Ərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzi



Yüklə 342,79 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/10
tarix14.01.2018
ölçüsü342,79 Kb.
#20575
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

şəxsə  kömək  etmək  və  məsələn,  yuxarı  ətrafın  müxtəlif  növ 

karsinomalarını  (yastı  hüceyrəli  karsinoma,  epidermoid  karsinoma) 

göst

ərmək  üçün  nəzərdə  tutulmuşlar  və  C76.4  (yuxarı  ətraf,  ƏGO) 



kimi deyil, C44.6 

(yuxarı ətraf dərisi) kimi kodlaşdırılmalıdırlar. 

Analoji olaraq, sarkoma v

ə lipoma C49.1 kimi kodlaşdırılırlar ki, 

bu  da 

yuxarı  ətrafın  müxtəlif  yumşaq  toxumalarının  topoqrafik 



kodunu  t

əşkil  edir.  Əksər  sarkomalar,  məsələn,  fibrosarkoma, 

liposarkoma  v

ə  angiosarkoma  mənşəyini  yumşaq  toxumalardan 

götürür. 

Əlifba  sırası  indeksində  bədənin  C76  topoqrafik  kodu 

altında verilən digər dəqiqləşdirilməmiş nahiyələri və regionları üçün 

d

ə  analoji  yanaşmadan  istifadə  edilir.  Bəzi  dəqiqləşdirilməmiş 



nahiy

ələr,  məsələn,  çənə,  ƏGO  və  alın  ƏGO  C76-ya  deyil,  dəriyə 

(C44-

ə) aid edilir. 



Sümük 

şişləri  xüsusi  diqqət  tələb  edir.  Həm  osteo-  (“sümük”), 

h

əm  də  xondrosarkomalar  (“xondro”  qığırdaq),  adətən,  sümükdə 



yaranır.  “Yuxarı  ətraf  sümüyü”  C40.0  kimi  kodlaşdırılır,  “yuxarı 

ətrafın uzun sümükləri, kürək sümüyü və aidiyyəti oynaqlar”ı bildirir 

v

ə  əgər  osteosarkoma  və  ya  xondrosarkoma  yuxarı  ətraf 



sümükl

ərindən birində baş verərsə, bu koddan istifadə edilməlidir. 



Periferik sinirl

ər və birləşdirici toxumalar 

Periferik  sinirl

ər  (C47._)  və  birləşdirici  toxumalara  (C49._)  bir 

sıra  müxtəlif  toxumalar  aiddir  (aidiyyəti  terminlər  üçün  topoqrafik 

siyahıya  nəzər  salın).  Əlifba  sırası  indeksində  bədənin  bütün 

nahiy


ələrinə  aid  olan  müvafiq  terminlərin  hamısı  əks  olunmur. 

M

əsələn,  birləşdirici  toxumaya  aid  edilən  adipoz  toxuma  hər  bir 



d

əqiqləşdirilməmiş nahiyə üçün verilmir. 



Sözönl

əri 

QAYDA B. 

Əgər topoqrafik nahiyənin adının qarşısına peri-, 

para-  v

ə  ya  bənzər  kimi  XBT-O-da  xüsusi  göstərilməyən 

sözönl

əri əlavə edilmişsə, törəmənin mənşəyi spesifik toxumanın 

göst

ərildiyi  hallar  istisna  olmaqla,  nahiyəni  müvafiq 

d

əqiqləşdirilməmiş C76 altkateqoriyası ilə kodlaşdırın.  

20 



Topoqrafik  nahiy

ə  və  müxtəlif  orqanların  adının  yanında  peri-, 

para-,  pre-, supra-, infra- v

ə s. kimi şəkilçilər tez-tez istifadə edilir. Bu 

şəkilçilər  vasitəsilə  modifikasiya  edilən  topoqrafik  nahiyələrdən  bir 

neç


əsi  XBT-O-da  qeyd  edilir  və  onlara  uyğun  kod  təyin  edilmişdir. 

M

əsələn, “periadrenal toxuma”, “peripankreatik toxuma” və “retrosekal 



toxuma” 

siyahıda  verilir  və  bunlara  “retroperiton”u  müəyyən  edən 

C48.0  kodu  verilir.  “Paraaortal  limfa  düyünü”  XBT-O-da  qeyd  olunur 

v

ə ona aortal limfa düyünü ilə eyni kod nömrəsi – C77.2 təyin edilir. 



XBT-O-da  bel

ə  sözönləri  vasitəsilə  modifikasiya  edilmiş  bütün 

topoqrafik  nahiy

ələri  əhatə  etmək  mümkün  deyil.  Təcrübədə  belə 

şəkilçilərin  istifadəsi  həmin  nahiyənin  dəqiqləşdirilməmiş  olmasına 

d

əlalət  edir.  Kodlaşdırmanı  aparan  şəxslər  XBT-O-da  göstərilməyən 



dig

ər  dəqiqləşdirilməmiş  nahiyələr  üçün  C76  rubrikasından  istifadə 

etm

əlidirlər. Eyni qayda spesifik topoqrafik nahiyənin “sahəsində” və ya 



“regionunda” olan qeyri-d

əqiq elementlər üçün də tətbiq olunur. 



Bir neç

ə nahiyənin hüdudlarını əhatə edən bədxassəli 

yenitör

əmələr 

QAYDA  C. 

Şiş  iki  və  ya  daha  artıq  kateqoriyanı  və  ya 

altkateqoriyanın hüdudlarını əhatə edirsə və əmələgəlmə mənbəyi 



əyyən edilə bilmirsə, “.8” altkateqoriyasını tətbiq edin.  

