downloaded from KitabYurdu.org
191
ki, kaş heç qayıtmayaydı. Elə olsaydı, ayrılardıq və mən də
başqası ilə evlənərdim. Düzdür, Səfayə gözəl olmaqla bərabər,
üzüyola, təmizkar bir qadın idi. Uşaqlanna da, mənə də yaxşı
baxırdı. Lakin onun asta tərpənməsi, dilsiz-ağızsız olması
məni tez-tez əsəbiləşdirib özümdən çıxarırdı.
Gecə saat 12-də maşın səsini eşidib küçəyə çıxdım. Gələn
Səfayə idi. Onu öz maşınında
Bayəddin gətirmişdi. Özü də tək. Hirsimdən bilmirdim ki,
neyləyim... Səfayə həyətə girdi. Mən darvazanı örtdüm və
Bayəddin o saat geri qayıtdı.
-
Hansı cəhənnəmdə idin? - deyə Səfayəni zirzəmiyə çəkib
soruşdum. Biz uşaqlar yatan otağın altında idik.
-
Burax... - o, yaxasından yapışdığım əlimi kənarlaşdırmaq
istədi.
-
Səninləyəm! - dedim. - Haraya getmişdin? Getmişdinsə
daha niyə qayıdırdın? Gecənin bu vaxtında yad kişi ilə
haradan gəlirsən? Deməli, belə işlərin də var imiş sənin?
Bu sözlərimin qarşısında o, məzəmmət və kin dolu baxışlarla
mənə baxdı. Həyəcan və qorxudan sinəsi qalxıb-enir, ancaq
bircə kəlmə də danışmırdı. Elə bil dodaqları kilidlənmişdi.
Nəhayət, nə isə demək lazım olduğunu başa düşüb:
-
Maşın xarab olmuşdu. - dedi.
Əslində, ona inansam da, bugünkü hərəkəti
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
192
üçün acığımı çıxmalıydım. Ona görə də:
-
Yalan deyirsən, qancığın balası! - deyə onu söydüm və
üzünə dalbadal bir neçə sillə vurdum.
Səfayə əli ilə yanağını tutub, nifrətlə dilləndi:
-
Anamı söymə, sənin də anan olub!
O, çox astadan danışırdı. Başa düşdüm ki, uşaqların səsimizə
oyanacaqlarından çəkinir.
-
Sən hələ bir onu de görüm, evdən niyə getmişdin? - deyə
mən də səsimi alçaltdım. - Nə vaxta qədər mənim səbrimlə
oynayacaqsan? Özünü fikirləşmirsən, heç olmasa uşaqlarını
fikirləş.
-
Elə uşaqlara görə gəldim. - deyib burnundan axan qanı
əlinin dalı ilə sildi.
-
Deməli, məni adam hesab etmirsən? - onu bir də vurdum.
- Dizləri üstə yerə çöküb başını tutdu.
-
Sən məni istəməmisən! - dedi. - Heç vaxt istəməmisən.
Mən qulluqçu olmuşam sənin üçün!
Onu təpiklə vurub qışqırdım:
-
İstəməsəydim, səni özüm rədd edərdim, gedərdin atanın
xarabasına!
-
Qışqırma! - deyə boğula-boğula dilləndi.
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
193
- Sabah özüm çıxıb gedəcəm. Ancaq qoy bu gecə bu zirzəmidə
qalım!
Hirsimdən başım xarab oldu. Kiçik rəfdə gözümə sataşan 50-
60 santimetr uzunluqda qalın dəmir parçasını götürüb onun
kürəyinə və qıçlarına vurmağa başladım. Mən onu vurduqca
inildəyir, boğulan adamlar kimi səs çıxarır, ancaq qışqırmırdı.
Əgər qışqırıb ağlasaydı, ya yalvarmağa başlasaydı, bəlkə
dayanardım. İndi isə getdikcə qızışırdım.
Birdən bütün qüvvəmlə sol qoluna necə vurdumsa, bərk
xırçıltı eşidildi. Qolunun biləkdən qırıldığını başa düşdüm.
Onun sonsuz dəhşət ifadə edən, iriləşmiş, az qala yerindən
çıxmaq istəyən gözlərinə baxanda özümü də qorxunc bir hiss
bürüdü. Birdən-birə mənə elə gəldi ki, onu öldürməsəm, daha
dəhşətli anlar baş verə bilər. Başa düşdüm ki, bu baxışların
vahiməsi qarşısında çox dayana bilməyəcəyəm.
Əlimdəki dəmir parçasını yuxarı qaldıranda, sanki məqsədimi
başa düşübmüş kimi, bayaqdan uşaqları oyatmaq istəməyən
Səfayə var səsilə:
- Cavid! - deyə çığırdı.
Həmin anda da zərbəni başına endirdim. Bircə saniyə yerində
donub, döşəməyə sərildi. Onun öldüyünü başa düşəndə, nə
edəcəyimi bilməyib, bir müddət ətrafı dinlədim. Sakitlik idi.
Ancaq bu sakitlikdə, başımın üstündə çarpayı cırıltısını
eşidəndə, həyəcanlandım. Bu, Cavidin çarpayısının səsi idi...
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
194
Tez həyətə çıxdım. Həyət sakit və qaranlıq idi. Geriyə qayıdıb
zirzəminin də işığını söndürdüm. Pilləkənlə qalxıb evə girdim.
Mən dəhlizin o başındakı otaqda yatırdım. Solda birinci otaq
isə uşaqlann otağı idi. Qapını açıb içəri girəndə məni vahimə
bürüdü. Cavid oyaq idi. O, gözlərini geniş açaraq mənə
baxırdı.
- Kim idi gələn, ata? - deyə soruşdu.
Əvvəlcə özümü itirdim. Sonra tez də başa düşdüm ki, o, yəqin,
yalnız maşının səsini eşidib. Və çox güman ki, sonra yenidən
yuxuya gedib. Yoxsa bizim danışığımızı və anasının çığırtısını
eşitməyə bilməzdi. Ancaq o, hər halda, anasının səsinə
ayılıbmış.
- Kimsə Mahmud əmingilə gəlmişdi, - deyib öz otağıma
keçdim. Lakin mən meyiti zirzəmidə qoya bilməzdim. Ona
görə də otağın pəncərəsindən xəlvətcə həyətə düşüb zirzəmiyə
getdim. Meyiti qucağıma götürüb tövləyə tərəf apardım.
Qapını açıb içəri girdim. Qoyunlar bir küncə sıxlaşıb qəribə
nəzərlərlə mənə baxırdılar. Əsasən qışda işlədilən, indi isə
içinə taxta və dəmir-dümür yığılan axuru boşaldıb Səfayənin
meyitini oraya qoydum və üstünü yenə də götürdüyüm
əşyalarla və quru otla örtdüm.
Yalnız bundan sonra tövləni bağlayıb evə tərəf getdim və
pəncərədən otağıma girdim. Səhərə
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
195
qədər yatmayıb fikirləşdim. Olan olmuşdu. İndi ancaq özümü
qorumaq, polisin şübhəsindən yayınmaq barədə düşünürdüm.
Səhər durub şəhərə gəldim. Bayəddini tapıb başa saldım ki,
onların bir-neçə saat bir yerdə olmağından onsuz da
şübhəliyəm. Əgər istəmirsə, özünü də, ailəsini də məhv edim,
Səfayəni kəndə gətirməsini heç yerdə dilinə gətirməsin. Ona
dedim ki, ola bilsin, səni görüb satan olar və səni tutub, kəndə
kimi apardığını soruşarlar. Əgər desən, oğlunun başını
kəsəcəyəm. Sonra qaymatam-gilə də baş çəkdim. Artıq mən
müəyyən planlar qurmuşdum və bilirdim ki, adamlan
şübhələndirməmək
üçün
özümü
günahkar
kimi
aparmamalıyam. Ona görə
də Səfayənin ata-anasını söyüb, təhqir edib evdən çıxdım.
Kəndə qayıdan kimi icra nümayəndəsinə də məlumat verdim.
Sonra evə gedib nahar etdim. Bir az dincəlib meyiti basdırmaq
üçün tövləyə yollandım. Mən bilirdim ki, uşaqlar tövləyə
gəlməyəcəklər. Lazım olanda, onlar məni evin yanından
çağırırdılar. Döşəməni söküb, dar xəndək qazdım. Meyiti
axurdan götürüb, xəndəyə qoydum. Üstünü torpaqla örtmək
istəyəndə qapı açıldı və heç gözləmədiyim halda Mahmud
başını içəri uzatdı:
- Əhliman, burdasan? - deyə soruşdu.
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
196
Bircə anda sifətinin dəyişdiyi gözümdən qaçmadı. Tez onun
üstünə getdim. O, geri çəkildi. Mən tövlədən çıxdım. Mahmud
əlini
uzadıb mənimlə görüşmək istədi. Buna ehtiyac olmasa da,
onun əlini sıxdım. İkimiz də özümüzü itirmişdik. Nəhayət, o
dilləndi:
- Böyük çəkicini verərsən? Daş sındırıram. Mən tövlənin
yanındakı qalaqdan çəkici götürüb ona verdim. Sonra, onu
darvazaya qədər ötürüb, geri qayıtdım.
Heç nə fikirləşmədən başladığım işi sona yetirdim. Meyiti
basdırıb, yastı daşları yerinə qoydum. Sonra onları tapdalayıb
bərkitdim. Artıq qalan torpağı təmizləyib tövlənin arxasındakı
peyin qalağında gizlətdim. Sonra tövlənin döşəməsinə bir az
quru ot qalıqları töküb, bir də tapdaladım.
Bu işi görüb qurtarandan sonra evə çıxıb Mahmud barədə
düşünməyə başladım. Artıq mənim üçün az fərq eləyirdi.
Onsuz da cinayət törətmişdim. Bilirdim ki, ifşa olunsam, məni
ağır cəza gözləyir. Ona görə də, Mahmudu aradan götürmək
qərarına gəldim. Lap yəqin bilirdim ki, o meyiti gördü. O gün
olmasa da, nə vaxtsa bunu ağzından qaçıracaqdı.
Havanın qaralmasmı gözləyib küçəyə çıxdım. Bu vaxt məni
heç kəs görmədi. Heç öz uşaqlarım da!.. Darvazanı açan
Mahmuda «Gəldim, bir nərd oynayaq!» - dedim. Biz tez-tez
ya mənim, ya da onun evində oturub nərd oynayardıq. Bunu
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
197
çoxları bilirdi. Mahmud heç nə deməyib, çox könülsüz qabağa
düşdü. Gözümə birtəhər dəyirdi. Elə bil günortadan sonra
keçən müddət ərzində beli bükülmüşdü. Dəhlizdə düşündüm
ki, otağa çatan kimi nərdi götürəcək. Nərd taxtasını stolun
üstündə görsəydilər, məndən şübhələnə bilərdilər. Mən isə
otaqda heç nəyə əl vurmaq istəmirdim. Ona görə də Mahmud
otağa girən kimi, əlimdə hazır tutduğum bıçaqla kürəyinə
zərbə endirdim. O ağzı üstə yıxıldı. Otaqda gur neft lampası
yanırdı. Kölgəmin küçədən görünməsindən ehtiyatlanıb otağa
girmədim və tez geriyə qayıtdım.
Darvazaya çatanda, küçədə ayaq tappıltısı eşitdim. Ehtiyatla
qapını aralayıb baxdım və Dərəçaya tərəf gedən Mirsahibi
gördüm. O, keçib gedəndən sonra darvazanı açıb çıxdım və öz
həyətimə getdim.
Həmin vaxt, pəncərədə görünən kölgə söhbətini uydurmaq
ağlıma gəldi. Mən bilirdim ki, siz gec-tez Mirsahibin o kəndə
gəldiyini biləcəksiniz. Ona görə də, guya pəncərədə
gördüyüm kölgəni Mirsahibin formasına uyğun təsvir etdim.
Mən Bayəddinin də o gecə kəndə gəlməsinin polisdən gizlin
qalmayacağmı başa düşürdüm. Ona görə də onun kəndə
gəlməsini ilk dəfə müstəntiqə və Əmirəliyevə özüm bildirdim.
Beləliklə, mən özümü şübhələrdən uzaqlaşdırmaq istəyirdim.
Bütün bunlara baxmayaraq, mən ifşa olundum. İfşa
olunduğumu görən kimi Bayəddindən şübhələndim və maşın
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
198
ələ keçirib onun evinə tələsdim. İndi mənim üçün onsuz da
heç nəyin fərqi yoxdur. Ancaq mən onun oğlunun başını
doğrudan da kəsəcəkdim. Hələ arvadı haqqında da iyrənc
planlarım var idi. Mən bunların hamısını edəcəkdim. Artıq
buna tam hazır idim və beynimdə başqa heç bir fikir yox idi.
Qabağımı saxlayan o jurnalist oldu.
Mehdixan kişinin qonağı. O, jurnalist də olsa qeyri-adi bir
adam imiş. Məni o anda heç kəs saxlaya bilməzdi, o saxladı.
Ömrümdə ilk dəfə iradəcə özümdən güclü adama rast
gəlmişdim. Mən indi ona çox minnətdaram. Çünki tutulandan
sonra keçən bu üç gün ərzində dəqiq inandım ki, məni
Bayəddin satmayıb. Deməli mən günahsız yerə öldürəcəkdim
o uşağı... Sonra bunu özümə çətin bağışlayardım».
Əhliman bütün bunları danışdığı müddətdə qarşısında
əyləşmiş üç nəfərin heç biri onun sözünü kəsməmişdi. Sakitcə
oturub ona diqqət kəsilmişdilər. Əhliman danışıb qurtardıqdan
sonra da heç biri dillənmədi. Sanki danışmağa sözləri yox idi.
Yaranmış qısa sükutu yenə Əhliman özü pozdu:
- Ancaq mən bir şeyi anlaya bilmirəm. Hərəkətlərimdə hansı
səhvi buraxmışam ki, həmin səhvin ucbatından ifşa olundum?
Əgər siz bunu mənə desəniz sizə çox minnətdar olaram.
Prokuror istehza ilə başını bulayıb Əhlimana cavab verdi:
-
Sənin buraxdığın səhvin nədən ibarət olduğunu, doğrusu,
biz özümüz də bilmirik. Özünü elə aparmısan ki, səndən heç
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
199
kəs şübhələnməyib. Ya sən şeytanın özüsən, ya da ki, onun
şagirdi olmusan. O ki qaldı ifşa olunmağına, səni ifşa edən
həmin minnətdar olduğun adamdır!
-
O jurnalist? - Əhliman özündən asılı olmayaraq ayağa
qalxdı.
-
O, jurnalist deyil! - Prokuror başını yellədi. - İstefada olan
polis polkovnikidir!
-
Deməli belə... - Əhliman yavaş-yavaş stula çökdü. - Hər
halda mənim nəsə bir səhvim olub.
Niyə demirsiniz bunu mənə?
-
Dedim ki, bilmirik! - Prokuror acıqla cavab verdi və
canini apartdırmaq üçün stolun üstündəki düyməni basdı.
Xəlilov üzünü Əhlimana tutub onu başdan ayağa süzdü:
-
Sənin səhvin o olub ki, cinayət etmisən və ömrünün
axınna kimi onun əzabını çəkəcəksən!
Otağa daxil olan polis əməkdaşı prokurorun işarəsi ilə əllərinə
qandal vurulmuş Əhlimanı qabağına qatıb apardı.
Polkovnik Qasımlı rayondan qayıtdığı iki həftə müddətində,
təhqiqat işi ilə əlaqədar heç bir sifarişi olmadığı üçün vaxtını
elmi əsərlərin mütaliəsi ilə keçirirdi. Elə indi də axşamüstü,
mənzilindəki kreslosunda oturub kitab oxuyurdu. Qapının
zəngi çalmanda kitabı stolun üstünə qoyub ayağa qalxdı.
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
200
Gələnlər Nemət, Mahir və bir də Elməddin idi. Ev sahibi
onları görəndə çox sevindi və hər birini mehribanlıqla içəri
dəvət etdi. Hamı içəri keçib əyləşəndən sonra üzünü
Elməddinə tutdu:
-
Sən hara, bura hara? Salamatlıqdırmı?
Onun əvəzinə Nemət cavab verdi:
-
Elməddin bizə qonaq gəlib. Mən də Mahirə zəng vurub
çağırdım ki, birlikdə sizə baş çəkək.
-
Lap yaxşı eləmisiniz! - deyən Qasımlı yenə Elməddinə
baxdı:
-
Ailəniz necədir?
-
Yaxşıdırlar. Hamısının sizə salamı var!
-
Çox sağ olsunlar. Məndən də onlara salam apararsınız!
Bəs o uşaqlar necədirlər? Əhlimanın uşaqları...
Ortalığa ani sükut çökdü. Hamı yenə kənddə baş vermiş o
qanlı cinayəti xatırladı.
Elməddin köksünü ötürüb cavab verdi:
-
Hamı gözləyirdi ki, rəhmətlik Səfayənin atası uşaqları öz
evinə aparacaq. Ancaq aparmadı. Deyib ki, düşmənimin
balalarını evimdə saxlamayacam ki?!
-
Qəribədir! - Qasımlı başını buladı.
-
İndi uşaqlar özləri birtəhər dolanır.
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
201
Hərdən atam da baş çəkib hal-əhval tutur onlardan...
-
Bəs bizim atıcı dostumuz necədir? - Mahir sual verdi. -
Sahə müvəkkilini deyirəm.
-
Hə?.. Miriyev atamdan inciyib. Deyir məni niyə aldatdın
ki, qonaqların jurnalistdir? Kim olduqlarını bilmədiyim üçün
onların yanında, o ki var, lovğalanmışam. Bir də atamdan
soruşdu ki, sənin qonağın necə açdı bu sirrin üstünü? Atam
dedi ki, bilmirəm, eləcə Əhlimandan şübhələnib. O da atama
inanmadı. Dedi ki, Əhlimanda şübhələnməli bir şey yox idi.
Burada nəsə başqa iş var.
Mahir birdən onun sözünü kəsib Qasımlıya üz tutdu:
-
Qanbay müəllim, yeri gəlmişkən, siz heç demədiniz axı,
Əhlimandan niyə şübhələnmişdiniz?
-
Mən sizə dedim axı, - Qasımlı cavab verdi. -Əhlimanın
hərəkətlərində şübhəli məqamlar az deyildi. Ancaq gərək ona
xüsusi diqqət yetiriləydi.
-
Yaxşı, necə oldu ki, siz ona xüsusi diqqət yetirdiniz? -
Mahir bu dəfə sualı başqa cür verdi.
-
Mən Mahmudun evində olanda, - Qasımlı izah etməyə
başladı. - gördüm ki, neft lampası stolun üstündədir. Stol isə
pəncərəyə bitişik vəziyyətdə idi. Belə bir halda otaqda olan
heç bir kəsin kölgəsi pəncərəyə düşə bilməzdi. - Qasımlı
sözünə ara verib qulaq asanlann üzlərinə göz gəzdirdi. -
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
202
Pəncərəyə o adamın kölgəsi düşə bilər ki, o adam pəncərə ilə
lampanın arasında
dayansın. Həmin otaqda isə bu mümkün deyildi. İndi başa
düşdünüz?
-
Başa düşdük. - hamıdan əvvəl Elməddin cavab verdi. -
Əhliman isə demişdi ki, pəncərədə yad adamın kölgəsini
görüb.
-
Bəli! - Qasımlı başı ilə təsdiq etdi. - Kölgə görməyini
deməsi azmış kimi, hətta onun ölçülərini də təsvir edirmiş!
-
Deməli belə! - Mahir mənalı tərzdə səsini uzatdı. -
Əhlimanın yeganə səhvi o olub ki, pəncərə ilə lampanın
arasına girib!
-
Azadlıqla ölümün arasına! - Nemət öz fikrini bildirdi. -
Elə özünün indi düşdüyü yer də elə bir yerdir!
- Bəli! İndisə gəlin, başqa şeylərdən danışaq!
Qanbay Qasımlı bunu deyib ayağa qalxdı və qonaqlara qəhvə
hazırlamaq üçün mətbəxə keçdi.
EPİLOQ
Həmin uğursuz gün - mayın 18-də Səfayə şəhər kənarındakı
gölün sahilində dayanıb, özünü sakit sulann qoynunda qərq
etməyə hazırlaşmışdı. Özünü göldə boğmaq, canını ağrıdan
həyatdan əbədi olaraq uzaqlaşmaq istəmişdi. Fikri qəti idi!
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
203
Son anda yaxasmdakı şəkli çıxarıb uşaqlarına baxmışdı. Şəkli
öpüb ağlamışdı... və birdən başa düşmüşdü ki, ölsə də, ruhu
rahatlıq tapa bilməyəcək. Başa düşmüşdü ki, ruhu əzab
çəkəcək onlarsız. Görmək istəyəcək onlan, görə bilməyəcək.
Ruhun görən gözləri olmur... Səslərini eşitmək istəyəcək,
eşidə bilməyəcək. Ruhlar eşidə bilmir... Bağrına basmaq
istəyəcək
uşaqlarını, basmayacaq. Ruhun qolları olmur... Təksə duya
biləcək ruhu onları. Duyacaq, ayrılıq əzabı çəkəcək həmişə!
Başa düşmüşdü ki, həyatı əzablarla dolu olsa da, yaşamalıdır.
Cavid üçün, Təhminə üçün yaşamalıdır. Başa düşmüşdü ki,
analıq borcunu yerinə yetirməlidir. Uşaqlarını yetim
qoymamalı, onları böyüdüb, boya-başa çatdırmalıdır.
Birdən-birə darıxmışdı uşaqları üçün. Elə darıxmışdı ki, az
qalmışdı, dəli kimi, var qüvvəsilə qaçsın, özünü kəndə
yetirsin. Ona elə gəlmişdi ki, özünü tezliklə canından çox
sevdiyi balalarına çatdırmasa, onları bir daha görə
bilməyəcək...
Uşaqlann şəklini yenidən yaxasında gizlədib, geriyə
qayıtmışdı, şəhərə tərəf... Asfalta çıxan kimi, öz maşınının
yanında dayanmış Bayəddini görüb tanımışdı. Neçə dəfə
kəndlərinə gəlib-getmişdi bu adam. Bir neçə dəfə Əhlimanı da
gətirmişdi evə. Bir qədər tərəddüddən sonra Bayəddinə
yaxınlaşıb, onu kəndə aparmağı xahiş etmişdi. Maşına oturub,
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
204
balalarını tezliklə görmək ümidilə, ürəyi çırpma-çırpına yola
düşmüşdü. Taleyin onun üçün nəzərdə tutduğu faciəli sonluğa
doğru...
... Cavidlə Təhminə analarının başına gələni biləndə çox
ağlamışdılar, çox xiffət çəkmişdilər. Ürəyi yananlar ürək-
dirək vermişdilər onlara. Üzlərinə demişdilər ki, «Ölənlə
ölmürlər, ay bala, bu dünyanın işidir. Hamımız öləcəyik!».
Arxalarınca isə başqa söz demişdilər: «Torpağm üzü
soyuqdur. Bir azdan analarını elə unudacaqlar ki, heç
yadlarına da düşməyəcək! Yaşayacaqlar, böyüyəcəklər,
xoşbəxt ömür sürəcəklər!» Bu əlbəttə, belədir! Amma...
Dünyada hər bir işin bir əmması olur axı!?
Sizə danışdığım bu əhvalat olmuşlar idi. Ancaq olmuşlarla
bitmir zamanın işi... Olmuşların bir olacaqlan da olur həmişə.
Elə bu danışdığım olmuşlar da nə vaxtsa olacaqlar olub həmin
adamlar üçün. Necə ki, indi danışacağım olacaqlar da bir vaxt
olmuş olacaq!
Olacaq, mütləq olacaq bu dediklərim! Cavid də, Təhminə də
yarıac, yarıtox böyüyəcək. Cavid bacısına həm qardaş, həm də
ata olacaq. Elə Təhminə də analıq edəcək ona, yeri gələndə.
Cavid özü işdən-gücdən baş açıb oxuya bilməsə də Təhminəni
oxudacaq. Sonra onu tələbəlik illərində sevib-seçdiyi oğlana
ərə verəcək. Yaxşı cehiz qoşub, toy eləyib Bakıya gəlin
köçürəcək. Bundan sonra özü də bir halal süd əmmişlə
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
205
evlənib, ailə quracaq. Təhminənin bir oğlu və bir qızı,
özününsə tək bir qızı olacaq. Qızının adını Səfayə qoyacaq...
Xoşbəxt yaşayacaqlar... Onların uşaqlıqlarını xatırlayan qoca
kənd sakinləri arasında hərdən, belə söhbət də olacaq:
- Görürsünüz, o vaxt deyirdik ki, dözməzlər analarının
yoxluğuna. Cavid anasını elə istəyirdi ki, deyirdik ürəyi
partlayacaq uşağın! Ancaq torpağın üzü doğrudan da soyuq
imiş... Heyif ölənin canından! Qalan qalır, yaşayır! Atası,
deyirlər, bu yaxınlarda türmədə ölüb, heç maraqlanmır. Heç
anası da yadına düşmür. Bəxtəvər yaşayır özü üçün! Burdan-
bura şəhərə gedib anasının qəbrinə də baş çəkmir! Kim nə
deyir desin, unudulur hər şey!
... Çox şeylər olacaq, çox şeylər deyiləcək. Amma...
Bir gün Cavid itmiş qoyunlarını meşədə axtarıb tapanda, artıq
qaranlıq düşəcək. Qoyunları gətirib həyətə salanda başını
qaldırıb evinə baxacaq və ikinci mərtəbədə gur işıq yanan
pəncərələrin birində... anasının kölgəsini görəcək.
O qədər aydın görünəcək ki, bu kölgə, Cavid əvvəlcə
heyrətindən yerində quruyub qalacaq. Görəcək ki, bu xəyal
deyil, anasının kölgəsidir. Tərpənir, gəzir... həminki asta,
təmkinli, kövrək hərəkətləri ilə...
Hər şeyi unudub var gücü ilə evə yüyürəcək. Pilləkənləri necə
sürətlə çıxdığından özünün də xəbəri olmayacaq.
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org
206
Qapını taybatay açıb dəli kimi evə girəndə Bakıdan xəbərsiz
qonaq gəlmiş bacısı ilə rastlaşacaq. Və məlum olacaq ki,
pəncərədə görünən kölgə anasının yox, Təhminənin
olubmuş...
Təhminə:
-
Xoş gördük, ay qardaş! - deyib onu qucaqlayacaq, o
üzündən, bu üzündən öpəcək. Sonra onun donub durduğunu
görərək:
-
Nə olub sənə, bacı qurban? - deyə soruşacaq.
Cavid:
-
Heç nə! - deyib, bacısı uşaqları ilə də görüşəcək və cəld
dönüb boş otaqlardan birinə keçəcək.
Pərt halda yerində quruyub qalan Təhminə birdən həmin
otaqdan yanıqlı hıçqırıq səsləri eşidəcək və başa düşəcək ki,
qardaşı yenə də anası üçün ağlayır...
Olacaq... Bunlann hamısı olacaq...
SON
Bakı, mart-iyun, 2005
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |