Ərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzi
Yüklə 342,79 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Histoloji d ərəcə və diferensiasiya kodları (6-cı simvol) QAYDA G. Diaqnozda verilmiş ən yüksək dərəcə və ya
olmayan bronxial adenomanın xoş- və ya bədxassəli şiş kimi davranacağı naməlum olmadığı üçün ona /1 davranış kodu təyin edilmişdir. “Metastatik adenokarsinoma, ƏGO” 8140/6 koduna malikdir. XBT-O-nun r əqəmli siyahısı və ya əlifba siyahısı indeksind ə göstərilməsə də, 8140/9 da matriksin tərkib hissəsidir. Əgər klinik və ya patoloji qeydlərdə “birincili və ya metastatik olduğu bəlli olmayan ağciyər adenokarsinoması” diaqnozu qeyd edilirs ə, bu 8140/9 kimi kodlaşdırıla bilər. Əvvəldə də qeyd edildiyi kimi x ərçəngin qeydiyyatını aparan şəxs bu koddan istifadə etmir, çünki normada yalnız /2 (in situ) və /3 (bədxassəli yenitörəmə, birincili nahiy ə) kodlarına uyğun gələn törəmələr registrə daxil edilir. İkinci misalda (B) dörd simvollu 9000 nömrəli morfoloji kodun altında üç termin sadalanıb. “Brenner şişi, ƏGO”, adətən, xoşxassəli olur, ona gör ə də 9000/0 kimi qeyd edilir. Əgər “bədxassəli Brenner şişi” diaqnozundan istifadə edilmişsə, bu zaman bu şişi 9000/3 kimi kodlaşdırmaq düzgündür. Analoji olaraq “malıqnantlığı qeyri- mü əyyən olan Brenner şişi” 9000/1 kimi kodlaşdırılır. 9000/2, 9000/6 v ə 9000/9 kodları XBT-O-da qeyd edilmir. Ehtiyac olduqda onlardan istifad ə oluna bilər. Məsələn, “in situ Brenner şişi” mü əyyən edilərsə, 9000/2 kodu tətbiq oluna bilər. Üçüncü misalda yalnız bir termin, “xordoma” qeyd edilir. Xordoma, ad ətən, bədxassəli olur və ona görə də morfoloji kodu 9370/3 olmalıdır. 9370 matriksində digər kodlar da vardır və ehtiyac olarsa, istifad ə edilə bilər. Məsələn, XBT-O-da qeyd edilməsə də “xoşxassəli xordoma” müəyyən edildikdə, o, 9370/0 kodlaşdırılır. Qeyd etm ək lazımdır ki, bəzi mümkün kombinasiyalar yəqin ki, mövcud deyil, yaxud da q əbul edilməyib və təsvir olunmayıb. M əsələn, “xoşxassəli sarkoma” termini mövcud konsepsiyalara zidd olardı. Ad ətən, histoloji termin aydın şəkildə şişin davranışını, yəni xoş- v ə ya bədxassəli olmasını özündə əks etdirir və bu, XBT-O-da həmin şiş üçün təyin edilmiş davranış kodu vasitəsilə də qeyd edilir. XBT- O-da
yalnız in situ şişlərinin bir neçə histoloji növü qeyd edilir. Əgər in situ tör əmə aşkar edilərsə, XBT-O-3-də verilən istənilən dörd simvollu koda /2 davranış kodunu əlavə etmək mümkündür. Qeyd edilm
əlidir ki, matriks sistemi şişin xoşxassəli, bədxassəli, in situ və 29
ya xoş- və ya bədxassəliliyi məlum olmayan kimi müəyyən edilm əsində yekun rəyi patoloqa vermişdir. Burada t əyin edilən davranış kodu patoloqun fikrincə həmin tör əməyə ən çox xas olan davranış kodunu göstərir. Əgər patoloq XBT-O-da göst ərilmiş kodla və ya konkret bir halda təyin edilən kodla razı deyilsə, onu dəyişə bilər. Məsələn, süd vəzi giləsinin Pedcet x əstəliyi XBT-O-da bədxassəli xəstəlik kimi qeyd edilir. Son vaxtlarda b əzi patoloqlar nəzərə çarpan şiş kütləsinin olmaması hallarında bu patologiyanı in situ hesab etməyə başlamışlar. Belə olduğu halda şiş in situ olaraq qeyd edilir və müvafiq şəkildə kodlaşdırılır.
(h əmçinin bax: XBT-O-3, səhifə 29, Cədvəl 20) Misal A Misal B Misal C Əsas hüceyrə növü 5-ci r əqəm – davranış kodu 8140
9000 9370
/0 xoşxassəli 8140/0 Adenoma, ƏGO
9000/0 Brenner şişi,
ƏGO (C56.9) 9370/0
/1 xoş- və ya b ədxassəli olması nam əlum
8140/1 Bronxial adenoma (C34._) 9000/1 Brenner şişi,
keçid malıqnizasiyalı (C56.9) 9370/1
/2 in situ, qeyri-invaziv 8140/2
İn situ adenokarsinoma 9000/2 9370/2
/3 b ədxassəli, birincili 8140/3 Adenokarsinoma, ƏGO 9000/3 B
ədxassəli Brenner
şişi (C56.9) 9370/3
Xordoma /6 b
ədxassəli, metastatik *
adenokarsinoma 9000/6
9370/6 /9 b
ədxassəli, birincili v ə ya metastatik olduğu qeyri-mü əyyən
*
8140/9 9000/9 9370/9
* İşarə ilə verilmiş kodlar Xərçəng Registrlərdə istifadə edilmir. 30
Yadda saxlayın ki, XBT-O topoqrafik və morfoloji kodlaşdırma sistemidir (dig
ər sözlə kodlaşdırılmış nomenklaturadır) və x əstəliklərin mərhələlər və ya xəstəliyin yayılma dərəcəsini kodlaşdırmaq üçün nəzərdə tutulmayıb. XBT-O təsnifat sisteminin X ərçəng Əleyhinə Beynəlxalq Cəmiyyətin (XƏBC) və ya Amerika X ərçəngə Qarşı Müştərək Komitə (AXQMK) tərəfindən verilmiş TNM t əsnifatı ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Kodlaşdırma patoloqun qeydl əri əsasında aparılır. Lakin əgər şişin davranışı qeyri- mü əyyəndirsə və ya qeyd edilməmişdirsə, o zaman XBT-O-da göst ərilən davranış kodu istifadə edilməlidir. Histoloji d ərəcə və diferensiasiya kodları (6-cı simvol) QAYDA G. Diaqnozda verilmiş ən yüksək dərəcə və ya diferensiasiya kodundan istifad ə edin. XBT-O-da b ədxassəli yenitörəmələrin diferensiasiyasını göstər- m ək üçün 6-cı simvoldan istifadə edilir. Bu simvollar 8-ci Cədvəldə əks etdirilib (həmçinin bax: XBT-O-3, səhifə 30, Cədvəl 21). Histoloji d ərəcə yalnız bədxassəli patologiyalar üçün tətbiq edilir. Müxt əlif patoloqlar törəmələrin histoloji dərəcəsini fərqli təyin edir v ə bir çox bədxassəli şişlərin çox vaxt histoloji dərəcəsi təyin edilmir. 8-ci C ədvəldə verilən dərəcə kodları 1-dən 4-dək olub, müvafiq olaraq I-IV histoloji d ərəcələri ifadə edir. Diferensiasiya d ərəcəsini müəyyən edən sözlər ayrıca sütunda qeyd edilir. Diferensiasiya şişin əmələ gəldiyi toxumaya nə dərəcədə bənzər v ə ya ondan nə qədər fərqli olmasını təsvir edir. Patoloqlar tərəfindən tör əmənin diferensiasiyasını müəyyən etmək üçün istifadə edilən terminl ər çox müxtəlifdir. Ümumilikdə diferensiasiya dərəcəsini göst ərmək üçün “yüksək”, “orta” və “aşağı” terminləri istifadə olunur ki, bunlar da t əxminən törəmənin I, II və III histoloji dərəcələrinə uyğun gəlir. “Diferensiasiya olunmamış” və ya “anaplastik” terminl
əri IV histoloji dərəcəyə uyğundur. Ona görə də “yastı hüceyr
əli karsinoma, II dərəcə” və “orta dərəcəli diferensiasiya olunmuş yastı hüceyrəli karsinoma” eyni kodla – 8070/32 ilə kodlaşdırılır. Törəmənin diaqnozunda iki müxtəlif diferensiasiya və ya histoloji d ərəcə qeyd edilirsə, kodlaşırma üçün daha yüksək olan d ərəcə istifadə edilir. 31 Yüklə 342,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
|