C00-C76 


kateqoriyalarında  birincili  bədxassəli  yenitörəmələr 

yarandıqları  toxuma  və  ya  orqana  görə  təsnif  edilir.  Bir  çox  üç 

simvollu  rubrikalarda  daha  sonra  ad  t

əyin  edilmiş  hissələr  və  ya 

altkateqoriyalar mü

əyyən edilir. Üç simvollu kateqoriya daxilində iki 

v

ə  ya  daha  artıq  yanaşı  yerləşən  nahiyəni  əhatə  edən  eyni  və 



m

ənşəyini  təşkil  edən  toxumanın  müəyyənləşdirilə  bilmədiyi 

yenitör

əmə  “.8”  kateqoriyasına  –  “qeyd  edilən  iki  və  ya  daha  artıq 



nahiy

ənin hüdudlarından kənara çıxan zədə” kimi təsnif edilir (əgər, 

başqa  yerdə  spesifik  olaraq  kateqoriyalara  ayrılmamışdırsa).  “Qeyd 

edil


ən iki və ya daha artıq nahiyə” dedikdə həmin nahiyələrin yanaşı 

yerl


əşməsi  nəzərdə  tutulur.  Rəqəm  ardıcıllığı  ilə  gələn  alt-

kateqoriyalar 

əksər  hallarda  anatomik  olaraq  yanaşı  yerləşən 

strukturları  əhatə  etsə  də,  bu  mütləq  qayda  deyil  (məsələn,  sidik 

kis

əsi C67) və belə olmadığı hallarda topoqrafik əlaqələrin müəyyən 



edilm

əsi  üçün  anatomiya  kitablarına  müraciət  edilməlidir.  Məsələn, 

“qida  borusu  v

ə  mədənin  karsinoması”  spesifik  olaraq  C16.0 

21 



(kardiya)  kimi  t

əsnif  edilir,  lakin  “dilin  ucu  və  ventral  səthinin 

ka

rsinoması” isə C02.8 kimi təsnif edilməlidir. Digər tərəfdən “dilin 



ucunun  onun  ventral  s

əthinə  də  yayılan  karsinoması”  C02.1  kimi 

t

əsnif edilməlidir, belə ki, bu halda mənşə, yəni dilin ucu məlumdur. 



B

əzən yenitörəmə müəyyən sistem daxilində iki və ya daha artıq üç 

simvollu 

kateqoriyanın  təmsil  olunduğu  iki  və  ya  daha  artıq  nahiyəni 

əhatə  edə  bilər.  Bu  halda  orqan  sistemlərində  iki  və  ya  daha  artıq 

nahiy


əni  əhatə  edən  altkateqoriyaların  siyahısını  görmək  üçün  4-cü 

C

ədvələ  nəzər  salın  (həmçinin  bax:  XBT-O-3,  səhifə  24,  Cədvəl  17). 

M

əsələn,  “mədə  və  nazik  bağırsaqların  karsinoması”  C26.8  –  yəni, 



h

əzm  sisteminin  qeyd  edilən  iki  və  ya  daha  artıq  nahiyəsinin 

hüdudlarından kənara çıxan zədəsi” kimi təsnif edilməlidir. 

C

ədvəl 4.  

Bir neç

ə üç simvollu kateqoriyanı əhatə edən yenitörəmələr üçün 

nahiy

ə kodları 

(h

əmçinin bax: XBT-O-3, səhifə 24, Cədvəl 17)



 

C02.8  Dilin qeyd edil

ən nahiyələrindən bir və ya bir neçəsinin hüdudlarından 

k

ənara çıxan zədələnməsi 



C08.8  Böyük 

ağız suyu vəzilərinin qeyd edilən nahiyələrindən bir və ya bir 

neç

əsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 



C14.8  Dodaq, a

ğız boşluğu və udlağın qeyd edilən nahiyələrindən bir və ya bir 

neç

əsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 



C21.8  Düz 

bağırsaq, anus və anal kanalın qeyd edilən nahiyələrindən bir  və ya 

bir neç

əsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 



C24.8  Öd yolunun qeyd edil

ən nahiyələrindən bir və ya bir neçəsinin 

hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 

C26.8  H

əzm sisteminin qeyd edilən nahiyələrindən bir və ya bir neçəsinin 

hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 

C39.8  T

ənəffüs və döş qəfəsi orqanlarının qeyd edilən nahiyələrindən bir və ya 

bir neç

əsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 



C41.8  Sümük, oynaq v

ə oynaq qığırdaqlarının qeyd edilən nahiyələrindən bir və 

ya bir neç

əsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 



C49.8  Birl

əşdirici, dərialtı və digər yumşaq toxumaların qeyd edilən nahiyələrin-

d

ən bir və ya bir neçəsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 



C57.8  Qad

ın cinsiyyət orqanlarının qeyd edilən nahiyələrindən bir və ya  bir 

neç

əsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 



C63.8  Ki

şi cinsiyyət orqanlarının qeyd edilən nahiyələrindən bir və ya bir 

neç

əsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 



C68.8  Sidik orqanlar

ının qeyd edilən nahiyələrindən bir və ya bir neçəsinin 

hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 

C72.8  Ba

ş beyin və mərkəzi sinir sisteminin qeyd edilən nahiyələrindən bir və 

ya bir neç

əsinin hüdudlarından kənara çıxan zədələnməsi 

22 



Yüklə 342,79 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə