Əlyazması hüququnda



Yüklə 0,61 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/25
tarix14.09.2018
ölçüsü0,61 Mb.
#68436
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25

 

11

  Sağlamlıq sanatoriyalara yardım; 



  Qan  donorlarının 

və  onların  komponentlərinin  təhlükəsizliyi, 

saxlanılması, emalı və hazırlanması; 

  Sanitar-infeksiya sağlamlığı; 

  Səhiyyə sahəsində tətbiqi elmi-tədqiqatlar; 

  Səhiyyə sahəsində digər məslələr; 

  Pensiya təminatı; 

  Əhalinin sosial xidməti; 

  Əhalinin sosial təminatı; 

  Ailə və uşaq müdafiəsi; 

  Sosial siyasət sahəsində tətbiqi elmi tədqiqatlar; 

  Sosial siyasət sahəsində  digər məsələlər; 

  Bədən tərbiyəsi; 

  Kütləvi idman; 

  Yüksək səviyyəli idman; 

  Bədən tərbiyəsi və idman sahəsində tətbiqi elmi tədqiqatlar; 

  Bədən tərbiyəsi və idman sahəsində digər məsələlər; 

  Radio verlişləri və televiziya; 

  Nəşriyyat və dövri çap; 

  Kütləvi informasiya vasitələri sahəsində tətbiqi elmi tədqiqatlar; 

  Kütləvi informasiya vasitələri sahəsində digər məsələlər; 

  Dövlət və bələdiyyələrin daxili borclara xidmət; 

  Dövlət xarici borclarına xidmət; 

  Azərbaycan Respublikası subyektlərinin   və bələdiyəələrin büdcələrinə 

büdcələrarası transferlər; 

  Azərbaycan Respublikası subyektlərinin  və bələdiyəələrin büdcələrinin 

tarazlaşdırılması üçün datasiyası; 

  Digər datasiyalar; 

  Büdcələrarası ümumi xarakterli sair transferlər. 



 

12

Bu  təsnifat sistemi  ictimai  həyatın  müxtəlif sahələrində dövlətin  rolunu açıq-



aydın göstərir. Hansı ki, dövlət öz funksiyasını yerinə yetirir. 

Büdcə  xərclərinin  iqtisadi  təsnifatı  geniş  təkrar  istehsal  prosesinə  təsir 

göstərməklə  mühüm  əhəmiyyət  kəsb  edir.  Bu  zaman  iqtisadi  məzmunundan  asılı 

olaraq büdcə xərclərə bölünür. 

Cari    xərclər  –  dövlət  hakimiyyəti  orqanlarının  yerli  özünüidarəetmə 

orqanlarının,  büdcə  idarələrinin  cari  fəaliyyətini  təmin  etmək,  habelə  başqa 

büdcələrə  və  iqtisadiyyatın  ayrı-ayrı  sahələrinə  detasiya,  subsidiya,  subvensiya, 

qrantlar  formasıında  yardım  etmək  və  s  nəzərdə  tutulur.  Bu  xərclər  aşağıdakı 

məsrəfləri özündə əks etdirir: 

  Əməyin ödənilməsi və əmək ödənilməsi üzrə ayırmaların hesablanması; 

  İşin, xidmətin ödənilməsi; 

  Dövlətin (bələdiyyələrin) borclara xidmətin göstərilməsi; 

  Təşkilatlara əvəzsiz köçürmələr; 

  Büdcələrə əvəzsiz köçürmələr; 

  Sosial təminat; 

  Aktiv əməliyyatlar üzrə xərclər; sair xərclər. 

Büdcənin  əsaslı  xərcləri  –  dövlətin  investisiya  və  innovasiyaların 

maliyyələşdirilməsi  ilə  əlaqədar  olan  pul  xərcləridir.  Fəaliyyətdə  olan  hüquqi 

şəxslərin  təsdiq  olunmuş  investisiya  normaları  əsasında  aparılan  xərclər,  əsaslı 

təmirə  edilən  xərclər  və  s  dövlət  və  bələdiyyə  əmlaklarının  artırılmasına  edilən 

xərclər aid edilir. 

Bunlardan  əlavə  olaraq  büdcə  xərclərini  düzgün  sərbəst  yönəltmək  məqsədi 

ilə  iqtisadi  təsnifat  çərçivəsində  əsaslı  xərclərin  tərkibində  aşağıdakı  qrup  və 

altqruplara ayrılır. 

1. Qeyri maliyyə aktivlərinə daxilolmalar. 

  Əsas vəsaitlərin dəyərinin artması; 

  Qeyri maddi aktivlərin artması; 

  Qeyri istehsal aktivlərinin artması; 

  Material ehtiayalarının dəyərinin artması. 



 

13

2.  Qeyri maliyyə aktivlərinin çıxması: 



  Əsas vəsaitlərin dəyərinin azalması; 

  Qeyri maddi aktivlərin dəyərinin azalması; 

  Qeyri istehsal dəyərinin azalması; 

  Material ehtiyatlarının dəyərinin azalması. 

3.  maliyyə aktivlərinin daxil olması: 

  büdcə hesabına daxil olmalar; 

  qiymətli kağızlar dəyərinin artması (səhmlərdən başqa); 

  səhmlərin dəyərinin artması; 

  büdcə kreditləri üzrə borcların artması; 

  digər maliyyə aktivlərinin dəyərinin artması; 

  sair debitor borcları artması. 

4.  maliyyə aktivlərin çıxması: 

  büdcə hesabından çıxıb; 

  qiymətli kağızlar dəyərinin azalması (səhmlərdən başqa); 

  səhmlərin dəyərinin azalması (digər formada kapitalın iştirakı); 

  büdcə krediti və ssuda üzrə borcun azalması; 

  digər maliyyə aktivlərin dəyərinin azalması; 

  sair debitor borcların azalması. 

Büdcə xərclərinin funksional təsnifatının mühüm əhəmiyyəti vardır. Burada 

hər  bir  qrup  xərclər  inzibati  əlamətlərinə    görə  bölünür.  İnzibati  təsnifləşdirmə, 

büdcə təxsisatı alan müvafiq nazirlikləri, digər dövlət idarələrini və hüquqi şəxsləri 

seçməyə  imkan  verir.  Büdcə  xərclərinin  bu  cür  təsnifləşdirilməsi  idarəetmə 

sistemində  dəyişikliklə  əlaqədar  xərclərin  strukturunda  baş  verən  dəyişiklikləri 

özündə əks etdirir.  

Məqsədli  təyinatı  üzrə  xərclər  təsnifatı  konkret  məsrəf  növləri  üzrə  büdcə 

xərclərinin  təsnifləşdirilməsi  büdcə  vəsaitlərindən  səmərəli  istifadə  edilməsi  üçün 

şərait  yaradır  və  büdcə  xərcləri  üzərində  səmərəli  və  təsirli  maliyyə  nəzarətini 

təmin edir.  




 

14

Xərclərin eyni zamanda ərazi üzrə təsnifləşdirilməsindən də istifadə olunur. 



Azərbaycan Respublikasının büdcə xərclərinin dövlət idarəetmə səviyyəsinə 

uyğun  olaraq  büdcə  xərcləri  federal  büdcəsi  xərclərinə,  federal  üzvlərinin  büdcə 

xərclərinə və yerli büdcələrin xərclərinə bölünür. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 




Yüklə 0,61 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə