Əlyazması hüququnda m a h m u d L u t ü r k a y r ə Ş a d ə T



Yüklə 0,64 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/22
tarix14.09.2018
ölçüsü0,64 Mb.
#68241
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22

58 

 

III FƏSİL.  BORCLARIN  VƏ  ÖHDƏLIKLƏRIN   



TƏHLILININ TƏKMILLƏŞDIRILMƏSI 

 

3.1. Müəssisə vəsaitlərinin yaranma mənbələrinə ümumi  

qiymət verilməsinin təhlili 

 

Müəssisənin  malik  olduğu  vəsaitlərə  və  onların  yaranma  mənbələrinə  qiymət 

vermək  üçün  ən  mühüm  informasiya  mənbəyi  mühasibat  balansı  hesab  olunur. 

Bundan  başqa  təhlil  məqsədilə  «Maliyyə  nəticələri  və  onların  istifadəsi  haqqında 

hesabat»  (2  saylı  forma),  «Müəssisənin  balansına  əlavə»  (5  saylı  forma),  habelə 

cari uçot məlumatlarından da istifadə olunmalıdır.  

Yeni  şəraitdə  balansda  öz  əksini  tapan  informasiyalara  iki  aspektdən 

(mühasibat  (maliyyə)  uçotu  və  idarəetmə  uçotu)  yanaşmaq  düzgün  olardı.  Bu 

aspektlərin  hər  birisinin  özünəməxsus  xüsusiyyətləri  mövcuddur.  Mühasibat 

aspekti  özlüyündə  aktiv  və  passivin  balanslaşmış  şəkildə  müəyyən  ardıcıllıqla 

konkret bölmələrə və maddələrə ayrılmaqla əks olunması deməkdir.  

Həmin  prinsipə  müvafiq  olaraq,  balansın  aktivinin  1-ci  bölməsində 

uzunmüddətli aktivlər, 2-ci bölməsində isə, qısamüddətli aktivlər yerləşdirilmişdir. 

Passivdə  isə  1-ci  bölmədə  xüsusi  vəsaitlərin  mənbələri,  2-ci  bölmədə  isə 

hesablaşmalar  və  passivlər  öz  əksini  tapır.  Beynəlxalq  uçot  praktikasında  isə 

bölmələrin  adı  nisbətən  fərqlidir.  Məsələn,  xarici  ölkələrdə  isə  passivin  1-ci 

bölməsi – xüsusi mənbələr, 2-ci bölməsi – uzunmüddətli maliyyə öhdəlikləri, 3-cü 

bölməsi  isə  qısamüddətli  aktivlər,  passivlər,  dövriyyə  vəsaitləri,  uzunmüddətli 

aktivlər,  cari  aktivlər,  xüsusi  vəsaitlərin  mənbələri,  uzunmüddətli  maliyyə 

öhdəlikləri, qüsamüddətli maliyyə öhdəlikləri və i.a. 

 «İnkor» MMC-nin 2015-ci il  yanvar ayının 1-nə balansının  məlumatlarından 

istifadə etməklə  vəsaitlərin  yaranma  mənbələrini təhlil etmək  mümkündür (cədvəl 

3.1.). 



59 

 

Cədvəl 3.1. 



Cari aktivlərin yaranma mənbələrinin təhlili 

Cari 

aktivlər

 

İlin 

əvvəli 

manat

 

İlin 

axırına 

manat

 

İl ərzində 

dəyişiklik

 

Cari 

aktivlərin 

ödənilməsi 

mənbələri

 

İlin 

əvvəlinə 

manat

 

İlin 

axırına 

manat

 

İl ərzində 

dəyişiklik

 

A

 

1

 

2

 

3

 

 

1

 

2

 

3

 

1. Ehtiyat 

və 

məsrəflər



 

704552


4

 

1889917



3

 

+1185364



9

 

1. Xüsusi 



mənbələr

 

7551949



 

7257976


 

-293967


 

1.1. 


İstehsal 

ehtiyatları

 

310604


5

 

7161139



 

+4055094


 

1.1. 


Nizamnamə 

kapitalı


 

2576106


 

2576106


 

-

 



1.2. 

Bitməmiş 

istehsal

 

713176



 

2239383


 

+1526207


 

1.2. Əlavə 

kapital

 

4091857



 

4085376


 

-6475


 

1.3. 


Gələcək 

dövrün 


xərcləri

 

-



 

-

 



-

 

1.3. İstehlak 



fondu

 

883986



 

596494


 

-287492


 

1.4. Hazır 

məhsullar

 

295391



00

 

8311856



 

+5357946


 

1.4. Mənfəət 

 

-

 



141000

 

+141000



 

1.5. ƏDV


 

94650


 

931722


 

+837072


 

2. 


Hesablaşmal

ar və 


passivlər (2-

ci bölmənin 

yekunu)

 

6207653



 

14332681


 

+8125028


 

1.6. Sair 

177743

 

255073



 

+77330


 

2.1. 


362318

 

6012471



 

+5650153


 


60 

 

ehtiyatlar



 

Qısamüddətl

i kreditlər

 

2. Pul 



vəsaitləri 

və sair 


aktivlər

 

671407



2

 

2691484



 

-4022588


 

2.2. 


Qısamüddətl

i borclar

 

-

 



-

 

-



 

2.1. Pul 

vəsaitləri

 

4696



 

990


 

-3706


 

2.3. Kreditor 

borcları və 

sair aktivlər

 

5845335


 

8320210


 

+2474875


 

2.2. 


Qısamüdd

ətli 


maliyyə 

qoyuluşlar

ı 

 

415587



3

 

1563844



 

-2592029


 

3. Cəmisi (1-

ci sətir + 2-

ci sətir)

 

13759596


 

21590657


 

+7831061


 

2.3. 


Debitor 

borcları


 

254795


5

 

1113889



 

-1434066


   

 

 



 

2.4. Sair 

aktivlər

 

5548



 

12761


 

+7213


 

 

 



 

 

3. Cəmisi 



(1-ci 

sətir+2-ci 

sətir)

 

137595



96

 

2159065



7

 

+7831061



   

 

 



 

 

Cədvəlin məlumatlarından görünür ki, dövriyyə vəsaitlərinin formalaş-masın-



da xüsusi  mənbələrin  xüsusi çəkisi  ilin əvvəlinə 54,9% (7551943*100:13759596), 

ilin axırına  isə 3,6% (7257976*100:21590657) təşkil etmişdir. Çatışmayan hissəni 

tamamlamaq  üçün  il  ərzində  6012471  min  manat  qısamüddətli  kredit  əldə 

olunmuşdur.  Xüsusi  mənbələrin  ümumi  məbləği  müəssisədə  7257976  manat,  cəlb 




Yüklə 0,64 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə