Vitamin B

3

 



B

vitaminini  parçalayır 



Vitamin B

3

 



Nikotin turşusu sindromunu artırır 

Vitamin B

6

 

B



vitamininin bioloji aktiv formaya keçməsini 

tormozlayır 

Vitamin B

12

 

 



B

1

vitamininin  allergik reaksiyasını artırır 



Vitamin B

6

 



Vitamin B

2

 



 

B



vitamininin bioloji aktiv formaya keçməsi üçün 

vacibdir 

Vitamin B

9

 



Fol turşusunun aktiv formaya keçməsində iştrak edir 

Vitamin B

12

 

Sianokobalaminin tərkibində olan kobalt B



6

 vitaminini 

parçalayır 

Vitamin B

12

 

B



12

 vitaminini qanda azaldır 

Vitamin B

9

 



Vitamin C 

B

9



  vitamininin toxumalarda toplanmasını təmin edir 

Vitamin B

Vitamin B



2

 

B



9

 vitaminini parçalayır 

Vitamin B

12

 



Vitamin C 

C vitamini yüksək dozada B

12

 vitaminini parçalayır 



Vitamin B

9

 



B

12

 yüksək dozada fol turşusu çatışmazlığı törədir 



Vitamin B

5

 



Biotin 

Biotinə konkurent təsir edir 

Vitamin C 

Vitamin E 

Vitamin B

Vitamin B



2

 

Vitamin B



4

 

Vitamin B



9

 

Pantoten turşusunun  mənimsənilməsini yaxşılaşdırır, 



sinergistidir 

Vitamin C 

Biotin 

Vitamin B



5

 

C vitaminin mənimsənilməsini asanlaşdırır 



Vitamin E 

Karotinoidlər 

Flavanoidlər 

C vitamininin antioksidant təsirini artırır 

Vitamin B

12

 



B

12

 vitamininin mənimsənilməsini azaldır 



Vitamin A 

Vitamin E 

Vitamin C 

A vitamininin qaraciyərdə toplanmasını təmin edir,  

oksidləşmədən qoruyur, E vitamini yüksək dozada 

əksinə təsir edir 

Vitamin E 

Vitamin C 

Oksidləşmış E vitaminini bərpa edir, aktivliyini artırır 

Vitamin K 

Bir birinin təsirini zəiflədir 

Vitamin D 

Vitamin A 

Vitamin E 

Vitamin C 

Erqokalsiferolun toksik təsirini azaldır 

Vitamin K 

Vitamin A 

 Vitamin E 

K vitamininin sorulmasını blokada edir 

 

 

 



 

 

 




52 

 

Cədvəl   5.  Vitamin preparatları ilə dərman maddələrinin qarşılıqlı təsiri 

 

Vitaminlər 



Dərman preparatları 

Qarşılıqlı təsirin nəticəsi 

Vitamin B

1

 



Sulfatlar 

 

B



vitaminini parçalayır 

 

Spirt, Sulfanilamidlər 



Sorulmasının qarşısını alır 

Antasidlər, Antibiotiklər 

Orqanizmdə B

1

 vitamininin miqdarını 



azaldır 

Vitamin B

2

 

Angiotenzin çevrici fermentinin blokatoru



tiroidlər 

B

2



 vitamininin koferment formaya 

keçməsini sürətləndirir 

Neyroleptiklər 

B



 vitamininin qanda miqdarını azaldır 

Xlorpromazin, Mepekrin 

Flavokinaza fermentini blokada etməklə 

B



vitamininin FMN keçməsini 

tormozlayır 

Tritsiklik antidepressantlar 

 B

2



 vitamininin metabolizmini pozur 

Trankvilizatorlar 

B

1

 vitamininin mənimsənilməsinin 



qarşısını alır, koferment formaya 

keçməsini pozur 

Vitamin B

5

 



Ürək qlikozidləri 

 

Ürək qlikozidlərinin terapevtik effektini 



artırır, kardiotonik təsirini gücləndirir 

 

Tiroksin  



 

Sinergistdir 

 

Streptomisin, vərəməleyhinə preparatlar 



 

Streptomisin, vərəməleyhinə 

preparatların toksiki təsirin aradan 

qaldırır 

 

Vitamin B



6

 

İzoniazid 



İzoniazidin toksik təsirini aradan qaldırır 

 

İzonikotinhidrazid, Pensilin, Sikloserin, Ftivazid, 



Oral kontraseptivlər, Sulfanilamidlər 

B

6



 vitamininin effektini azaldır 

 L - dofa 

 

B

6



 vitamini DOFA dekarboksilazanın 

aktivliyini artırmaqla L - dofanın təsirini 

azaldır 

 

Pensillamin 



B

vitamini ilə birləşib inaktivləşdirir 



Kortikosteroidlər (Hidrokortizon və s.) 

B

6



 vitamininin xaric olmasını təmin edir 

Xloramfenikol 

B

6

 vitamininin xaric olmasını artırır 



Vitamin B

9

 



Xloramfenikol, Neomisin, Sulfanilamidlər, 

Polimiksin,Tetrasklin, Pankreatin, Kolistipol 

Spirt, Antimetobolitlər 

Fol turşusunun sorulmasını azaldır və 

biyoyararlığını azaldır 

 

Fenitoin, Primidon, PASK, Sulfasalazin, 



Kontraseptiv maddələr, Xloramfenikolun   

Fenitoinin, Primidon,PASK, 

Sulfasalazin, Kontraseptiv maddələr, 

Xloramfenikolun  metobolzmini artırır, 

effektini azaldır 

 

Asetilsalisil turşusu 



 

Folatların mənimsənilməsini pozur 

Folinat kalsium 

Fenobarbital, Fenitoin  

Fenobarbital, Fenitoinin effektini azaldır 

 

Flüorurasilin  



Flüorurasilin terapevtik təsirini azrtırır 

Metotreksat 

 

Metotreksatın effekti azalır 



 

Vitamin B

12

 

Kanamisin, Neomicin,Tetrasklin, Polimiksin, 



Metformin, Xloramfenikol 

 

Sianokobalaminin sorulmasını  və 



effektini azaldır 

 

Vitamin C 



Barbituratlar, Primidon 

Askorbin turşusunun sidiklə xaric 

olmasını artırır 



53 

 

İzoprenalin 



İzoprenalinin xronotrop təsiri azalır 

Meksiletin 

 

C vitamini yüksək dozada meksiletinin 



ekskresiyasını artırır 

 

Spirt 



 

C vitamininin orqanizmdə miqdarını 

azaldır 

 

Deferoksamin 



 

Fe ekskresiyasını artırır 

 

Asetilsalisil turşusu 



 

Yüksək dozada  aspirin C vitamininin 

ekskresiyasını artırır, adsorbsiyasını 3 

dəfə azaldır 

 

İnsulin 


 

C vitamininin hüceyrələrə keçməsini 

asanlaşdırır 

 

Antibiotik 



 

C vitamininin sorulmasını azaldır 

 

Alkoqol, Steroidlər (estrogen, progesteron, 



kortizon), antidepressantlar, antihistaminlər 

 

C vitaminini parçalayır 



 

Vitamin A 

Neomisin 

A vitamininin mənimsənilməsinə mane 

olur 

İzotretinoin 



 

Progesteron 

 

İzotretinoinin təsirin zəiflədir 



 

Aminoqlikozidlər  

Birlikdə kəllədaxili təzyiqi qaldırır 

 

A vitamini  



Birlikdə bir - birinin toksiki təsiri artır 

 

Tretinoin  



Progesteron 

Progesteronun kontraseptiv təsirini 

azaldır 

 

Xolekalsiferol 



 

Tiazid diuretiklər  

Hiperkalsiemiya törənir 

 

Rifampisin, Xolesteramin, maye parafin 



Xolekalsiferolun adsorbsiyası azalır 

Ürək qlikozidləri 

Ürək qlikozidlərinin toksik təsirini artırır 

 

Vitamin E 



Varfarin, Aspirin 

 

Qanaxma riskini artırır 



 

Kolistipol, Orlistat 

 

E vitamininin təsirini azaldır 



 

Vitamin K 

Varfarin 

K vitamininin antaqonistidir 

 

Biotin 


Valproy turşusu 

Biotinazanın aktivliyini  azaldır, biotinin 

biotransformasiyasını aşağı salır 

Karnitin 

 

Anaboliklər  



 

Karnitinin effektini artırır 

 

Vitamin A 



Vitamin D 

Vitamin E 

Vitamin K 

β-karotin 

Ksenikal, Xolesteramin, Qastal 

Vitaminlərin adsorbsiyasını azaldır 

Vitamin K 

Vitamin H 

Vitamin B

5

 



Anaboliklər, Sulfanilamidlər 

 

Vitaminlərin endogen sintezini pozur 



 

 

 




54 

 

TƏLƏBƏLƏRİN SƏRBƏST HAZIRLAŞMASI ÜCÜN 



 T E S T L Ə R 

 

1.  Karbohidrat  mübadiləsi  pozğunluğunda  istifadə  olunan  koferment  təsirli 



preparat: 

A. Kokarboksilaza 

B. Komplivid 

C. Kversetin 

D. Erqokalsiferol  

E. Erqometrin maleat 

2.  Xəstədə  pernisioz  anemiya  müəyyən  edilərsə  hansı  preparatı  təyin  etmək 

lazımdır: 

A. Sianokobalamin 

B. Sinkumar 

C. Askorbin turşusu 

D. Nikotin turşusu 

E. Sidnofen 

3. Makrositar anemiyada istifadə edilən, metotreksatın antaqonisti olan vitamin: 

A. Fol turşusu 

B. Sianokobalamin 

C. Filoxinon  

D. Piridokisin 

E. Rutin 



55 

 

4.  Orqanizmdə  kalsium  və  fosfor  mübadiləsinə  təsir  edən,  raxitin  müalicəsində 



istifadə edilən, vitamin preparatı: 

A.  Erqokalsiferol 

B. Erqometrin maleat  

C. Tokoferol asetat 

D. Tretinoin 

E. Tireoidin 

5.  Selikli  qişanın  epitilizasiyasını  sürətləndirən  və  orqanizmdə  oksidləşmə  - 

reduksiya prosesində iştirak edən sintetik vitamin preparatı: 

A. Roakkutan 

B. Rutin 

C. Ribovlafin 

D. Videxol 

E. Vikasol 

6. Dolayı təsirli antikoaqulyantların antaqonisti: 

A. Vitamin K 

B. Vitamin D 

C. Vitamin B

2

 



D. Vitamin B

6

 



E. Vitamin  B

1

 



7. Vitamin U istifadə edilir: 

A.  Mədə xorası, qastrit 




56 

 

B. Xeyloz 



C. Keriatit 

D. Konyuktivit 

E. Nevrit, radikulit 

8. Vitamin P və askorbin turşususunun kompleks preparatıdır: 

A. Askorutin 

B. Asparkam 

C. Aspivat 

D. Aevit 

E. Astemizol 

9. Pelleqra diaqnozu qoyulan xəstəyə hansı vitamin preparatı təyin etmək olar: 

A. Nikotin turşusu 

B. Kokarboksilaza  

C. Tiamin bromid 

D. Tokoferol asetat 

E. Neomisin 

10. Pediatr 11 aylıq uşağı müaynə edən zaman aşağı ətraf sümüklərində əyrilik və 

beyin  sümüklərinin  meneralizasiyasında  gecikmə  müəyyən  edir.  Bu  patologiyaya 

səbəb hansı vitaminin çatışmazlığıdır: 

A. Xolekalsiferol 

B. Riboflavin 

C. Tiamin 



57 

 

D. Bioflavanoidlər 



E. Pantoten  turşusu 

11. Normal görməni təmin edən, antikseroftalmik xüsusiyətə malik olan yağda həll 

olan vitamin: 

A. Retinol asetat 

B. Ribovlafin 

C. Tokoferol asetat 

D. Erqokalsiferol 

E. Roakkutan 

12. İzoniazidin toksik təsirini aradan qaldıran vitamin: 

A. Vitamin B

6

 

B. Vitamin C 



C. Vitamin A 

D. Vitamin D 

E. Vitamin B

12

 



13.  Sinqa  xəstəliyinin  müalicə  və  profilaktikasında  istifadə  edilən  vitamin 

preparatı: 

A. Askorbin turşusu 

B. Asetretin 

C. Aevit 

D. Adermin 

E Aeron 



58 

 

14. Qanda lipoproteinlərin (ASLP, ÇASLP)  miqdarını azaldan vitamin: 



A. Nikotin turşusu 

B. Ubinon 

C. Tiamin bromid 

D. Xolestiramin 

E. Neomisin 

15.  Kişi  cinsiyyət  vəzlərinin  funksiyasının  pozulması  zamanı  istifadə  edilən 

vitamin preparatı: 

A. Tokoferol asetat 

B. Tiamin bromid 

C. Tretinoin 

D. Timalol 

E. Timalin 

 

 

 



 

 

 



 

 



59 

 

TƏLƏBƏLƏRİN MÜSTƏQİL HAZIRLAŞMASI ÜÇÜN RESEPTURAYA 



AİD SUALLAR. 

 



Qanda  xolesterinin  və  sərbəst  yağ  turşularının  miqdarını  azaldan 

preparata aid resept. 

 

L - dofanın təsirini zəiflədən vitamin preparata aid resept. 



 

Hamiləlik toksikozunda istifadə edilən vitamin preparata aid resept. 



 

Antikoqulyant təsirə malik sintetik vitamin preparatına  aid resept. 



 

Sümuk  toxumasının  formalaşmasında  təyin  edilən  vitamin  preparatına 



aid resept. 

 



Fol turşusunun antaqonisti olan preparata aid resept. 

 



Diabet  və  qaraciyər  mənşəli  komalarda  istifadə  edilən  vitamin 

preparatına aid resept. 

 

Buynuz  qişanın  yaraları  və  katarakta  zamanı  təyin  edilən  vitamin 



preparatına aid resept. 

 



Spontan  abort  təhlükəsi  zamanı  təyin  edilən  vitamin  preparatına  aid 

resept. 


 

Sianidlərlə zəhərlənmədə antidot kimi istifadə edilən vitamin preparatına 



aid resept. 

 



Parez və iflicdə təyin edilən vitamin preparatına aid resept. 

 

 



 

 

 



 

 



60 

 

TƏLƏBƏLƏRİN MÜSTƏQİL HAZIRLAŞMASI ÜÇÜN SUALLAR. 

 

Vitamin haqqında ümumi məlumat 



 

Vitaminlərdən istifadə zamanı yaranan fizioloji effektlər 



 

Hipovitaminozun yaranma səbəbi



  

 



Hemarolopiyanın (toyuq korluğu) müalicəsində hansı preparat istifadə 

oluna bilər və nəyə görə 

 

Kokarboksilaza ilə tiamin xloridin müqayisəsi 



 

Vitaminin yayıldığı yerlər 



 

Orqanizimdə sintez olunan vitaminlər 



 

Nə zaman vitamin çatışmazlığı yaranır



  

 



Dəmir defisitli anemiyası olan xəstəyə eyni zamanda vitamin C təyin 

edilməsinin məqsədi 

 

Vitamin B



6

 orqanizmdə əsasən hansı prosesi requlə edir 

 

Vitamin B



1

 orqanizmdə əsasən hansı prosesi requlə edir 

 

E vitamininin antioksidant təsir mexanizmi  



 

D vitamini ilə zəhərlənmə və onun aradan qaldırılma tədbirləri 



 

C vitamininin istifadə sahələri



  

 



Bioflavonoidlərin farmakodinamik  effektləri 

 



PP vitamini törətdiyi hipovitaminozda hansı dəyişiklik törənir

 

 



 

 

 



 

 

 



 


61 

 

Ə D Ə B İ Y Y A T: 

1. Qəniyev M. M. Farmakologiya.  II hissə, Bakı.  2014, s.-615. 

2. Prof. Dr. Oguz Kayaalp, Editor Tibbi farmakoloji. Rasyonel tedavi yönünden. 2 

cilt, 2009, 12 baskı, s.1301-1331. 

3. Викторов А. П., Передерий В. Г., Щербак А. Г. Взаимодействие лекарств и 

пищи. – К.: Здоровье. 1991, с-240. 

4.  Доста  Г.  А.,  Горенштейн  Б.  И.,  Островский  Ю.  М.  К  вопросу  о 

межвитаминных  взаимодействиях.  Тиамин  и  фолиевая  кислота.  Сборник 

«Биологически  активные  вещества  и  изучение  механизма  их  действия 

(полисахариды,  витамины,  гормоны,  препараты  анаболического  действия)». 

Гродно, 1978, c. 55 – 56.  

5. Клиническая фармакология по Гудману и Гилману; под общей редакцией 

А.  Г.  Гимана,  редакторы  Дж.  Хардман  и  Л.  Лимберт.  Пер.  с  анг.  М., 

Практика. 2006, c. 1342 – 1344.  

6. Кравцова Л. А., Верченко Е. Г., Калинин Л. А. и др. Применение кудекана 

(коэнзим Q

10

)  в клинической практике. М., 2004. 



7. Кукес В. Г. Клиническая фармакология. Москва, 2006, с.-486. 

8.  Никитина  Л.  П.,  Соловьева  Н.  В.  Клиничкская  витаминология.  -  Чита, 

2002, с-66. 

9. Справочник Видаль. Лекарственные препараты в России. 2002. 

10. Харкевич Д. Ф. Фармакология. М. Медицина, 2002, c.- 462. 

 

 



Yüklə 0,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə