Ərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzi


Limfomalara aid topoqrafik kodlar



Yüklə 342,79 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/10
tarix14.01.2018
ölçüsü342,79 Kb.
#20575
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Limfomalara aid topoqrafik kodlar 

QAYDA D. 

Əgər limfoma limfa düyünlərindən inkişaf edirsə, 

onu  C77.0  il

ə kodlaşdırın. Əgər limfoma bir neçə limfa düyünü 

regionunu 

əhatə  edirsə,  onu  C77.8  kimi  (çoxsaylı  regionların 

limfa  düyünl

əri)  kodlaşdırın.  Düyündən  kənar  (ekstranodal) 

limfomaları  yarandığı  toxumaya  (bu,  biopsiyanın  aparıldığı 

nahiy

ə  olmaya  da  bilər)  görə  kodlaşdırın.  Əgər  limfomanın 

nahiy

əsi  qeyd  edilmirsə  və  ekstranodal  olmasına  şübhə  varsa, 

onu C80.9 kimi (nam

əlum birincili nahiyə) kodlaşdırın.  

Solid 


şişlərdən, məsələn, süd vəzi və ya mədə xərçəngindən fərqli 

olaraq,  limfomalar  sistemli  (generaliz

ə  olunmuş)  proses  hesab 

olunur. 


Limfomaların əksəriyyəti limfa düyünündə (topoqrafik kodu 

C77._)  v

ə  ya  badamcıqlar,  dalaq,  Valdeyer  həlqəsi,  nazik 

bağırsaqların  Peyer  düyüncükləri  və  ya  timus  kimi  limfatik 

toxumalarda  y

aranır  və  “nodal”  (və  ya  düyün)  limfomaları 

adlandırılır. 

Limfomalar 

h

əmçinin 


müxt

əlif 


orqanların 

limfatik 

toxumalarında,  məsələn,  mədə  və  ya  bağırsaqlarda  yarana  bilər. 

Konkret  nahiy

ədə  meydana  çıxan  limfomalar  “ekstranodal” 

(“düyünd


ənkənar”) və ya “ekstralimfatik” adlandırılır. Ona görə də, 

limfomalar  üçün  nahiy

ələrə  aid  topoqrafik  kodlaşdırma  tətbiq 

edilmir.  B

əzi  hallarda  ekstranodal  və  ekstralimfatik  terminləri  bir-

birin


ə  ekvivalent  kimi  istifadə  edilsə  də,  əslində  “ekstranodal” 

termini 


limfomanın limfa düyünündə  yaranmadığını, lakin  yuxarıda 

qeyd  edil

ən limfatik toxumalardan birində meydana çıxa biləcəyini, 

“ekstralimfatik”  termini  is

ə  limfomanın  qeyri-limfatik  orqan  və  ya 

toxumada 

əmələ gəldiyini bildirir. 

Nodal v


ə ya ekstranodal limfomaları qeyd edərkən, şişin birincili 

yaranma nahiy

əsini müəyyən etmək vacibdir. Həmin nahiyə biopsiya 

götürül


ən  və  ya  metastazlaşma  baş  verən  nahiyə  olmaya  bilər. 

M

əsələn, iri hüceyrəli diffuz B-hüceyrəli limfoma həm nodal, həm də 



birincili  ekstranodal 

şiş ola bilər. Biopsiya limfa düyünündə aparıla 

bil

ər,  lakin  əsas  xəstəlik  birincili  düyündənkənar  orqanda  ola  bilər. 



Bel

ə  diferensiasiyanın  aparılması  üçün  yeganə  etibarlı  üsul 

instrumental diaqnostik müayin

ələrlə şişin mərhələsinə dair məlumat 

əldə edilməsindən ibarətdir. Lakin onkoloji xəstəliklərə dair registrlər 

23 



üçün  bu  m

əlumat  asan  əlçatan  olmaya  bilər.  Əgər  hər  hansı  limfa 

düyününün birincili nahiy

əni təşkil etdiyi dəqiqdirsə, kodlaşdırma da 

müvafiq  qaydada 

aparılmalıdır. Əks təqdirdə “limfa düyünü, ƏGO” 

(C77.9) istifad

ə edilməlidir. Əgər birincili nahiyənin limfa düyünləri 

olmadığı  məlum  olarsa,  bu  zaman  “naməlum  birincili  nahiyə” 

(C80.9)  kodundan  istifad

ə  edilməlidir.  Belə  fərqləndirmənin 

aparılması  vacibdir,  çünki  ekstranodal  limfomaların  proqnozu  daha 

yaxşı ola bilir. 

Leykemiyaların topoqrafik kodlaşdırılması 

QAYDA E. Miyeloid sarkoma (9930/3) istisna olmaqla, bütün 

leykemiyaları C42.1 kimi (sümük iliyi) kodlaşdırın.  

Miyeloid  sarkoma  orqan  v

ə  ya  toxumadakı  leykemik  depodan 

ibar


ət olduğu üçün yarandığı mənbəyə görə təsnif edilməlidir.  

24 



MORFOLOGİYA 

Giriş 

Morfoloji  kod  yenitör

əməyə  çevrilmiş  hüceyrənin  növünü  və 

bioloji  f

əallığını kodlaşdırır, digər sözlə, inkişaf etmiş şişin növünü 

v

ə  davranışını  bildirir.  Tam  morfoloji  kod  üç  komponentdən  təşkil 



olunmuşdur: 

4 r


əqəm – hüceyrənin növü (histologiya) 

1 r


əqəm – davranış 

1 r


əqəm – diferensiasiya  dərəcəsi və ya fenotip. 

XBT-O-da  morfoloji  kodlar 

verilmiş  şiş  hüceyrəsinin  növünü, 

əlavə  rəqəm  isə  davranışını  kodlaşdırır.  Törəmənin  dərəcəsi, 

diferensiasiya v

ə ya fenotip şiş haqda əlavə məlumat təqdim edir. 



X

ərçəng və karsinoma 

“X

ərçəng”  və  “karsinoma”  sözləri  tez-tez  bir-birinə  ekvivalent 



olaraq  istifad

ə  edilir,  məsələn,  “yastı  hüceyrəli  xərçəng”  və  “yastı 

hüceyr

əli  karsinoma”.  Qeyd  edilən  misalda  birincinin  ikinci  kimi 



kodlaşdırılmasında  heç  bir  səhv  yoxdur.  Lakin  “iy  hüceyrəli 

x

ərçəng”  “iy  hüceyrəli  sarkoma”  və  ya  “iy  hüceyrəli  karsinoma” 



növl

ərinə bölünür. XBT-O-da xərçəng sözü yalnız bir dəfə – qeyri-

spesifik  termin  olan  “b

ədxassəli  yenitörəmə”yə  (8000/3)  sinonim 

kimi qeyd edilir. 

Aydındır ki, XBT-O-da “xərçəng” sözünün histoloji 

diaqnozun t

ərkib hissəsi olaraq qeyri-dəqiq formada istifadə edildiyi 

bütün hallar üçün spesifik kodlar t

əyin edilə bilməz. 



Davranış 

Şişin  davranışı  onun  orqanizm  daxilindəki  aktivliyini  göstərir. 

Şişin davranışını müəyyən etmək üçün patoloqlar müxtəlif üsullardan 

istifad


ə edirlər. 5-ci Cədvəldə bu davranışlar əks etdirilir (həmçinin 

bax: XBT-O-3, s

əhifə 26, Cədvəl 18). Şiş yayılma potensialına malik 

olmadan yerind

ə inkişaf edə (/0, xoşxassəli), yerində inkişaf etsə də, 

b

ədxassəli  ola  (/2,  qeyri-invaziv  və  ya  in  situ),  ətraf  toxumalara 



siray

ət  edə  (/3,  bədxassəli,  birincili  nahiyə)  və  hətta  yarandığı 

lokalizasiyadan  disseminasiya  ed

ərək  başqa  nahiyədə  inkişafını 

davam etdir

ə (/6, metastatik) bilər.  

25 



Yüklə 342,79 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə